گروه اقتصادی قدس‌آنلاین/ فاطمه معتمدی: کاهش قیمت ارز و رسیدن این بازار به ثبات چندان به مذاق برخی‌ها خوش نیامد. قیمت ارز دربازار باوجود معاملات صرافی‌ها،عرضه ارز درسامانه نیما وبازار ثانویه همچنان حول و حوش ۱۴ هزارتومان قراردارد.دراین بین برخی از فعالان ونمایندگان مجلس براین باورند که معاملات صوری از یک طرف و عدم عرضه ۱۷ میلیاردلار ارز صادراتی به بازار قیمت ارز رادرسطح بالا نگاه داشته است.معاملات صوری شیوه‌ای است که گفته می‌شود برخی دارندگان ارز در مبالغ کلان آن را دنبال می کنند، بدون اینکه ارزی رد و بدل شود. در همین رابطه کوهکن نماینده مجلس به تسنیم تأکید کرده است برخی ‌تلفنی بین خودشان از ۱۰۰ ‌تا ۵۰۰ میلیارد تومان ارز خریدند،‌ اما هیچ ارزی مبادله نشده است ودرعین حال برای مردم و بازار التهاب ایجاد کردند.

 ضرورت شناسایی افراد

تحلیلگر مسائل اقتصادی درباره معاملات صوری ارزی با هدف ممانعت از افت قیمت ارز و رسیدن به قیمت واقعی اظهار داشت:در کلان قضیه باید گفت در اقتصاد ایران ساختارهایی وجود دارد که به نوعی بستر بروز اینگونه رفتارها را شکل می‌دهد.وحید ارشدی با بیان اینکه به راحتی منابعی که از سیستم بانکی خارج یا وارد می‌شود قابل رصد است،افزود: اگر این حوزه رصدی فعال شود بخوبی می‌توان به افرادی که معاملات صوری ارزی کلانی دارند،رسید و آن ها را شناسایی کرد.وی در گفت و گو با خبرنگار ما اضافه کرد:تعداد، افرادی که سپرده‌های کلان بانکی دارند و سپرده آنان می‌تواند در بازارتأثیر گذار باشد محدود است و اگر این افراد بخواهند در این حوزه ورود یابند موضوع قابل رصد و پیگیری است و می‌شود مانع اقدام آنان شد.

 بهانه نادرست

وی در این رابطه که چگونه افرادی بدون دغدغه و نگرانی در بازار پولی کشور با انجام معاملات صوری ورود می‌یابند،تصریح کرد:دلیل این مسئله ضعف نظارت و سیستمی است که رصد نمی‌کند منابع مالی از کجا وارد و به کجا می‌رود.این در حالی است که سیستم توانایی این رصد و نظارت را دارد.

این کارشناس مسائل اقتصادی ادامه داد:اشکال این جاست که اراده‌ای پشت این رصد و نظارت،نیست به این بهانه که سرک کشیدن در حساب بانکی مردم درست نیست در حالی که بهانه درستی نیست. وقتی منابع مالی کلانی می‌تواند بازار را به هم بریزد باید دستگاه‌های نظارتی بتوانند رصد کنند این منابع از کجا آمده و به کجا خواهد رفت.

 پیوند قدرت و ثروت

وی خاطرنشان کرد:در خصوص اینکه چرا این افراد به راحتی و بدون نگرانی ترفندهایی مانند معاملات صوری را دنبال می‌کنند،باید گفت پیوند قدرت با ثروت می‌تواند انجام این فعالیت را توجیه پذیر کند. این افراد از پشتوانه‌های قوی در سطوح مختلف برخوردارند لذا نگرانی کمتری دارند.

ارشدی در خصوص اینکه آیا این افراد برای بانک مرکزی قابل شناسایی نیستند، گفت:معتقدم این افراد برای بانک مرکزی قابل شناسایی هستند؛ بنابراین باید با اراده قوی نسبت به برخورد با این افراد اقدام شود.

