به گزارش گروه اقتصادی قدس آنلاین، استعفای محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران که در جریان توافق برجام مورد نظر رسانه‌های داخلی و خارجی و افکار عمومی در سطح بین الملل بود یک بار دیگر در راس اخبار دنیا قرار گرفت، هر چند ظریف وزیر امور خارجه است اما هیچ گاه نمی‌توان نقش این وزارتخانه را در موضوعات اقتصادی نادیده گرفت، چرا که حل مسائل اقتصادی به واسطه برجام ذیل توافق نامه ای بود که به امضای ایشان رسید؛ دکتر رحمان سعادت اقتصاددان و عضو هیات علمی گروه اقتصاد دانشگاه سمنان در این باره در گفتگوی پیش رو به ارائه تحلیل خود از این استعفای خبرساز پرداخته است.

با توجه به چالشهای مختلفی که از زمان برجام تا خارج شدن آمریکا ازاین توافق بین المللی و بعد از آن ایجاد شد آیا می توان گفت پشت استعفای وزیر امور خارجه دلایل سیاسی چون موضوع برجام مطرح بوده است؟

شاید در بین خبرهای مهم این روزها یکی از مهمترین اخباری که منجر به بازتاب های مختلفی در داخل و خارج از کشور و اظهار نظر مسوولین کشورهای و تحلیلگران سیاسی واقتصادی در شبکه های مجازی یا  خبرگزاری‌های رسمی شد خبر استعفای آقای محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران بود؛ قطعا تحلیل استعفای آقای ظریف در حوزه هایی بوده که بر معادلات اقتصادی- سیاسی وحوزه بین الملل تاثیرگذار است.

بنده درباره استعفای آقای ظریف معتقدم ایشان مدتها پیش به لحاظ ذهنی استعفای خود را مطرح کرده بود،اما این روزها خبر آن را به صورت رسمی عنوان نمودند، ازاین رو می‌توان چنین نتیجه گرفت که استعفای آقای ظریف پدیده جدیدی نیست، چرا که از نوع سخن گفتن و حرکات دیپلماتیک آقای ظریف نیز پیش از این می توانستیم به این  نتیجه برسیم که برخلاف چهار سال اول تحرک و شادابی در حوزه سیاست خارجی از ایشان دیده نمی‌شود که علتها و دلایل مختلفی داشته است.

بی شک یکی از مهمترین دلایل استعفای آقای ظریف را می توان به عدم تعهد آمریکا و سران اروپایی به تعهدات خود عنوان نمود، چرا که آنها با پشت پا زدن به توافق برجام به همه دنیا نشان دادند که نمی خواهند دنیا به سمت گفتمان حرکت کند و حتی امضایی که از سوی سران آمریکایی بر توافق نامه های بین المللی نوشته می‌شود از سوی خود آنها پذیرفته نمی شود.

طبیعتا برای سیاستمداری که در حوزه بین الملل تجربه زیادی دارد این موضوعات علی رغم مهارت ها و روش های دیپلماتیک بسیار سخت است چرا که قبل از هر موضوعی در بین کشورهای دنیا در توافق نامه‌های بین المللی باید اعتماد حداقلی وجود داشته باشد تا تفاهم و پیمان های بین المللی صادر شود، بنابراین به سرانجام نرسیدن برجام اولین ضربه ای برای آقای ظریف در طول شش ماه گذشته بود که منجر به ایجاد نگرانی ار سوی ایشان شد.

تحلیل شما به استعفای آقای ظریف از دیدگاه اقتصادی چیست؟

در تحلیل این موضوع با نگاه اقتصادی می توان گفت هر فردی که دارای مسوولیتی ست با نگاه هزینه - فایده به کار خود می نگرد و یکایک مسوولیتهای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی آن را تحلیل می کند؛ لذا براساس نوع و میزان خدمتگزاری خود باید به عنوان مسوول در صحنه باشد. به نظر می رسد آقای ظریف در این مدت به این نتیجه رسیده که حضور و تلاشی که در سال های گذشته داشته  به اندازه هزینه ها نبوده و تلاش ایشان  به ثمر نیرسیده از این رو خبر استعفای خود را مطرح کرده است.

