قدس آنلاین: در متن این اطلاعیه خطاب به تهیه‌کنندگان سینما آمده بود؛ وظیفه همه ما حراست از کیان سینماست، در این راستا سلامت بنیان‌های اقتصادی سینما بر دوش تهیه‌کنندگان و سرمایه‌گذاران سینمای ایران است. با کمال تأسف مدتی است با افزایش بی‌رویه و غیرمتعارف هزینه‌های تولید بخصوص در بخش دستمزدها روبه‌رو هستیم. ما نظم‌دهنده و آرایش دهنده سینمای کشوریم، بدین سبب و به منظور حراست از شرافت حرفه‌ای و امنیت سرمایه، مصمم هستیم با اجرای برنامه‌های بلندمدت و میان‌مدت، در اصلاح شیوه‌های تولید اقدام کنیم.

این بیانیه اضافه کرده بود: مهم‌ترین اصل، رعایت تعادل در نظام تولید به نسبت پیش‌بینی‌های درآمدی است؛ اصلی که متأسفانه بشدت توسط برخی از همکاران و سرمایه‌گذاران مخدوش شده است و این امر علاوه بر ایجاد شکاف‌های حرفه‌ای موجب سوء‌استفاده‌های خطرناکی در عرصه اقتصادی صنعت تصویر شده است.

به همه تهیه‌کنندگان آثار تصویری اعم از سینمایی و نمایش خانگی تأکید می‎‌کنیم زین پس تنها باید در چارچوب قواعد مدنظر فعالیت کنید و در صورت رعایت نکردن سطح دستمزد و عقد قراردادهای نامتعارف با پرداخت‌های خارج از عرف به بازیگران، تهیه‌کننده و سرمایه‌گذار مسئول خواهند بود و بنابر تشخیص کمیته تشخیص و بررسی شورای عالی، تهیه‌کنندگان متخلف متحمل جرایمی ‎‌سنگین و جدی همچون تعلیق فعالیت، عدم همراهی صنفی و محدودیت‌هایی مشابه را خواهند داشت و فعالیت سرمایه‌گذاران متخلف نیز ممنوع و محدود خواهد شد. ما خواهان شفافیت درخصوص اعلام منابع سرمایه‌گذاری و قراردادهای فی ما بین هستیم و این امر را لازمه سلامت تولید در سینمای ایران می‎‌دانیم. به یقین همه همکاران ما در نظام تولید آثار و سازمان سینمایی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ‎‌نیز مدافع و پشتیبان این رویکرد هستند و از آنان خواهان همراهی هستیم.

رونق سینمای ایران در سال‌های اخیر مدیون تلاش همه دست‌اندرکاران سینمای ایران است و نباید اجازه دهیم دستمزدهای ناهنجار، همدلی، همراهی و همکاری ما را دچار خدشه کند.

* ورود شورای پروانه ساخت به ماجرا

موارد مطرح شده در این اطلاعیه، راهکارهای خوبی برای مقابله با پولشویی در سینما و شبکه نمایش خانگی دارد. محسن علی‌اکبری، تهیه‌کننده سینما در این باره به خبرنگار ما می‎‌گوید: شرایط و فضای مقابله با پولشویی در سینما و شبکه نمایش خانگی وجود دارد و بیش از دو سال است که اقداماتی در این باره انجام می‌شود.

او با تأکید بر اینکه سرنوشت پول‌های مشکوک در جریان سینمایی کشور، اثرگذار و تعیین‌کننده است، اضافه می‎‌کند: پول را تهیه‌کننده و سرمایه‌گذار می‎‌آورد و نمی‎‌شود از عوامل دیگری همچون بازیگر و کارگردان توقع داشت که دستمزدهایشان را برگردانند. همان زمانی که مسائلی درباره ورود پول‌های مشکوک برای ساخت یک سریال نمایش خانگی مطرح شد، گفته می‎‌شد بازیگران باید پول‌هایی را که گرفته‌اند پس بدهند، ولی من همان موقع گفتم که بازیگر و کارگردان هیچ گناهی ندارد، بلکه تهیه‌کننده باید شرایط را به گونه‌ای رقم می‎‌زد که این وضعیت پیش نیاید. به‌جز تهیه‌کننده کسی نمی‎‌تواند مانع پولشویی در سینما شود حتی دستگاه‌های دولتی هم قادر به اجرای چنین کاری نیستند.