 به هم ریختگی اقتصاد

وی درباره تبعات اقدامات این افراد در اقتصاد تصریح کرد:تضعیف قشر متوسط و ضعیف جامعه، به هم ریختگی اقتصاد، کاهش قدرت بخش مولد اقتصادی و در مقابل ثروتمندتر شدن عده‌ای از جمله این تبعات است.

عضو هیئت علمی دانشگاه با بیان اینکه دولت می‌تواند بخوبی اوضاع را رصد و کنترل کند، ادامه داد: برای داشتن اقتصاد سالم راهی جز اصلاح نظام بانکی،اهمیت دادن به بخش مولد در حوزه‌های مختلف مانند صنعت،کشاورزی و خدمات و افزایش بازدهی در این بخش‌ها نیست.

 بعید نیست

کارشناس دیگرحوزه اقتصاد نیز اظهار داشت:بعید نیست چنین معاملات صوری در بازار ارز رخ داده باشد و حتی می‌توان گفت بیشتر از آن هم، احتمالاً انجام شده است.

افشین پروین پور در گفت و گو با خبرنگار ما افزود:این افراد که شمار آنان نیز باید محدود باشد یا در درون حاکمیت وجود دارند و یا اینکه رانت و ارتباطات قوی دارند.

وی درباره تبعات این معاملات بر پیکر اقتصاد بیمار کشور خاطرنشان کرد:وقتی دولت دربازار ارز دخالت و کنترل لازم را ندارد این وضعیت زمینه‌ای ایجاد می‌کند تا عده‌ای برخوردار از رانت و اطلاعات از آینده احتمالی بازار ارز در این حوزه ورود و سود خود را دنبال کنند که البته در مقابل، تورم به جامعه و اقتصاد و مردم تحمیل می‌شود.

 امکان رسیدن دلار به پایه ۷ تا ۸ هزارتومان

وی تصریح کرد:تعداد این افراد زیاد نیست،البته آمار دقیقی در دسترس نیست.با این حال بانک مرکزی و دستگاه‌های نظارتی به راحتی می‌توانند این افراد را شناسایی کنند.

وی با بیان اینکه این قبیل اقدامات مصداق اخلال در نظام اقتصادی است که در قانون حکم برخورد با آن نیز مشخص است،گفت:انجام معاملات صوری ارزی با هدف بالا نگه داشتن قیمت ارز جرم است.با این حال عده‌ای به راحتی و بدون دغدغه در این حوزه ورود یافته‌اند چرا که برخوردی با آنان نشده است.

وی در خصوص پیش بینی ادامه بروز معاملات صوری ارزی خاطر نشان کرد:بستگی به تصمیم کلی حاکمیت دارد که چگونه می‌خواهد با فساد برخورد کند، اگر وضع به همین منوال کنونی ادامه یابد و به اصطلاح با همین دست فرمان بچرخد این موارد ادامه خواهد داشت، اما اگر تصمیمی جدی برای برخورد اتخاذ شود به راحتی می‌توان در کمترین زمان(یک هفته) مانع شد و حتی دلار را به پایه قیمتی ۷ تا ۸ هزار تومان رساند.وی ادامه داد:با این حال به نظر می‌رسد اراده سیاسی نیست که اگر این اراده باشد آن وقت به راحتی این موضوعات قابل حل است.

 مقاومت برای ایجاد پورتال ارزی

وی اذعان داشت:اگر درکشور پورتال ارزی راه اندازی شود در آن صورت هر رقم ارز و ریالی که جابه جا شود خود را نشان می‌دهد که چه کسی خریدار و چه کسی فروشنده بوده است. البته درسال ۹۰ گویا بانک مرکزی پورتال ارزی راه اندازی کرده بود.پروین پور خاطر نشان کرد:متأسفانه تاکنون پورتال ارزی به مثابه دیگر موارد لازم مانند سامانه املاک و مستغلات تشکیل نشده است که البته باید گفت اجازه ندادند، شکل بگیرد.

