تحولات منطقه

تبریز- آیین‌های عزاداری تیمچه مظفریه تبریز، مشعل گردانی روستای شیشوان عجب‌شیر، تخته زنی روستای فیروز سالار آذرشهر، شاخسی- واخسی(شاه حسین- وای حسین) تبریز، علم‌گردانی روستای سیه سران جلفا، شبیه‌خوانی شهر بخشایش، علم بندی شهرستان مراغه و شمع گذاری (شمع پایلاما) از جمله آیین‌های عاشورایی هستند که تاکنون از آذربایجان شرقی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده‌اند.

«مراغه» تاسوعای کوچک/آئین شمع گذاری در فهرست میراث ناملموس کشور
زمان مطالعه: ۲ دقیقه

قدس آنلاین-گروه استان ها: هشتم ماه محرم در مراغه،  تاسوعای کوچک نامیده می‌شود و در آن آیین‌هایی به نام و یاد یاران و شهدای دشت نینوا در گوشه و کنار شهر برپا می‌شود.

آئین سنتی «واعباس گویان» برگرفته از فرهنگ و باورهای مذهبی مردمان خطه آذربایجان به‌ویژه مراغه بوده که محبت و اهل‌بیت(ع) را افتخار خود می‌دانند.

این آیین سنتی با قدمتی بیش از یک‌صد سال به‌عنوان یکی از آیین‌های کهن سوگواری حسینی در مراغه برگزار می‌شود.

هشتم محرم، عزاداران هیئت‌های حسینی این شهر با مالیدن گل  به‌صورت و سرشان با پای‌برهنه و با سردادن «واعباسا هذا الیوم» عزاداری کرده و شجاعت و جوانمردی حضرت ابوالفضل العباس (ع) را یاد می کنند.

سوگواران و عزاداران با شور حسینی شعار «هاویلا للعباس واویلا؛ واویلا للعباس هاویلا»  را به یاد حضرت ابوالفضل (ع) در گروه‌های کوچک و بزرگ زمزمه کردن و با زنجیرزنی مصیبت‌های بزرگ عاشورا را به یاد می‌آورند و مویه می‌کنند.

بیشتر هیئت‌های عزاداری در ایام محرم،  آیین‌های سنتی چون واعباس را در تکایای مذهبی و اماکن هفت‌گانه مذهبی این شهر شامل میدان دروازه، شجاع الدوله، سرای بزرگ، متولار، سرای خامنه ای، حسینیه های حاجی غفار و مسجد شیخ بابا برگزار می‌کنند.

آئین شمع گذاری

هم‌زمان با روز تاسوعای حسینی آیین‌های مختلفی در شهرها و روستاهای آذربایجان شرقی برگزار می‌شود که از آن جمله می‌توان به مراسم شمع گذاری در ۴۱ مسجد اشاره کرد.

آیین شمع گذاری (شمع پایلاما) یکی از ۹ آیین عاشورایی آذربایجان شرقی است که به‌عنوان میراث ناملموس کشور در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

بر اساس روایتی که امام حسین(ع) ویارانش از مکه تا کربلا در ۴۱ منزل اتراق می‌کنند، عزاداران شهر تبریز در روز تاسوعا مراسم پخش و روشن کردن ۴۱ شمع در ۴۱ مسجد شهر روشن می‌کنند.

همچنین به تعبیر برخی، در شب تاسوعا مردم به‌صورت نمادین با برافروختن شمع چادرهای امام حسین(ع) ویارانش را از تاریکی درمی‌آورند.

زمان اجرای این آیین عزاداری مذهبی بعد از اذان ظهر تاسوعا بوده و مردم عزادار تبریز به‌صورت انفرادی و یا گروهی و در قالب دستجات عزاداری از یک مسجد به مسجد دیگر و از محله‌ای به محله دیگر رفته و اقدام به روشن کردن شمع می‌کنند.  

در این روز برخی از عاشقان اباعبدالله الحسین (ع) که نذرشان برآورده شده، نیز با پای پیاده این آیین شمع گذاری را برگزار می‌کنند.

برخی خانواده‌ها نیز به نیت‌های مختلف برای نوزادانشان نذر شمع می‌گویند و هرسال تا ۷ سالگی فرزندشان به‌اندازه قد او شمع روشن می‌کنند.

با توجه به تعدد مساجد در بازار تاریخی تبریز که بزرگ‌ترین بازار سرپوشیده جهان است، مراسم شمع گذاری بیشتر در این مساجد و در مسیر بازار متمرکز است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.