قدس آنلاین: از سال گذشته و با بالا رفتن نرخ ارز، صادرات رب گوجه‌فرنگی ایران به دلیل افزایش تقاضا به خصوص در کشورهای همسایه، روند صعودی گرفت، به طوری که صادرات آن بر فروش داخلی ارجحیت یافت، هر چند دولت برای جلوگیری از افزایش قیمت شیوه‌های مختلفی چون ممنوعیت‌های صادراتی را آزمود، اما گزارش‌ها نشان داد که این سیاست آن‌گونه که باید نتوانست کارایی داشته باشد و بدین ترتیب این شائبه در اذهان عمومی شکل گرفت که صادرات موجب گرانی این محصول در کشور شده است.
براساس آمار منتشر شده توسط فائو، تولید حدود ۶٫۵ میلیون تن گوجه‌فرنگی در ایران که به فراوری ۸۰۰ هزار تن رب منجر می‌شود، ایران را در رتبه هفتم دنیا از نظر تولید گوجه‌فرنگی قرار داده است، که البته حدود ۱۷ درصد از این میزان، مازاد بر مصرف کشور است و به کشورهای دیگر صادر می‌شود. با این تفاسیر، بازار این محصول پرمصرف که سرانه آن در خانوارهای ایرانی برای هر نفر سالیانه ۲۴ کیلوگرم است، از سال گذشته همچنان داغ باقی مانده است تا جایی که حتی تولیدات زیرپله‌ای با غلظت کم و احتمال تاریخ گذشته بودن، طرفدارانی برای خودش پیدا کرده است.
قیمت بازار ۴۰ درصد گران‌تر از سامانه رصد
رب گوجه‌فرنگی هم اکنون در سامانه رصد وزارت صنعت برای هر کیلو ۱۵ تا ۱۸ هزار تومان قیمت‌گذاری شده است، ولی در بازار تا ۴۰ درصد گران‌تر و با قیمت ۲۵ و ۲۶ هزار تومان در هر کیلو به فروش می‌رسد. با کاهش چند هزار تومانی قیمت گوجه‌فرنگی در ماه‌های اخیر، بعضی از مردم برای رفع دغدغه‌های خود با تهیه رب‌خانگی در برابر گرانی این محصول از سبد خانوار خویش دفاع کردند. ستاد تنظیم بازار اما این روزها به منظور جلوگیری از ضرر و زیان کشاورزان و از بین رفتن انگیزه تولید این محصول در سال‌های آینده، سازمان مرکزی تعاون روستایی را مکلف کرده نسبت به خرید تضمینی گوجه‌فرنگی اقدام کند.
عرضه و تقاضا باید قیمت را تعیین کند
رضا بابایی، تولیدکننده رب گوجه‌فرنگی و عضو انجمن صنایع تبدیلی کشاورزی در گفت‌وگو با خبرنگار ما با اشاره به اینکه سخت شدن وضعیت صادراتی و کاهش تقاضا قیمت رب را به شکلی طبیعی کاهش می‌دهد، می‌گوید: قیمت گوجه‌فرنگی و ملزومات بسته‌بندی آن، نسبت به سال گذشته کاهش یافته به طوری که گوجه‌فرنگی به یک سوم قیمت و قوطی آن هم نسبت به سال پیش ۲۰ درصد کاهش قیمت داشته است.
وی با اشاره به اینکه سازمان تعاونی روستایی با خرید تضمینی گوجه‌فرنگی بر بازار این محصول تأثیر گذاشته است، می‌افزاید: هم اکنون قیمت این محصول از پایه ۷۰۰ تومان شروع می‌شود و تعاون روستایی پیشنهاد قیمت هزار و ۱۵۰ تومان را داده است. تولیدکنندگان با ورود دولت به بحث واسطه‌گری و خرید و فروش مخالف هستند، ما معتقدیم دولت باید اجازه بدهد عرضه و تقاضا قیمت محصولات را تعیین کند در غیر این صورت اگر کسی بخواهد از بیرون بدون تخصص در قیمت‌ها دستکاری کند، ضرر متوجه دو طرف خواهد بود.
رب‌های تولید شده با قیمت مناسب در راه بازار
این تولیدکننده با اشاره به اینکه متأسفانه در رسانه‌ها تبلیغات سوئی در مورد سودجویی تولیدکنندگان مطرح می‌شود، می‌افزاید: مردم با کاهش قیمت گوجه‌فرنگی می‌گویند چرا قیمت رب گران است، در حالی که رب گوجه‌فرنگی که امروز توسط مصرف‌کننده خریداری می‌شود، تولید دو تا سه ماه گذشته کارخانجات است که با قیمت تمام شده بالاتری تولید شده است و به تبع آن ربی که امروز با قیمت ارزان‌تری تولید شده در ماه‌های آینده با قیمت مناسب‌تری به دست مردم می‌رسد.
بابایی با اشاره به اینکه قیمت فعلی رب، قیمت حداقلی و به واقعیت نزدیک است، توضیح می‌دهد: در حال حاضر میانگین فروش کارخانه‌ها برای یک قوطی رب یک کیلویی زیر ۱۰ هزار تومان است که در نهایت برای مصرف‌کننده حدود ۱۳ تا ۱۴ هزار تومان خواهد بود.
وی می‌افزاید: براساس بررسی‌هایی که انجام دادیم قیمت تمام شده هر کیلو گوجه‌فرنگی حدود ۴۵۰ تا ۵۰۰ تومان است، اگر تولیدکننده رب این محصول را به قیمت ۸۰۰ تا ۹۰۰ تومان از کشاورز بخرد، هم سود خوبی نصیب کشاورزان می‌شود و هم قیمت برای مصرف‌کننده رب مناسب‌تر می‌شود.