استعفای آقای ظریف بیش از استعفای یک وزیر معمولی در معادلات سیاسی و اقتصادی کشور اثر گذار است، با اینکه استعفای وزرا  دردنیا ودر کشور ما بسیار شایع است اما وزن  هر وزیری با دیگری و نوع تاثیر گذاری آن  در معادلات سیاسی و مبادلات اقتصادی متفاوت است، ازاین رو در شرایط کنونی کشور و  وزارتخارنه آقای ظریف بیش از یک وزارت در مجموعه دولت فعال بوده و تاثیر گذارند لذا نگاه بسیاری به حرکات، سفرها و گفتمان‌های ایشان است چرا که حضور ایشان دحوزه بین الملل موثر بوده است.

بر فرض پذیرفته شدن استعفای آقای ظریف ضمن اینکه نظر شما نسبت به عملکرد ایشان در دو دوره وزارت چه بوده چه تغییرات و آثاری در حوزه داخلی وخارجی پیش بینی می کنید؟

 در مجموعه کابینه دولت تدبیر وامید نمره آقای ظریف به زعم بنده  از اکثر وزرا بالاتر بود وایشان  به تنهایی میانگین نمره کارنامه دولت آقای روحانی را افزایش دادند، طبیعتا خروج ایشان از دولت آفت شدید در کابینه دولت ایجاد می‌کند و سرعت و  قدرت را از دولت می گیرد، از سوی دیگر اگر بحث استعفای آقای ظریف را مربوط به گذشته بدانیم و از امروز به این نتیجه برسیم که اگر استعفای ایشان پذیرفته شود و سکان اداره وزارت خارجه از دست ایشان خارج شود، این سوال مطرح است که آیا گزینه جایگزینی که بتواند همانند آقای ظریف درعرصه سیاست خارجی با سابقه وتجربه باشد داریم، تجربه نخبه پروری و مسوول پروری ایران نشان می دهد در طول ده های گذشته دراین عرصه خوب عمل نکرده این و مسوولین زیادی به جای منفعت رسانی به کشور نه فقط در حد و اندازه یک وزارتخانه نبوده اند بلکه کشور را با  حاشیه سازی دچار بحران کرده اند، از این رو در صورت قبول استعفای آقای ظریف، رئیس جمهور و مجلس شورای اسلامی باید به دنبال جایگزینی برای ایشان باشند تا با تغییر استراتژیک در حوزه سیاست خارجی به اهداف نظام برسیم.

در صورت قبول استعفای آقای ظریف با در پیش رو بودن تعطیلات نوروز چه آثار سیاسی و اقتصادی بر کشور مترتب می شود؟

طبیعتا اگر فرض بگیریم گزینه ای در حد اقای ظریف وجود دارد تا فرآیند معرفی و رای دهی به ایشان انجام شود و وزیر دیگری به وزارت خارجه برود با در پیش رو بودن تعطیلات زمان زیادی از دست می دهیم که به هیچ وجه به نفع اقتصاد ما نیست، مثلا در حوزه واردات کالاهای اساسی اگر کشتی چند روز دیر به بندر برسد شاهد افزایش قیمت و نبود کالا خواهیم بود، لذا کندشدن سیاست خارجی منجر به کند شدن دیپلماسی اقتصادی خواهد شد که در نهایت تبعات منفی آن بر دوش مصرف کننده نهایی که مردم باشند می رسد. به هر حال در صورت عدم پذیرفتن استعفای آقای ظریف در حال حاضر تغییر وزرا به نفع دولت و نظام نیست و هزینه های زیادی را بر کشور تحمیل می کند.

به نظر می رسد در چند ماه آینده خالی نبودن وزارتخانه مهمی چون وزارت امور خارجه از وزیر به نفع کشور است تا زمانی که فردی جایگزین آقای ظریف شود که در حوزه  دیپلماسی تجاری و اقتصادی در سطح بین الملل و منطقه منجر به کاهش فشار اقتصادی بر مردم و سوق دادن نظام به سمت اهداف خود با تدبیر بیشتری شود.

انتهای پیام/