به باور علی اکبری، کار باید به دست تهیه‌کنندگان باشد و به عنوان عامل تأثیرگذار در این ماجرا، دولت از تهیه‌کنندگان بخواهد که منابع مالی فیلم‌ها و سریال‌ها را شفاف‌سازی کنند و اجازه ورود پول‌های مشکوک را به چرخه سالم سینما ندهند.

وی با اشاره به فعالیت شورای پروانه ساخت فیلم‌های سینمایی خاطرنشان می‎‌کند: این شوراها تاکنون به بخش سرمایه‌گذاری ورود نکرده‌اند اما می‎‌توانند منابع سرمایه‌گذاری را شفاف کنند و سپس پروانه ساخت بدهند. اگر همان حساسیتی که روی تهیه‌کننده آثار نمایشی دارند روی سرمایه‌گذار داشته باشند، می‎‌توانند مانع ورود پول‌های کثیف به سینما شوند. البته این مسئولیت تهیه‌کننده را نفی نمی‎‌کند و همچنان همه مسئولیت فیلم و سریال برعهده تهیه‌کننده است.

پولشویی با ویترین فرهنگی

این تهیه‌کننده آثار سینمایی معتقد است، پول‌های مشکوکی که وارد سینما و شبکه نمایش خانگی می‎‌شود چون برای هزینه‌کرد در کار فرهنگی است، می‎‌تواند ویترین اتفاقات ناگوار دیگری شود؛ اتفاقاتی که به نسبت پول‌های وارد شده در سینما و شبکه خانگی، رقمش بسیار بیشتر است. مثلاً وقتی 100 میلیارد تومان وام کم‌بهره برای کار فرهنگی گرفته می‎‌شود، 10 میلیارد آن برای تولیدات فرهنگی هزینه می‎و 90 میلیارد دیگر وارد کانال‌های پولشویی می‎‌شود، اما ویترین کار، فرهنگی است و می‎‌گویند که فیلم سینمایی یا سریال ساختیم. از این ویترین سوء‌استفاده می‎‌کنند. این‌طور نیست که همه این پول‌ها به سمت تولیدات فرهنگی سرازیر شود.

علی اکبری تأکید می‎‌کند: مهم‌ترین مسئله این است که تهیه‌کنندگان باید پاکدست باشند، سپس اهرم‌های نظارتی دولت می‎‌تواند مانع از ورود پول‌های مشکوک در سینما و شبکه نمایش خانگی شود. متأسفانه ورود پول‌های کثیف و منابع مالی نامشخص در شبکه نمایش خانگی بسیار شایع شده است.

وی ادامه می‎‌دهد: نکته اینجاست که این‌ها به فکر سود و کسب درآمد از تولیدات نمایشی نیستند، بلکه فقط ویترین کار برایشان مهم است که بگویند با این پول، کار فرهنگی کردیم. در دادگاه‌هایی که برگزار می‎‌شود، می‎‌گویند که کمتر از 10 یا 5 درصد از کل مبلغ این رقم‌ها در حوزه فرهنگ و هنر هزینه شده است. زمانی که بانک‌ها سود 30 درصدی می‎‌دادند، عده‌ای از افراد سودجو، وام‌های کم‌بهره را به اسم تولیدات فرهنگی می‎‌گرفتند و در همان بانک می‎‌گذاشتند، یعنی از یک حساب به حساب دیگری واریز می‎‌کردند و سود 30 درصدی می‎‌گرفتند، اما بهره 4 درصدی را به بانک می‎‌دادند. سود سالیانه این پول‌ها بسیار بیشتر از درآمدهایی بود که از محل تولیدات فرهنگی در حوزه سینما و نمایش خانگی بدست می‎‌آوردند.

