قدس آنلاین-گروه استان ها-مهدی توحیدی: وقتی می شنویم که اطلاعاتی از جمع آوری زباله های عفونی و نحوه امحاِء از کلینیک های خصوصی و مطب ها وجود ندارد و یا سیستمی برای هدایت و جمع آوری شیرابه های زباله در محل دفن وجود نداشته و سلامت بسیاری از هموطنان ما در استان مازندران مورد تهدید است کمی نگران و البته به نظارت برخی دستگاه های متولی از جمله دانشگاه علوم پزشکی و یا محیط زیست شک می کنیم!

کارشناسان معتقدند شیرابه های زباله وحشتناک ترین ضربه ممکن را به طبیعت و درنهایت خود انسان وارد می سازند. به زعم آنان شیرابه زباله، آلوده ترین پدیده ممکن است چرا که میزان آلودگی آن ۵۰ برابر فاضلاب های خانگی برآورد می شود. این عدد نشان دهنده عمق فاجعه ای است که در عمق جنگل ها، رودها و منابع حیاتی مازندران در حال وقوع است.

استان مازندران با جمعیت بیش از ۳ میلیون نفری، روزانه بیش از ۳۰۰۰ تن پسماند شهری و روستایی تولید می‌کند که ۷۵ درصد آن زباله‌تر و ۲۵ درصد زباله خشک است. مشکل زباله در مازندران این روزها از بلای جان طبیعت فراتر رفته و تبدیل به بلای جان ساکنان این استان شده است به صورتی که میلیون‌ها تن زباله در گوشه و کنار مناطق ساحلی و جنگلی مازندران رها شده و با گذشت زمان شیرابه این حجم زباله وارد رودخانه‌ها و از آنجا وارد زمین‌ها و محصولات کشاورزی و دریا می‌شود.

در این بین برخی از فعالان محیط زیست کشور در بیان میزان شدت و دامنه دپوی پسماند بر این باورند که اگر چاره اندیشی نشود، در آینده نزدیک از بمب شیمیایی که در حلبچه ریخته شد، خطرناک تر و فاجعه بارتر خواهد بود.

از این رو فعالان محیط زیست با ابرازنگرانی از رهاسازی زباله های این استان در طبیعت، به عواقب و تبعات بهداشتی آن در میان مردم استان مازندران هشدار می دهند و معتقدند با جاری شدن پساب این زباله ها در آب های زیرزمینی و رودخانه ها سلامت مردم این استان به خطر می افتد.

۲ کارخانه پسماند هم احداث نشد

به اعتقاد برخی از کارشناسان، جنگل های مازندران روزانه  هزاران لیتر شیرابه را در خود جای می دهند به طوری که این شیرابه ها باعث انقراض برخی از انواع ماهی ها و در برخی موارد حتی باعث توقف صادرات خاویار شده است.

کارشناسان معتقدند شیرابه های زباله وحشتناک ترین ضربه ممکن را به طبیعت و درنهایت خود انسان وارد می سازند. به زعم آنان شیرابه زباله، آلوده ترین پدیده ممکن است چرا که میزان آلودگی آن ۵۰ برابر فاضلاب های خانگی برآورد می شود. این عدد نشان دهنده عمق فاجعه ای است که در عمق جنگل ها، رودها و منابع حیاتی مازندران در حال وقوع است.

در این بین بحث خرید و احداث دستگاه زباله سوز در شهرستان های استان مازندران سال هاست که در پیچ وخم های اداری وبودجه ای گرقتار است و به حال خود رها شده است؛به طوری که به گفته شهردار ساری در این سال ها حتی دو کارخانه پسماند هم احداث نشده است.

تولید ۱۰۰ لیتر شیرابه از هرتن زباله

معاون نظارت وپایش اداره کل محیط زیست مازندران در گفت وگو با قدس آنلاین با اشاره به اینکه در استان چیزی در حدود ۳۱۵۰تن پسماند تولید می شود،اظهار داشت: زباله ها در ۲۷نقطه تخلیه و دپو می شوند که چیزی در حدود ۱۰۰ لیتر شیرابه از هر تن زباله خارج می شود که شرایط مناسبی نداشته و تبدیل به  یک مشکل و چالش جدی شده است که باید برای حل آن با استفاده از فناوری و تکنولوژی های روز برنامه ریزی جدی داشته باشیم.

