ناگفته نماند که از این دو نژاد در جهان اغلب به عنوان سگ‌های نگهبان و یا محافظ استفاده می‌شود چنانکه از «پیت بول» در میان گونه سگ‌ها به «جنگجوی شکست‌ناپذیر» و یا «سگ آدم‌خوار» یاد می‌شود از این رو نگهداری از آن‌ها در سایر جوامع تابع قوانین جدی است. به هر روی امروزه نگهداری از حیوانات در جامعه به حدی وفور یافته که حتی در خانه‌های آپارتمانی نیز شاهد حضور و همزیستی گونه‌های مختلف جانوری با انسان‌ها هستیم.
جلوه‌های اشرافی گری یا تنها زیستی؟
به راستی علت اقبال مردم به همزیستی افزون‌تر با حیوانات در محیط خانوادگی چیست؟
علی کشمیری، فعال محیط زیست در پاسخ می‌گوید: مقوله نگهداری حیوانات در خانه قضیه‌ای است که نیاز به بررسی چند جانبه دارد. چنانکه نمی‌توان به طور کلی به عنوان رفتاری مذموم نفی کرده و نه می‌توان به عنوان رفتاری پسندیده تأیید کرد.
باید به این موضوع از زاویه مشکلات مراقبت از حیوانات ازیک سو و چالش هایی که این قضیه برای زندگی اجتماعی دارد توجه شود. این فعال حقوق حیوانات همچنین می‌افزاید: امروزه برای برخی از افراد که حیوانات را نگهداری می‌کنند این موضوع شاخصه‌ای برای زندگی لاکچری شده بدون آنکه حتی نسبت به حقوق حیوانات، حقوق افرادی نیز که در مجاورت آن‌ها زندگی می‌کنند و حقوق جامعه آگاهی داشته باشند. چرا که نگهداری حیوانات در فضاهای محدود آپارتمانی را نمی‌توان نشانه‌ای از دوستی و مهربانی با موجودات دیگر دانست.
همچنین امروز شاهدیم افراد به جای نگهداری از حیوانات خانگی در منازل خود موجوداتی از حیات وحش همانند شیر، ببر، مارهایی را جا می‌دهند.
از همین رو فعالیت قاچاقچیان حیات وحش نیز رونق یافته چرا که این حیوانات را از طبیعت می‌دزدند و با هزینه‌های گزافی به برخی افراد می‌فروشند که دوست دارند متفاوت و متمایز از دیگران زندگی کنند.
کشمیری با اشاره به ضعف‌های نظارتی می‌افزاید: توان متولیان امر برای مقابله با متخلفان و افراد بی‌توجه به حقوق حیوانات کافی نیست. چنانکه در سازمان حفاظت از محیط زیست که اصلی‌ترین نهاد مسئول محسوب می‌شود حدود ۷۰۰۰ نفر نیروی فعال داریم که تنها ۳۰۰۰ نفر آن‌ها محیط بان می‌باشند. در حال حاضر نیز همین تعداد محیط بان یک ششم استاندارد جهانی می‌باشد. از همین رو نمی‌توان تمام فضاهای کشور را به لحاظ تأمین حقوق حیوانات رصد و نظارت کرد. به هر روی گرچه برای نگهداری حیوانات حیات وحش قانون داریم اما در عمل چندان پایبندی به آن دیده نمی‌شود.
چنانکه پلنگی به نام «ارس» که در باغ وحش وکیل‌آباد مشهد وجود دارد و همچنین یوزپلنگی به نام «ایران» که در پارک بارچین قزوین نگهداری می‌شود در پی فاش شدن معاملات قاچاقچیان حیوانات به این مراکز منتقل شده‌اند. بنابراین معتقدم تا زمانی که تقاضا نباشد، هیچ عرضه‌ای رخ نمی‌دهد. از همین رو برای ساماندهی این مسئله باید به فرهنگ‌سازی در این زمینه توجه داشت.
عوارض مدرنیته شدن
دکتر امیر هاشمی‌مقدم، انسان شناس نیز با تشریح مفصل عوامل گوناگون این قضیه اظهار می‌کند: بخشی از این مقوله به تحولات اجتماعی مربوط می‌شود چنانکه نگهداری جانوران در خانه، پدیده‌ای است که در دوره مدرن ایجاد شده و ایرانیان هم از این پدیده بی‌تأثیر نیستند. در واقع در جهان مدرن، تنها بخشی از این پدیده را می‌توان به زندگی لاکچری یا خودنمایی و چشم و همچشمی ربط داد و بخش زیادی اما به احساس تنهایی انسان مدرن باز می‌گردد. به بیان جامعه شناختی، روابط مکانیکی نه تنها میان جامعه، بلکه میان خانواده‌ها هم گسسته شده و خانواده دیگر آن امر مقدس و ضروری، برای بسیاری از افراد به شمار نمی‌آید. بنابراین جانوران خانگی می‌توانند بخش زیادی از آن خلأ و تنهایی دارندگانشان را پر کنند؛ در حالی که آن کشمکش‌های خانوادگی را ندارند.
از همین رواست که می‌بینیم بسیاری از دارندگان این جانوران، آن‌ها را با واژه‌هایی همچون «پسرم»، «دخترم»، «عزیزم» و... صدا می‌زنند.
وی با تأکید بر اینکه درحال حاضر ما در کشور؛ یک گروه جانور دوست داریم و یک گروه جانور آزار که در هر کدام از این گروه‌ها هم زیر گروه‌هایی هست که ممکن است برخی ویژگی‌های خاص خود را داشته باشند، خاطر نشان می‌کند: با وجود این تعارض‌ها از آنجا که نه آگاهی‌رسانی همگانی درباره حقوق جانوران انجام می‌شود و نه قانون با جانور آزاران برخورد جدی می‌کند به طور طبیعی جنبه جانور آزاری بیشتر به چشم می‌آید.
به این ترتیب وقتی در کشوری وضعیت تملک و مراقبت از جانوران خانگی به رسمیت شناخته نشده، بنابراین قوانینی هم برای آن در نظر گرفته نمی‌شود.
از این رو بنابر تجربیات وشواهد گوناگون نیز جانوران خانگی قربانی بی‌قانونی می‌شوند.
تعارض‌های قانونی
حال باید پرسید که در کشور ما قوانینی برای همزیستی قاعده‌مند بین انسان‌ها و حیوانات خانگی وجود دارد؟
سید مهدی حجتی، وکیل دادگستری و مدرس دانشگاه در این باره اظهار می‌کند: در زمینه نگهداری حیوانات خانگی مانند کبوتر و برخی دیگر از پرندگان، به لحاظ آموزه‌های دینی، روایات و احادیثی زیادی در مورد استحباب و ثواب آن و فواید مادی و معنوی آن وجود دارد و توصیه‌های زیادی در این رابطه از ناحیه ائمه(ع) نقل شده است. همچنین از نظر قانونی نگهداری حیوانات خانگی در آپارتمان محل سکونت وحتی محل کار به عنوان قسمت‌هایی اختصاصی منعی ندارد مگر آنکه برای سایر همسایگان و مجاورین، ایجاد مزاحمت کند به نحوی که باعث سلب آسایش ایشان شود و یا به لحاظ بهداشتی، مضر به سلامت سایرین باشد و بیم ایجاد بیماری برای دیگران برود که در این صورت با شکایت ذی نفع و احراز مزاحمت و یا وجود خطر در مورد بهداشت و سلامت همسایگان، موضوع توسط مرجع قضایی، قابل رسیدگی خواهد بود.
منبع: روزنامه قدس
انتهای پیام/
نظر شما