 قاچاق و سفته بازی 

معاون اسبق ارزی بانک مرکزی نیز اظهار داشت:از آن جایی که روابط کارگزاری در سیستم بانکی در مورد حواله جات و پرداخت‌ها در حال حاضر میسر نیست؛ لذا این موضوع از طریق صرافی‌های داخل و همچنین کارگزاران آنان در خارج از کشور انجام می‌شود که از جمله می‌توان به معاملات تلفنی و استفاده از دستگاه‌های پوز بانک‌ها در خارج از کشور اشاره کرد.

سید کمال سید علی در گفت و گو با خبرنگار ما افزود: بانک مرکزی در گزارشات سالیانه خود در مورد حساب سرمایه،یک رقم آن را ارز وارد به کشور ازمحل صادرات غیر نفتی،صادرات نفت، درآمدهای حاصل از مواردی مانند ورود توریسم جمع و با میزان ارز خارج شده برای واردات و قاچاق کالا محاسبه می کند و در این بین عددی که کم می‌آید در واقع ارزی است که در دست مردم است و در خانه‌ها نگهداری می‌شود و یا به صورت معاملات تلفنی در داخل یا خارج از کشور از آن یاد می‌شود که این موارد جزو اقلام واقعی لحاظ نمی‌شود بلکه جزو قاچاق کالا و سفته بازی بازار است.که البته باید گفت این عدد اکنون کم شده است.

وی تصریح کرد:به طور حتم بانک مرکزی تمام تلاش خود را برای تأمین ارز انجام می‌دهد با این حال برخی مقاومت‌هایی صورت می‌گیرد.این مقاومت‌ها می‌تواند شامل این باشد از جمله افرادی که دلار را با نرخ بالا خریداری و اکنون تمایل دارند نرخ این ارز در سطح ۱۲ تا ۱۴ هزارتومان باقی بماند تا بیشتر متضرر نشوند.

وی ادامه داد:بانک مرکزی باید به گونه‌ای عمل کند که اعتماد مردم به بانک افزایش یابد.قرار بود صادرکنندگان ارز را به سامانه نیما عرضه کنند که تاکنون به جز حوزه هایی مانند پتروشیمی (۱۷ میلیارد دلار)ارز را عرضه نکرده‌اند، لذا بانک مرکزی باید این خلأ را پر کند.

 معامله صوری یا معاملات فردایی

رئیس هیئت مؤسس کانون صرافان ایران نیز اظهار داشت:معاملاتی به صورت صوری در بازار ارز وجود ندارد. ولی اگر منظور معاملات آینده و اصطلاحاً معاملات فردایی است که پاسخ آن مثبت است، این گونه معاملات در بازارهای ارز، در دنیا و طبعاً در بازار غیر رسمی ارز ایران هم جریان دارد.

اصغر سمیعی در گفت و گو با خبرنگار ما افزود:با این حال اینکه عدد و رقم آن چه مقدار باشد،به شخصه اطلاع دقیقی ندارم و عددی هم که نماینده مجلس اعلام کرده، دامنه آن آن قدر وسیع است که شاید بشود آن را صحیح دانست.

وی اضافه کرد: البته معاملات فردایی و کاغذی اثرات نوسانی مخربی دارد که قابل اغماض نیست،چون معاملاتی که به صورت فیزیکی و معمولی انجام می‌شود، معمولاً با ردو بدل شدن پول در لحظه و ارز هم در همان موقع انجام می‌شود، درحالی که در معاملات آینده تنها روی کاغذ، معامله صورت می‌گیرد.

وی تصریح کرد:البته عوامل و علل دیگری هم برای نوسانات و تلاطم در بازار ارز ذکر می‌شود با این حال باید توجه داشت که در واقع مسئول کنترل نوسان و آرامش بخشیدن به بازارها در همه دنیا بانک‌های مرکزی هستند.

انتهای پیام/