دکتر محمود علی رکنی با اشاره به اینکه در کشور ما تفکیک از مبدأ صورت نمی گیرد و یا بسیار ضعیف است، خاطرنشان کرد:هرچند تولید کمپوست از زباله های تر صورت می گیرد، اما به دلیل بازیافت ضعیف و عدم پردازش آن، حجم عظیمی از زباله ها دپو می شود که اثراث فاجعه باری خواهد داشت.

وی با بیان اینکه استان مازندران با حساسیت بالای اکولوژیکی و همچنین دارا بودن زیستگاه‌های مناسب آبی و تالابی و نزدیک بودن کوه، دریا و همین طور مراتع و جنگل های سرسبز، با تولید پسماند دارای آلودگی فراوان است، تصریح کرد: مازندران به دلیل گردشگر پذیر بودن در فصول مختلف سال، شاهد ورود چند میلیونی گردشگران است که به همان میزان تولید زباله و پسماند چندین برابر می‌شود.

وی با بیان اینکه متأسفانه مکان هایی که زباله در آنجا دپو و انباشت می شود،خیلی مناسب نیست که در جلسه ای با مدیران شهری و روستایی قرار بر این شد که دفع زباله ها را مدیریت و ساماندهی کنند، اظهار کرد: وجود یک لایه نفوذ ناپذیری که مانع از انتقال شیرابه و نفوذ آن به آب های زیرزمینی و خاک شود و همچنین لوله کشی برای دفع گاز متان حاصل از فعالیت باکتری هایی که در مراکز پسماند روی یکدیگر دپو می شوند از جمله اقدامات مهم در مراکز دفن زباله به شمار می رود،که به هیچ وجه اجرا نمی شود.

وی خاطرنشان کرد: بسیاری از کشورها از گاز خارج شده از فعالیت باکتری ها در محل دفن زباله با انجام لوله کشی و جذب گازها در تولید انرژی استفاده بهینه می کنند که متأسفانه به دلیل نبود شرایط استاندارد و تکنولوژی به روز در ایران رعایت نمی شود.

زباله سوز نوشهر وساری شاید وقتی دیگر

وی به استفاده از روش های تلفیقی و روش های مختلف برای اعمال مدیریت درست واصولی در زمینه پسماند اشاره کرد و ادامه داد:بر همین اساس طرح جامعی در مازندران تعریف شد و قرار شد در یکسری از نقاط بیایند و از تکنولوژی های به روز استفاده کنند، که در همین زمینه برخی کارخانجات کمپوست در بابل و بهشهرو تنکابن برای تهیه کود البته نه با تمام ظرفیت در حال فعالیت هستند.

 وی با اشاره به اینکه برای تکمیل فرایند پسماند دستگاه زباله سوز شهر ساری با ظرفیت ۴۵۰تن و با رشد فیزیکی ۳۰درصد وهمچنین دستگاه زباله سوز نوشهر باظرفیت ۲۵۰تن البته با پیشرفت فیزیکی ۹۰درصد در حال ساخت است، که با خلف وعده هایی که تاکنون انجام شده نمی توانیم زمان دقیقی برای بهره برداری از آن ها اعلام  کنیم.

وی درخصوص زباله های عفونی وبیمارستانی با اشاره به اینکه بر اساس گزارش دانشگاه علوم پزشکی مازندران روزانه یک و نیم تن زباله عفونی در مراکزدرمانی دولتی و خصوصی مازندران تولید می شود که حدود ۷۰ درصد آن ها در مراکز بیمارستانی امحاء می شود و از چگونگی امحاء ۳۰ درصد مطب پزشکان اطلاعاتی وجود ندارد، اظهار داشت:بی خطر سازی یکی از بهترین روش ها در مورد زباله های عفونی است که تقریباً در بیشتر بیمارستان های استان این کار انجام می شود.

وی با بیان اینکه مصوبه ای در سال گذشته داشتیم که مراکزمدیریت پسماند شهرستان ها یک بخشی را برای مدیریت زباله های عفونی غیر بیمارستانی اختصاص دهند،ادامه داد:در این زمینه جلسات متعددی با دوستان علوم پزشکی داشتیم،که در حال حاضردر برخی از بیمارستان های شهرستان های تنکابن،قائمشهرو بابل این امر اجرا می شود.