رب با طعم خانگی چالش فعلی این صنعت
بابایی با اشاره به اینکه سال پیش مردم فکر می‌کردند افزایش قیمت رب مربوط به کارخانه‌هاست در صورتی که سود ما ثابت بود و قیمت تمام شده محصول بالا بود، تأکید می‌کند: هم اکنون مشکل این صنعت تولید رب خانگی است، در حالی که همه اطلاع‌رسانی و دغدغه ما این است که بگوییم مزایای استفاده از رب صنعتی بیشتر از رب خانگی است. این روزها تولیدکنندگان رب صنعتی چالش زیادی با یک برند مطرح برای تولید رب با طعم خانگی دارند. از لحاظ عملی ثابت شده است رب صنعتی چه از نظر بهداشتی و چه حفظ ارزش‌های غذایی بالاتر از رب خانگی قرار دارد. رب خانگی در حرارت مستقیم تولید می‌شود و عملاً عصاره‌ای بی‌خاصیت از گوجه فرنگی است در حالی که رب صنعتی در خلأ و با تنظیم دمای استاندارد تهیه می‌شود و تمام ارزش‌های غذایی آن حفظ می‌شود.
بازارهایی که با ممنوعیت‌های صادراتی از دست رفت
وی در پاسخ به عرضه فله‌ای رب با غلظت کم نیز یادآور می‌شود: شاخص تعیین غلظت رب گوجه فرنگی در صنعت «بریکس» خوانده می‌شود، هر چه بریکس رب گوجه‌فرنگی بالاتر باشد به معنای کیفیت بالاتر محصول است. این شاخص در قیمت‌گذاری رب نیز لحاظ می‌شود. رب‌های فله‌ای در بازار علاوه بر مشکلات بهداشتی، غلظت کمتری دارند و در نهایت تهیه آن برای مصرف‌کننده به صرفه و مقبول نیست.
این تولیدکننده با اشاره به اینکه سیاست‌گذاران باید در صدور بخش‌نامه‌ها و ممنوعیت‌های صادراتی با تأمل بیشتری رفتار کنند، می‌افزاید: وقفه صادراتی رب موجب شد تا در مقطعی که ما سه کانتینر در هفته به روسیه صادرات داشتیم، تجارت ما متوقف شود و خیلی از تولید کننده‌ها در فضای رقابتی که امروز وجود دارد و باید برای هر بازار کلی هزینه کرد، بازارشان را از دست دادند.
تعدیل قیمت تولیدات، متناسب با خرید مواد اولیه
حمید اصیلی، مدیرعامل شرکت تولید رب گوجه‌فرنگی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ما درباره قیمت واقعی رب گوجه‌فرنگی با اشاره به اینکه قیمت تولیدات این ماه آن‌ها، متناسب با خرید مواد اولیه تعدیل شده است، می‌افزاید: سیاست ما این است با هر نرخی که مواد اولیه را خریداری کردیم، به درصد سودی که سازمان حمایت‌کننده تعیین کرده، اضافه کنیم و قیمت مصرف‌کننده را با همین فرمول بزنیم. قیمت واقعی مصرف‌کننده در حال حاضر حدود ۱۴ تا ۱۶ هزار تومان است.
وی توضیح می‌دهد: در هر قوطی رب چهار کیلو گوجه‌فرنگی مصرف می‌شود که در حال حاضر چون ماده اولیه آن با خرید تضمینی برای هر کیلو هزار تومان می‌شود، ۴ هزار تومان خواهد شد که با احتساب قیمت قوطی که ۴ هزار تومان است، هزینه تمام شده آن ۸ هزار تومان خواهد بود و با اضافه شدن درصد سودی که باید تولیدکننده ببرد به قیمت منطقی ۱۴ تا ۱۶ هزار تومان خواهد رسید، در صورتی که سال گذشته فقط ۸ هزار تومان قیمت گوجه بود و با قیمت قوطی برای ما ۱۲ هزار تومان تمام می‌شد.
تعاون روستایی ورود نمی‌کرد قیمت گوجه ۵۰۰ تومان می‌شد
اصیلی با اشاره به خرید تضمینی گوجه‌فرنگی توسط سازمان تعاون روستایی، تأکید می‌کند: اگر سازمان تعاون روستایی به این امر ورود نمی‌کرد و قیمت گوجه تا ۵۰۰ تومان پایین می‌آمد، سال بعد کشاورزان از کاشت گوجه امتناع می‌کردند و به طور قطع سال آینده قیمت این محصول بالا می‌ر فت و به تبع آن گرانی رب نیز اتفاق می‌افتاد، با این تدبیر قیمت فروش برای کشاورزان اکنون متعادل شده است و کشاورزان و تولیدکنندگان هردو منتفع می‌شوند.
گفتنی است، در سال‌های گذشته رب گوجه‌فرنگی یکی از صادرات مهم کشور در تولیدات مواد غذایی بوده است. صادرات رب گوجه‌فرنگی در سال ۱۳۹۶ افزون بر ۱۲۰ هزار تن به ارزش ۲۰۰ میلیون دلار بوده است. در سال ۹۷ اما میزان صادرات از ابتدای سال تا زمان ممنوعیت گوجه فرنگی، ۴۲۵.۱ هزار تن به ارزش دلاری ۱۶۳ میلیون دلار، رب گوجه فرنگی ۶۶ هزار تن به ارزش دلاری ۹۶.۹ میلیون دلار بود که با رفع شدن ممنوعیت هم اکنون این رقم افزایش یافته، ولی هنوز آمار جدیدی از آن در دسترس نیست.
انتهای پیام/
نظر شما