قدس آنلاین- گروه استان ها-مهدی توحیدی: با تدوین قوانین زیست محیطی در کشورهای توسعه یافته برای محدود کردن پسماندهای خطرناک، هزینه امحای این پسماندها را به میزان چشمگیری افزایش داد؛ تاجران مواد سمی در پی یافتن راهی کم‌هزینه‌تر، انتقال پسماندهای خطرناک به کشورهای در حال توسعه و کشورهای اروپای شرقی را در پیش گرفتند. از این رو در پاسخ به نگرانی‌های عمومی و بین‌المللی در ۲۲ مارس سال ۱۹۸۹ به منظور کنترل حمل و نقل برون مرزی پسماندهای خطرناک و دفع اصولی آن ها توسط برنامه زیست محیطی سازمان ملل معاهده موسوم به «کنوانسیون بازل» به تصویب کشورهای عضو رسید و در ۵ می سال ۱۹۹۲ لازم الاجرا شد. کشور ایران نیز در سال ۱۳۷۱ با تصویب این کنوانسیون در مجلس شورای اسلامی به عضویت «کنوانسیون بازل» درآمد.
این کنوانسیون با هدف ایجاد یک حاکمیت جامع بر حمل و نقل و امحای پسماندهای خطرناک و سایر انواع پسماندها به منظور حفاظت از سلامت انسان و محیط زیست در برابر اثرات سوء و یا مدیریت غیر اصولی آن‌ها تدوین و برای کشورهای عضو لازم الاجرا شده است.
توقیف۵۰۰تن پسماند غیر مجاز
چند روز پیش خبری بر روی خروجی برخی خبرگزاری ها منتشر شد که از ورود و خطر انتشار آلودگی ۵۰۰ تُن پسماند ویژه غیر مجاز کشور عراق از طریق مرز باشماق مریوان به داخل کشورمان خبر می داد که پس از تنظیم صورتجلسه و هماهنگی با مدیر گمرک باشماق از ورود این محموله به داخل کشور جلوگیری و مقرر شد پسماند مذکوربه کشور مبدأ (عراق) برگشت داده شود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست کردستان با اشاره به اینکه در اجرای ماده ۲ مقررات کنوانسیون بازل و همچنین شیوه‌نامه واردات و پسماندهای ویژه و به استناد ماده ۱۴ قانون مدیریت پسماند که هر گونه واردات و صادرات پسماندهای ویژه بدون رعایت مفاد کنوانسیون مذکور و بدون مجوز سازمان حفاظت محیط زیست در کشور را ممنوع اعلام کرده است،اظهار داشت: پسماند ویژه مذکور، حاوی خاکستر و غبار فلز روی ناشی از فراوری صنایع فولاد و آهن در کشور عراق و مقصد آن شهرستان زنجان وبرخی شهرستان های اطراف بود،که از ورود آن به کشور جلوگیری شد.
معاون نظارت وپایش اداره محیط زیست کردستان نیز در این خصوص در گفت وگو با خبرنگار قدس آنلاین با اشاره به اینکه بر اساس مقررات تدوین شده در کنوانسیون بازل کشور صادرکننده پسماند باید کشور وارد کننده و کشورهای محل عبور را با ارائه اطلاعات دقیق طی فرم‌های سند انتقال و اظهارنامه در مورد محموله آگاه کند،افزود: پس از دریافت اعلام رضایت کتبی از کشور محل ورود و اطمینان از مدیریت صحیح زیست محیطی انتقال پسماند به کشور پذیرنده صورت می‌گیرد.
مهندس اقبال حمیدی افزود: کسب مجوز از کشورهای محل عبور نیز ضروری است و حمل و نقل محموله‌های مشمول کنوانسیون بدون انجام ضوابط مقررات غیر قانونی است و جرم محسوب می‌شود.
ورود فلزات سنگین با مجوز خاک کوره!
وی با تأکید بر اینکه این محموله حاوی پسماندهای فلز و خاکستر فولاد و نیز ذرات خروجی کارخانه های آهن وفولاد از صنایع کشور عراق بود،تصریح کرد:به دلیل اینکه آزمایش هایی که از این محموله گرفته شد و میزان روی آن بالا بود عملاً مشمول کنوانسیون بازل بود و چون ورود پسماندهای مشمول کنوانسیون بازل به داخل کشور ممنوع است از ورود این محموله پسماند ویژه وبسیار خطرناک به داخل کشور جلوگیری شد.
معاون نظارت وپایش اداره محیط زیست کردستان افزود:پسماندهای حاوی فلزات سنگین پسماندها بسیار سمی وخطرناکی هستند که به عنوان مثال پسماندهای حاوی جیوه (حاصل از شکستن ابزارهایی مانند دماسنج) و یا پسماندهای دندانپزشکی و یا مواد حاوی سرب مورد استفاده در عکسبرداری از این نوع پسماندها هستند.
وی با بیان اینکه ورود این محموله به داخل کشور بدون مجوز قانونی از اداره محیط زیست استان بوده و تنها از اداره استاندارد مجوز گرفته بودند، گفت: این محموله و پسماندهای خطرآفرین قرار بود با عنوان ومجوز خاک کوره به داخل کشور وارد شود؛ چرا که این گونه محموله ها نیازی به مجوز محیط زیست ندارند.
واحد های ریختگری مشتری پسماندهای آلوده
حمیدی با تأکید بر اینکه این قبیل پسماند ها بر اساس نظر برخی از کارشناسان برای صنایع پایین دستی و صنایع ریختگری که به صورت محدود کار می کنند استفاده می شود، اظهار داشت:به طور کل ورود این گونه محموله ها ممنوع است، اما برخی از این محموله ها در قالب قراضه های آهن که مشمول کنوانسیون بازل نیست بدون هیچ مشکلی وارد کشور می شوند.
وی با اشاره به اینکه این محموله به سفارش برخی از تولید کننده ها در واحد های خرد ریخته گری و... به صورت قاچاق وارد کشور می شود، افزود: این قبیل صنایع خرد به دلیل اینکه از مواد اولیه استفاده نمی کنند و به دلیل اینکه این مواد به سرعت ذوب می شوند متقاضی و مشتری این نوع پسماندهاهستند .
وی با بیان به اینکه این پسماندها به دلیل اینکه حاوی فلزات سنگی هست و از سرب و روی بالایی تشکیل شده و باید در همان کارخانه مبدأ بازیافت شود،اظهار داشت: تاکنون چنین محموله ای با توجه به حضور نیروهای محیط زیست در مرز باشماق مشاهده نشده است و این محموله نیز با هزینه کشور وارد کننده بازگردانده شد.
نظر شما