قدس آنلاین: چندی پیش ناهید خداکرمی، عضو شورای شهر تهران گفته بود: 67درصد دختران تهرانی از کمبود ویتامین دی رنج می‌برند. کمبود ویتامینی که می‌تواند منجر به بروز بیماری‌های قلبی- عروقی و افسردگی شود.
شاید بتوان با فراهم ساختن محیطی امن و با تأکید بر محرم‌سازی فضاهای آموزشی در مدارس دخترانه از بروز آسیب‌های اینچنینی جلوگیری کرد.
اما پرسش اینجاست که آیا زمینه لازم برای تحقق این موضوع در نظام فعلی آموزش و پرورش ما فراهم است؟
تهدید نسل‌های آینده
فرحناز مینایی‌پور، مشاور امور زنان وزارت آموزش و پرورش در این خصوص به قدس می‌گوید: یکی از چالش‌های جدی این موضوع بحث بلندمرتبه سازی‌های صورت گرفته در دهه‌های اخیر است. این مسئله سبب شده تا واقعاً نتوان این طرح را پیاده کرد مگر اینکه از چادرهای پوششی خاصی- مانند چادرهایی که در مدینةالنبی نصب شده- که نور را از خود عبور می‌دهد اما داخل محوطه از بیرون دیده نمی‌شود، استفاده کرد.
وی نگرانی از فضای مجازی را چالش دیگر طرح یاد شده عنوان می‌کند و می‌گوید: تصور کنید با وجود همه مراقبت‌های احتمالی دانش‌آموزی بتواند از همکلاسی‌ها یا فضای حیاط مدرسه‌ای که ظاهراً برای همه امن است و دانش‌آموزان بدون مقنعه در حال تدریس یا گذراندن اوقاتشان هستند عکس و فیلم بگیرد و در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی منتشر کند آن وقت مدیران مدرسه یا آموزش و پرورش شاهد چه واکنشی از سوی دختران و خانواده‌های آن‌ها خواهد بود.
وی می‌گوید: از مجموع مدارسی که تاکنون در کشور مناسب‌سازی شده‌اند، آماری ندارم اما در تهران کمتر از 10 مدرسه دخترانه مثل مدرسه روشنگر در منطقه4 یا مدرسه فرهنگ متعلق به آقای دکتر حداد عادل مناسب‌سازی شده‌اند که دانش‌آموزان می‌توانند سر کلاس و یا در سالن اجتماعات بدون مقنعه به فعالیت بپردازند. البته لباس فرم به تن دارند. این گونه مدارس برای دور ماندن از آسیب‌های احتمالی این طرح، قوانین بسیار سختگیرانه‌ای دارند.
وی با اشاره به اینکه اگر از مناسب‌سازی یک تعریف خاصی شود این موضوع یک چارچوب پیدا می‌کند، می‌گوید: اگر ما فضای مناسبی در مدرسه به وجود بیاوریم آن وقت جلو بخشی از ناهنجاری‌ها گرفته می‌شود. یعنی از لحاظ اخلاقی این موضوع تأثیرگذار است چون وقتی دختران در مدرسه آزادی داشته باشند دیگر در بیرون دنبال آن نمی‌گردند. یعنی نتیجه مثبت خواهد داشت. به هر حال مناسب‌سازی باید انجام شود چون یک نیاز و مطالبه جامعه است و باید راهکارهای اجرای آن را پیدا کرد در غیر این صورت با ادامه وضع موجود واقعاً دختران ما که همین حالا به شدت دچار فقر آهن و ویتامین دی هستند شرایط بدتری پیدا می‌کنند به طوری که این موضوع حتی می‌تواند نسل‌های آینده ما را تهدید کند.
*مناسب‌سازی در اسناد بالادستی آمده است
نوید ادهم، دبیر کل شورای عالی آموزش و پرورش هم در این باره به قدس می‌گوید: مناسب‌سازی مدارس برای دختران در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و در برنامه ششم توسعه به عنوان یک اصل پذیرفته شده و در برنامه زیرنظام فضا، تجهیزات و فناوری نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی کشور هم به این موضوع پرداخته شده است.
وی اضافه می‌کند: اگر قرار است دختران دانش‌آموز ما در مدرسه راحت باشند و بازی و تفریح کنند باید فضای فیزیکی مدرسه از لحاظ طراحی و ساخت کاملاً بر اساس ارزش‌های جامعه ما باشد. بر همین اساس هم سازمان نوسازی مدارس سال‌هاست که در این زمینه مشغول فعالیت است. یعنی به عنوان یک اصل این موضوع مورد توجه بوده است اما اگر در جایی این گونه نشده یا به دلیل شرایط زمین بوده که نتوانسته‌اند چنین فضایی را مناسب‌سازی کنند و یا امکانات اجازه چنین کاری را نداده است.