* ورود ارز دیجیتالی به عرصه تولیدات هنری

این تهیه‌کننده با اشاره به ورود بیت کوین به عرصه تولیدات سینمایی خاطرنشان می‎‌کند: بخشی از پول‌های دیجیتالی به این حوزه وارد شده که نظام سینمایی را به هم ریخته است. این مسائل باید ریشه‌یابی شود و فقط به بحث وام‌های کم‌بهره فرهنگی بسنده نشود، بلکه باید درباره ورود پول‌های کثیف به سینما و شبکه خانگی، کلان‌نگری داشت؛ اگر تا دیروز با وام‌های فرهنگی بود، امروز از طریق پول‌های دیجیتالی است. اگر به این ماجرا نگاه کلان‌نگر نداشته باشیم، آسیب‌هایی که به این حوزه وارد می‎‌شود بیشتر خواهد بود.

وی با تأکید بر اینکه از پول‌های کثیف، یک نتیجه سالم و درست بدست نمی‎‌آید، می‎‌گوید: شورای عالی تهیه‌کنندگان نباید به همین بیانیه دادن بسنده کند، باید سازوکارهای نظارتی خود را بیشتر و قوی‌تر کند. اکنون تهیه‌کنندگان جوان بسیاری وارد عرصه سینما و نمایش خانگی شده‌اند که برایشان احترام قائل هستیم.

علی‌اکبری یادآور شد: درخواست من به عنوان کسی که 40 سال در این حوزه فعالیت می‎‌کند، این است که در کنار هر تهیه‌کننده جوان، یک پیشکسوت هم به عنوان مشاور حضور داشته باشد، چون به قوانین و مقررات تهیه‌کنندگی آثار سینمایی آشنایی دارد. به نظرم با حضور این پیشکسوتان شاید اتفاقات خوبی هم برای جوان‌ها بیفتد و بدرستی راهنمایی شوند.

* دولت حرکتی جدی کند

غلامرضا کمرگی، تهیه‌کننده آثار سینمایی نیز با بیان اینکه مقابله با پولشویی در سینما و شبکه نمایش خانگی مهم است، بر پیشگیری در این باره تأکید کرده و می‎‌گوید: بحث پولشویی به پیگیری مسئولان در قوه مجریه و قضائیه برمی‎‌گردد، تنها راه این است که دولت حرکتی جدی برای دستگیری اختلاسگران کند، سینما منتظر سرمایه‌گذاری است و کاری به اینکه طرف اختلاسگر است یا نه، ندارد.

او ادامه می‎‌دهد: تولید فیلم و سریال یک فعالیت فرهنگی است و ورود پول‌های کثیف به سینما، ربطی به خود سینما ندارد، ولی چون سینما مثل آینه‌ای شفاف است با ورود این پول‌ها می‎‌خواهند این هنر را تخریب کنند.

وی با تأکید بر اینکه موضوع اختلاس و پولشویی را قوه مجریه و قوه قضائیه باید پیگیری کنند، خاطرنشان می‎‌کند: نداشتن دلسوزی و بی‌توجهی برخی مسئولان سبب می‎‌شود هر کسی هرکاری دلش می‎‌خواهد بکند. شاید یکی از مفسدان اقتصادی وارد سینما شود و به‌خاطر روابطی که دارد، می‎‌تواند فیلم و سریال بسازد. ضمن اینکه آن‌ها که از طریق رانت و رابطه وارد عرصه سینما می‎‌شوند کسانی را در سینما دارند که به آن‌ها وصل باشند.

به باور کمرگی، عجیب است که این افراد پیش از ساخت فیلم و سریال، شناسایی نمی‎‌شوند، در حالی‌که منابع مالی یک پروژه، براحتی قابلیت شفافیت را دارد. اکنون پول‌های مشکوک وارد سینما و شبکه خانگی شده است که به این هنر فاخر، آسیب‌های جدی وارد می‎‌کند.

انتهای پیام/