گروه اقتصادی قدس‌آنلاین/ زهرا طوسی: روحانی در حالی رفع فقر و گسترش عدالت اجتماعی را در دستور کار خود قرار داده است که آمار مربوط به بودجه خانوارهای شهری نشان از افزایش فاصله دهک‌های مختلف جامعه و گسترش فقر دارد، روندی که به صورت فزاینده در سال ۹۷ افزایش یافته است. در حالی که رکود، تولید و کسب و کار داخلی را به چالش کشیده است با نبود فرصت‌های شغلی و افزایش بیکاری، آمارها نشان می‌دهد که متوسط درآمد یک خانوار شهری در دهک اول و دهک دهم با یکدیگر فاصله‌ای حدود ۷ میلیون تومانی دارند.بررسی آخرین گزارش بودجه خانوارهای شهری نشان می‌دهد درآمد خالص خانوار شهری برای دهک اول ۷۵۲۴۲ هزار ریال (۷.۵ میلیون تومان) و برای دهک دهم ۸۶۴۹۷۴ هزار ریال (۸۶ میلیون تومان) در سال است. طبق این آمار همچنین متوسط هزینه خانوارهای شهری دهک اول (فقیرترین قشر جامعه) حدود ۷۰۰ هزار تومان و در دهک دهم (ثروتمندترین قشر جامعه) حدود ۱۰ میلیون تومان است؛ یعنی دهک دهم، ۱۴ برابر بیشتر از دهک اول در ماه هزینه می‌کند که این مقدار در سال ۹۱ تقریباً ۱۳ برابر بوده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد در طول ۶ سال فاصله فقیر و غنی یا همان اختلاف طبقاتی بیشتر شده است. با لحاظ کردن تورم فزاینده و کاهش ارزش پول ملی، مشخص است این فاصله در سال ۹۷ تشدید نیز شده است.
۳ راهکار بنیادی اصلاح نظام مالیاتی، اصلاح ساختار یارانه‌ای و بیمه فراگیر
کارشناسان اقتصادی، اصلاح نظام مالیاتی با اجرای قوانین عایدی بر سرمایه، اصلاح ساختار یارانه‌ای در جهت توانمند کردن اقشار کم برخوردار، بیمه فراگیر تأمین اجتماعی را برای بازتوزیع عادلانه ثروت در جامعه ضروری می‌دانند.
دکتر وحید ارشدی استاد دانشگاه و پژوهشگر اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار ما گفت: اول باید دید منشأ فاصله طبقاتی در ایران چیست یعنی از یک طرف اینکه این ثروت چگونه تولید می‌شود و از آن طرف چگونگی باز توزیع آن در جامعه اهمیت دارد تا بتواند به کم شدن فاصله طبقاتی کمک کند.
وی افزود: آن چیزی که مسلم است، تولید ثروت در بخشی از جامعه یعنی دهک‌های بالاتر نسبت به دیگر بخش‌های جامعه بیشتر است این تولید ثروت می‌تواند ناشی از بخش‌های مولد اقتصاد یعنی تولید یا بخش‌های غیر مولد مثل دلال بازی باشد، مشخص است که چون اقتصاد ایران بخش غیر مولدش تولید ثروت بیشتری نسبت به بخش مولد دارد قطعاً در هنگام بازتوزیع این منابع از خودش مقاومت نشان می‌دهد و اجازه نمی‌دهد این بازتوزیع توسط دولت به درستی شکل گرفته از طبقات ثروتمند به طبقات فقیر منتقل شود.
وی تأکید کرد: معمولاً در کشورهای پیشرفته توسط مکانیسم‌های مالیات و یارانه این بازتوزیع را تنظیم می‌کنند که مکانیسم هر دوی این موارد در کشور ما دچار اختلال است، یعنی هم مالیات به درستی از منابع تولید ثروت اخذ نمی‌شود و همین باعث می‌شود بار این بخش روی دوش بخش‌های پایین دستی بیفتد که این به فقر آن‌ها بیشتر اضافه می‌کند، از آن طرف هم یارانه‌ها به درستی توزیع نمی‌شود که این هم به افزایش فاصله بین طبقات می‌انجامد.
فشار تورم بر کم درآمدها
وی تصریح کرد: تورم بیشتر به کسانی آسیب می‌زند که دارایی کمتری در جامعه دارند، حال در کشور ما که بیشتر تورم‌ها حاصل از سفته بازی در بازار است این ضربه تورمی کاری‌تر خواهد بود و ضمن دامن زدن بیشتر به فقر، فاصله طبقاتی را نیز افزایش می‌دهد. ارشدی با تأکید بر اینکه این فاصله بیشتر ناشی از این است که دولت مکانیسمی را که بتواند مازاد رفاه افراد ثروتمند را کم بکند ندارد، افزود: بهترین راهکار برای کم کردن این فاصله بین دهک‌های جامعه، اصلاح ساختاری نظام مالیاتی، یارانه‌ای و بیمه تأمین اجتماعی در کشور است که می‌تواند برای جبران این فاصله‌ها به دهک‌های پایین کمک کند.
وی با بیان اینکه ذات نظام سرمایه داری کشورها را به سمت افزایش فاصله طبقاتی می‌برد افزود: در کشورهایی مثل برزیل، روسیه و حوزه اسکاندیناوی که نظامی غیر از سرمایه داری را پیروی می‌کنند فاصله طبقاتی رو به کاهش است و در کشور ما نیزکه مدعی هستیم چنین نظامی را دنبال نکرده‌ایم قطعاً نباید چنین تبعاتی دامن کشور را بگیرد.
طرح مجلس برای ترمیم شکاف درآمدی
علی اسدی کرم، عضو کمیسیون صنایع و معادن در گفت‌وگو با خبرنگار ما با تأیید افزایش فاصله طبقاتی در کشور، جنگ اقتصادی علیه ایران را نیز در شدت گرفتن این مسئله در سال جاری دخیل دانست و گفت: کاهش ارزش پول ملی و سوء استفاده برخی از دلالان برای افزایش قیمت‌ها باعث شد به موازات افزایش درآمد برخی از افراد در دهک‌های بالاتر که املاک و مستغلات و اموال و دارایی‌های بیشتری داشتند، قدرت خرید دهک‌های پایین جامعه نیز کاهش پیدا کند و این طبقات با مشکلات بیشتری برای تأمین معیشت خود درگیر باشند. اسدی با اشاره به اینکه هم اکنون افراد بیشتری از جامعه زیر خط فقر و با حداقل درآمد زندگی می‌کنند، افزود: در این شرایط طرحی که مجلس به دنبال آن است و دولت هم قصد دارد لایحه‌ای برای آن بدهد، این است که با مساعدت به دهک‌های پایین درآمدی، قدرت خرید این افراد را ترمیم کنیم البته به نحوی که موجب افزایش نقدینگی در جامعه نشود، در این راستا تصمیم بر این است که یکسری بسته‌های حمایتی برای کمک به اقشار کم برخوردار در نظرگرفته شود که درهفته آینده درباره جزئیات آن در مجلس تصمیم‌گیری خواهد شد.
وی با اشاره به بررسی قانون مالیات بر عایدی در مجلس افزود: یک نظام مالیاتی کارامد از بزرگ شدن بخش غیر مولد اقتصاد جلوگیری کرده و منابع را به سمت تولید هدایت می‌کند، قانون مالیات بر عایدی در همین راستا در مجلس مطرح است که با تصویب آن از برخی واسطه گری‌ها در اقتصاد که منجر به بزرگ شدن شکاف طبقاتی در جامعه می‌شود، ممانعت می‌کند.
انتهای پیام/
نظر شما