تعریف کاملاً مشخص است؛ فقط باید اجرا کنیم
میرحمایت میرزاده، سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی نیز معتقد است: برای مناسب‌سازی فضای مدرسه و اینکه دختران دانش‌آموز چه می‌خواهند به صورت شفاف و گویا در اسناد بالادستی آمده است بنابراین نیازی به تصویب طرح یا لایحه جدیدی در این زمینه نیست. فقط باید به اسناد بالادستی بپردازیم و آن‌ها را اجرا کنیم. چون به خاطر تنگناهای مالی و کمبود امکانات نتوانستیم آن را اجرایی کنیم.
وی با اشاره به اینکه تعریف مناسب‌سازی کاملاً مشخص است، می‌افزاید: دختران ما با رعایت ارزش‌های جامعه و دین اسلام حق نشاط و ورزش کردن را دارند. آنان باید در مدرسه خود سالن ورزشی داشته باشند و راحت بازی کنند. البته آموزش و پرورش در حدی که توان دارد طرح مناسب یا محرم‌سازی را انجام می‌دهد اما قطعاً در شرایط فعلی و با توجه به میزان بودجه و امکانات موجود آموزش و پرورش و سازمان نوسازی نمی‌توانیم به وضعیت ایده‌آل دست پیدا کنیم. اما اینکه در مناسب‌سازی مدارس دخترانه حرکت رو به جلو داریم شکی نیست. یعنی این گونه نیست که قصوری از سوی وزارت آموزش و پرورش یا دولت صورت گرفته باشد. بلکه این هزینه‌های سنگین است که مانع شده تا کار با سرعت بیشتری پیش برود. ضمن این همه باید اعتراف کنیم که آموزش و پرورش تاکنون اولویت ما نبوده است.
بحث کمبود بودجه و منابع انسانی مطرح است
علیرضا سلیمی، دبیر کمیسیون آموزش و پرورش مجلس نیز چنین نگاهی دارد و به قدس می‌گوید: همان گونه که ساخت پارک ویژه برای بانوان در بعضی از شهرها اثرات مثبتی به دنبال داشته مناسب‌سازی مدارس دخترانه نیز موضوعی مفید خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه بحث مناسب‌سازی در اسناد بالادستی مطرح شده فقط وزارت آموزش و پرورش باید به میدان بیاید، می‌افزاید: عمده چالش این برنامه بحث منابع انسانی و بودجه است. اگر امکانش باشد وزارت آموزش و پرورش این کار انجام می‌دهد.
مناسب‌سازی به هشت سال زمان نیاز دارد
محمدمهدی زاهدی، رئیس کمیسیون آموزش هم در این خصوص به قدس می‌گوید: تأکید جدی اسناد بالادستی و مجلس در مورد فضای فیزیکی مدارس و دبیرستان‌های دخترانه بر آن است که از یک معماری ایرانی- اسلامی برخوردار باشند و اگر این اتفاق بیفتد به طور طبیعی برخی از مباحث حول و حوش آن‌ها هم حل می‌شود. یعنی وقتی می‌گوییم معماری ایرانی- اسلامی، در خود این رعایت مسائل شرعی و از جمله عدم اشرافیت به مدارس دخترانه وجود دارد و این گونه نگران موضوع نیستیم. اما آنچه مهم است تاکنون اقدام قابل قبولی از سوی وزارت آموزش و پرورش دیده نشده، البته این وزارتخانه کار مناسب‌سازی را بر اساس معماری ایرانی- اسلامی شروع کرده اما روند آن کُند است، شاید یکی از دلایلش این باشد که بودجه‌ای که این وزارتخانه در اختیار سازمان نوسازی قرار داده آن قدر نبوده که بتواند با سرعت زیادتری کار را پیش ببرد اما اگر اهتمام داشته باشند و فضاهایی که تازه می‌سازند با همین رویکرد باشد امید است در مدت هشت سال در کشور این برنامه به صورت مناسبی پوشش داده شود.
وی اگرچه معتقد است نیازی به ورود مجلس به بحث مناسب‌سازی نیست اما می‌گوید: برای مناسب‌سازی باید به یک تفاهم رسید. علاوه بر این به یک دستورعمل نیاز است که آن هم در اختیار وزارت آموزش و پرورش است و این وزارتخانه می‌تواند آن را تدوین و اجرایی کند.
نظر شما