کامران ندری، عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد/

 نقش قابل توجه بانک مرکزی در کاهش نرخ ارز از اقداماتی سرچشمه میگیرد که با تغییر رئیس بانک مرکزی کلید خورد. هر چند کاهش نرخ ارز خبر خوبی است، اما موضوع تثبیت قیمت آن در شرایط کنونی باید اولویت بانک مرکزی باشد

. قرار گرفتن نرخ در مرز 11 هزار تومان در شــرایط کنونی قابل قبول اســت، کاهش آن در حال حاضر به صلاح نیست. با آنکه کاهش قیمت ارز منجر به کاهش مســتقیم بهای برخی کالاها میشود، اما نمیتوان آن را به کم شدن قیمت همه اجناس ارتباط داد؛ بنابراین تأثیر چندانی بر قیمت بسیاری از کالاها ندارد؛ چرا که این کاهش تنها بر تعداد اندکی از اجناس صدق میکند.

در شرایطی که تکانه‌های سیاسی از جمله تشکیل گروه جی‌هفت و موضوعات کاهش تحریم‌های ایران بازار را تحت تأثیر قرار داده، مداخله بانک مرکزی در بازار ارز در کوتاه مدت چندان تأثیرگذار نخواهد بود.

به نظر می‌رسد عملکرد محتاطانه بانک مرکزی در برابر موضوعات سیاسی و اهتمام هر چه بیشتر به حفظ ثبات بازار بسیار مهم است . جلوگیری از ســفته بازی، کنترل واردات بیرویه، مانع‌تراشی در برابر ورود کالاهای غیرضروری و بسترســازی برای ورود کالاهای ضروری که نیاز مبرم کشور است، از جمله اقدامات بانک مرکزی در راستای کاهش نرخ ارز به شمار می‌رود.

 ایجاد انگیزه در صادرکنندگان با نزدیک کردن نرخ ارز در سامانه نیما به بازار آزاد از دیگر عواملی اســت که میزان بازگشــت ارز صادراتی به کشور را رقم زده است؛ این سیاست دست برخی از سودجویان را که از اختلاف بین دو نرخ بازار آزاد و سامانه نیما استفاده می‌کردند، بست؛ درنتیجه با ایجاد تقاضای واقعی در بازار و خالی شدن آن از تقاضای رانتی، قیمت ارز کاهش و تثبیت آن افزایش یافت.

 مانع‌تراشی در برابر برخورداری از رانت‌های ارزی توصیه مکرر کارشناسان به مسئولان بانک مرکزی اســت؛ این مسئله عامل مهمی در کاهش بهای ارز است که تداوم آن میتواند به تثبیت قیمت و تأثیرات بعدی آن کمک شایان توجهی کند؛ ضمن آنکه نباید تأثیرات منفی رکود اقتصادی را بر بازار و نرخ ارز به خصوص دلار نادیده گرفت.