سید احمد موسوی/

بوریس جانسون، نخست وزیر انگلیس درحالی شامگاه سه‌شنبه و برای چهارمین بار لایحه برگزاری انتخابات زودهنگام را با لحاظ نظر نمایندگان به رأی گذاشت که پیش از این، تلاش‌های وی برای به تصویب رساندن آن سه بار با مخالفت نمایندگان مواجه شده بود.

این بار اما لایحه برگزاری انتخابات زودهنگام با ۴۳۸ رأی موافق در برابر ۲۰ رأی مخالف به تصویب نمایندگان مجلس عوام انگلیس رسید.

نمایندگان مجلس عوام در حالی با طرح بوریس جانسون، نخست وزیر این کشور برای برگزاری انتخابات زودهنگام در روز ۱۲ دسامبر (۲۱ آذر) موافقت کردند که پیش از این حزب کارگر با انتخابات زودهنگام در ماه دسامبر موافقت کرده بود.

در واقع نمایندگان حزب کارگر طرحی را پیشنهاد کرده بودند که براساس آن تاریخ انتخابات زودهنگام ۹ دسامبر (۱۸ آذر) تعیین شده بود، اما  این پیشنهاد با مخالفت اکثریت اعضای مجلس عوام مواجه شده بود. روز دوشنبه نیز نمایندگان مجلس عوام مخالفت خود را با پیشنهاد برگزاری انتخابات زودهنگام در روز ۱۲ دسامبر (۲۱ آذر) ابراز کرده بودند، با این حال به دنبال تغییر موضع احزاب مخالف دولت این طرح روز سه شنبه تصویب شد.

این در حالی است که روز دوشنبه  ۲۷ کشور اروپایی موافقت خود را با به تعویق افتادن مهلت برگزیت تا ۳۱ ژانویه ۲۰۲۰ اعلام کرده بودند.

موافقت اتحادیه اروپا و تعویق برگزیت

برپایه گزارش گاردین، پیش‌نویس توافق‌نامه‌ حاکی از مؤثر بودن لابی‌های دونالد تاسک، رئیس شورای اروپا در این رابطه است.

بر اساس این پیش‌نویس در طول مدت تمدید شده، مذاکره مجددی بر سر توافق‌ انجام نمی‌شود و اگر نمایندگان مجلس در ماه نوامبر یا دسامبر توافق پیشنهادی بوریس جانسون،‌نخست‌وزیر بریتانیا را به تصویب برسانند، بریتانیا می‌تواند اتحادیه اروپا را در ابتدای ماه دسامبر و یا ابتدای ژانویه ترک و برگزیت را اجرایی کند.

گرچه گرفتن موافقت اروپا را می‌توان خبر خوبی برای بسیاری از نمایندگان پارلمان انگلیس و مخالفان برگزیت بدون توافق، محسوب کرد، اما برای بوریس جانسون که نتوانست به توافقی برای خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا در موعد مقرر 31 اکتبر دست یابد و بارها تهدید به خروج بدون توافق کرده بود، پیروزی به حساب نمی‌آید.

جانسون پیش از این بارها تأکید کرده بود بریتانیا را پیش از مهلت تمدید شده قبلی یعنی 31 اکتبر از اتحادیه اروپا خارج خواهد کرد و گفته بود «جان دادن در گودال» را به درخواست برای تمدید مجدد مهلت از اتحادیه اروپا ترجیح می‌دهد.

آمال و آرزوهای موافقان و مخالفان برگزیت

در حالی بوریس جانسون به این مسئله امید بسته است که با تبلیغ برای توافق جدید خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا و پیروزی در انتخابات ماه دسامبر بتواند به وعده خود برای اجرای برگزیت عمل کند. جرمی کوربین، رهبر حزب کارگر با اعلام این مطلب که شرط حزبش برای جلوگیری از برگزیت بدون توافق اکنون تضمین شده است، گفت: تمرکز رقابت انتخاباتی این حزب برای انتخابات زودهنگام باید روی تغییر واقعی جامعه بریتانیا باشد.

وی افزود: این رقابت انتخاباتی بلندپروازانه ترین و ریشه‌ای ترین رقابت انتخاباتی حزب کارگر خواهد بود.

تاکنون اعضای حزب کارگر با برگزاری انتخابات زودهنگام به این دلیل مخالفت می‌کردند که از نظر آن‌ها هیچ تضمینی برای جلوگیری از برگزیت بدون توافق وجود نداشت. این در حالی است که به نظر می رسد با به تعویق افتادن برگزیت تا روز ۳۱ ژانویه (۱۱ بهمن) این خطر تاحدودی برطرف شده باشد.

انتخاباتی با نتایج مبهم

باید گفت گرفتن موافقت نمایندگان مجلس عوام در رابطه با طرح برگزاری زودهنگام انتخابات بریتانیا آن هم پس از شکست‌های پیاپی در هفته‌های گذشته، یک پیروزی کم سابقه برای بوریس جانسون محسوب می‌شود؛ طرحی که برای تصویب نهایی باید مهر تأیید مجلس اعیان را نیز داشته باشد.

نتایج انتخابات 21 آذر - نخستین انتخابات انگلیس از سال 1923 میلادی تاکنون - که در نزدیکی کریسمس برگزار خواهد شد و در واقع رقابت بزرگی بین جانسون و احزاب متحدش برای پیشبرد برگزیت از یک سو و منتقدان دولت از جمله حزب کارگر که برای برگزاری یک همه پرسی دیگر درباره برگزیت تلاش زیادی کرده اند، در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و شرایط اقتصادی و اجتماعی این کشور نیز تحت تأثیر افزایش تنش‌ها میان دولت و پارلمان بوده است؛ به طوری که افت رشد اقتصادی انگلیس، چهار برابر بیشتر از برآورد اقتصاددانان بوده است.

جدیدترین گزارش بنیاد دیده‌بان پول در انگلیس از ورشکستگی بیش از 16 هزار شرکت فقط در انگلیس و ولز خبر داده که در پنج سال اخیر بی‌سابقه بوده است.

روند برگزیت که به گفته کارشناسان بزرگ‌ترین بحران سیاسی، اقتصادی و اجتماعی پس از جنگ دوم جهانی برای انگلیس است، آن‌قدر طولانی شده که سکه‌های 50 پنسی که قرار بود نماد ثبت واقعه خروج این کشور از اتحادیه اروپا پس از حدود چهار دهه باشد، به دلیل مغایرت با تاریخ اولیه محکوم به ذوب شدند.

دولت و پارلمان انگلیس روزهای سخت و سرنوشت سازی را در پیش دارند که باید یا از طریق تعامل، زمینه اجرای برگزیت را فراهم آورند و یا اینکه داغی روزهای پرتنش انگلیس، تاریخ اجتماعی و اقتصادی و سیاسی این کشور را به تجربه مشابه با سکه‌های 50 سنتی برگزیت دچار خواهد کرد.