*سال‌هاست مجموعه‌ای با موضوع فلسطین منتشر نشده است؛ چرا شاعران در سال‌های اخیر نسبت به این موضوع بی‌انگیزه شده‌اند؟
** در سال 80 کنگره‌ای با عنوان «فانوسهای سنگی» برگزار شد که من شعرهای کنگره را به همراه شعرهایی که آن زمان برای فلسطین گفته شده بود، گردآوری و در کتابی با همان عنوان کنگره منتشر کردم.
برگزاری آن کنگره بستری شد برای انتشار آن کتاب. پس بسترسازی برای سرودن شعر و البته انتشار آن باید فراهم باشد تا شاعران هم انگیزه سرودن پیدا کنند. تجربه نشان داده هر زمان چنین کنگره‌هایی برگزار شده، شاعران از آن استقبال کرده و دست به خلق و سرودن شعر زده‌اند. در سال 91 هم سایت شاعران فارسی زبان، فراخوانی با موضوع انتفاضه و بیداری اسلامی داد که باز هم شاعران از سراسر کشور اشعارشان را فرستادند و نتیجه آن انتشار مجموعه «خورشید در مشت» بود. نقدهایی هم راجع‌به شعرها نوشته و در کتاب منتشر شد.
* پس به اعتقاد شما باید بسترهای لازم ایجاد شود تا شاعران انگیزه سرودن شعر با موضوع «فلسطین» را داشته باشند.
** شاعران دغدغه‌مند هستند. هر اتفاقی که در دنیا می‌افتد، شاعران هم واکنش نشان می‌دهند و شعر می‌گویند. اشعاری که با موضوع یمن، عربستان و اتفاقات خاورمیانه سروده شده گویای این مسئله است. شاعران به‌صورت پراکنده و با توجه به اخباری که از فلسطین و غزه می‌شنوند اشعاری سروده‌اند. حتی در دیدار سال گذشته شاعران با رهبر انقلاب یکی از شاعران شعری با موضوع فلسطین خواند که بسیار موردتوجه هم قرار گرفت؛ پس عزم سرودن شعر با موضوع فلسطین از سوی شاعران وجود دارد، اما باید شرایط و زمینه‌ای فراهم شود تا شاعران بتوانند آثارشان را در یک جا متمرکز کنند و ارائه بدهند.
* اگر اکنون بخواهید مجموعه‌ای مانند «فانوسهای سنگی» منتشر کنید، آثار تولید شده با موضوع فلسطین به قدر کفایت هست؟
** بله، به واسطه ارتباطی که با شعرا دارم، می‌دانم شاعرانی که در این زمینه‌ها شعر می‌گویند همچنان فعال هستند و به نوعی وظیفه شاعری‌شان را انجام می‌دهند و در این زمینه‌ها شعر می‌سرایند . واقعاً شاعران در این زمینه کم کار نیستند. وقتی به روز قدس نزدیک می‌شویم، می‌بینیم آثار تصویری، شعر و داستان با موضوع فلسطین در خبرگزاری‌ها و رسانه‌های مختلف ارائه می‌شود.
* باید چه اتفاقی بیفتد تا فلسطین برای شاعر امروز در اولویت باشد؟
** باید جایی وجود داشته باشد تا در طول سال با شاعران مرتبط شود و تولیدات شاعران را گردآوری کند. در سال 86، تعدادی شاعر که با موضوع فلسطین اشعاری سروده بودند، به سفر سوریه و لبنان فرستاده شدند.
من یکی از این شاعران بودم که از نزدیک اردوگاه‌های فلسطینی را دیدیم و اشغال یک کشور را لمس کردیم. به شهر غانا رفتیم که آن سال‌ها خیلی بمباران شده بود. به هر حال این سفر تأثیرش را بر ما گذاشت، چون از نزدیک با اصل ماجرا آشنا شدیم. اگر همین بسترها فراهم شود و نهاد و یا انجمنی متولی برگزاری چنین سفرها و یا کنگره‌هایی با موضوع فلسطین باشد و با شاعرانی که چنین دغدغه‌هایی دارند، مرتبط شود، حتماً اتفاق‌های خوبی در این زمینه خواهد افتاد. البته باید همه این اتفاقات هدف‌گذاری شود؛ مثلاً پس از سفر، اشعار شاعران جمع‌آوری و منتشر شود. طبیعتاً شاعران اگر ببینند جایی هست که به این مسائل توجه می‌کند حتما آثارشان را ارائه می‌دهند.
مسئله دیگر این است که به دلیل اقدامات نادرست و پوشش نادرست خبری صدا و سیما، همه ما به درد فلسطین و رنج آن‌ها عادت کرده‌ایم. آن قدر اخبار ما پر شده از مسائل فلسطین که دیدن رنج آن مردم برای ما عادی شده است که این عادی شدن بسیار بد است.
ضمن اینکه در طول سال غیر از یک روز قدس شرایطی وجود ندارد که هنرمندان آثارشان را ارائه دهند. متوجه شدید که در آستانه روز قدس فیلم، سریال و موسیقی با موضوع قدس توسط رسانه‌ها پخش و منتشر می‌شود. شاعران هم این‌قدر موضوعات مختلف برای شعر دارند که اگر شرایط برای ارائه آن‌ها فراهم شود حتماً این کار را می‌کنند.
* در سالی که به سوریه و لبنان سفر کردید، از شما خواسته نشد اشعارتان را منتشر کنید و یا در اختیار نهاد خاصی قرار دهید؟
** نه، چنین خواسته‌ای مطرح نشد. شاعران به طور پراکنده اشعاری تحت‌تأثیر فضا و شرایط سروده بودند، اما این اشعار جمع‌آوری و منتشر نشد. به هر حال اگر سفرها ادامه پیدا می‌کرد و از شاعران هم شعرهایی خواسته می‌شد حتماً موج ایجاد شده به جریانی بدل می‌شد که کمترین آن انتشار چند مجموعه خوب با موضوع فلسطین بود. اما متأسفانه وقتی اقدام خوبی انجام می‌شود، عزمی وجود ندارد که این اقدام را به سرمنزل مقصود برساند.
* شاعر امروز بیشتر باید بر چه جنبه‌ای از فلسطین توجه کند و آن را در شعرش به تصویر بکشد؟
** پرداختن به فلسطین باید نیاز روز و اولویت نخست ما باشد. شاعران باید به مسائل داخل فلسطین، درگیری‌های داخلی و بحث مهم تجزیه آن توجه کنند. فلسطین، شهدای شاخصی دارد که هر کدامشان می‌توانند محور و موضوع شعر قرار بگیرند. موضوع‌های بر زمین مانده در مورد فلسطین از زمین تا آسمان وجود دارد که می‌توان درباره آن‌ها سرود و یا در قالب‌های دیگر هنری به آن‌ها پرداخت، اما کسی نیست این شرایط را فراهم و به آن توجه کند.
انتهای پیام/
نظر شما