فواد ایزدی کارشناس مسائل هسته‌ای در گفتگو با قدس آنلاین با اشاره به اقدام انگلیس، فرانسه و آلمان در فعال کردن مکانیزم ماشه گفت، این اتفاق به معنای انست که دیگر تقسیم کار گذشته بین تروئیکای اروپایی و آمریکا در قالب پلیس بد و پلیس خود کنار گذاشته شده و اروپایی‌ها به دلایل مختلفی تصمیم گرفته‌اند که در کنار ترامپ قرار گیرند و رل بازی کردن را کنار بگذارند.

عضو مجمع بین‌المللی اساتید مسلمان دانشگاه‌های جهان افزود:  بعد از شهادت سردار سلیمانی آمریکایی‌ها متوجه شدند که دیگر ممکن نیست مذاکره‌ای صورت گیرد و آنگونه که در ذهن برخی‌ها بود برجام‌های دو وسه داشته باشیم یا دیداری با ترامپ صورت بگیرد. با افزایش سطح تخاصم بین ایران و آمریکا برای همان معدود کسانی هم که هنوز امیدوار به مذاکره تهران و واشنگتن بودند مشخص شد  که این ادبیات دیگر در ایران پذیرفتنی نیست. لذا آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها وارد فاز جدیدی از تقابل با ایران شدند.

این کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: کاری که امروز صورت گرفت یعنی  اعلام فعال شدن مکانیزم ماشه از سوی هر سه کشور اروپایی در حقیقت به معنای توقف راهبرد و مکانیزم قبلی و یک دست شدن جناح اروپایی باقی مانده در برجام با سیاست آمریکاست. به بیان دیگر از امروز اروپایی‌ها هم علنی وارد فاز فشار حداکثری بر ایران شده  و راهبرد یکدستی را در پیش می گیرند.

فؤاد ایزدی خاطرنشان کرد: البته اینکه مکانیزم ماشه فعال شده به معنای آن نیست که از این لحظه همه چیز قطعیست و تمام شده و این ماجرا فراز و فرود بسیاری دارد و ماه ها طول خواهد کشید.

وی افزو.د: در واقع فعال شدن این مکانیزم و به پایان رسیدن آن که به معنای برهم خوردن و شکست کامل برجام است دو مقوله متفاوت هستند. ممکن است اروپایی‌ها بخواهند با این ابزار و تهدید ایران  در میانه کار امتیازی بگیرند و به عقب بازگردند اما ممکن هم هست که بخواهند تا آخر بروند. پاسخ این سوال هنوز معلوم نیست. من معتقدم در این زمان و در گام اول اروپایی‌ها نمی‌خواهند به سمت نابودی برجام و پایان کار بروند و بیشتر به دنبال آن هستند تا ایران را تحت فشار قرار دهند و وادار به عقب نشینی و دادن امتیاز کنند.

استاد دانشگاه مطالعات جهان گفت:  بخاطر داشته باشیم که وزیر خارجه فرانسه یک ماه پیش که از احتمال فعال شدند مکانیزم ماشه گفت، تاکید کرد که این موضوع الزاما به معنای ارجاع مسئله به شورای امنیت نخواهد بود زیرا آنها می‌دانند که در شرایط موجود و با موضعی که ترامپ دارد رفتن پرونده به شورای امنیت یعنی تمام شدن کار برجام.

وی خاطرنشان کرد: با اعلام تروئیکای اروپایی به مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برای فعال شدن مکانیزم ماشه، در نخست باید مراحل اداری و نامه نگاری‌های آن برای اعلام به همه طرفها از سوی آقای جوزف بورل انجام شود.  بر این اساس و طبق بندهای 36 و 37 برجام و در شرایطی که ایران یا هر یک از طرف‌های دیگر توافق معتقد باشند طرفی دیگر به تعهدات خود عمل نکرده موضوع به کمیسیون مشترک ارجاع خواهد شد.

ایزدی اظهار داشت: طبق فرآیند پیش‌بینی شده در این بند کمیسیون مشترک باید ظرف 15 روز مسئله را بررسی و برای حل اختلاف تلاش کند که این زمان قابل تمدید است.  در صورتی که مسئله در این کمیسیون که در سطح کارشناسان و معاوین است حل نشود این بار مسئله در نشست وزرای خارجه برجام مطرح خواهد شد که پروسه زمانی ان مشابه کمیسیون مشترک خواهد بود.

این کارشناس مسائل برجام خاطرنشان کرد: البته همزمان یا بجای نشست وزرا هریک از طرفین می‌تواند درخواست کند که موضوع اختلافی توسط یک هیئت مشورتی که متشکل از نمایندگان کشورهای عضو به علاوه یک کشور ثالث و بی طرف است بررسی شود.

در نهایت اگر مسئله بدین شکل هم حل نشود نظر این هیئت و راهکارهای ارائه شدئه و گزارش اقدامات انجام شده می تواند از طرف کشور یا کشورهای معترض و شاکی به شورای امنیت ارجاع شود. در این مرحله شورای امنیت است که باید رأی دهد که برجام یا در واقع لفو تحریمها ادامه یابد یا نه؟!.

فواد ایزدی در پاسخ به این سوال که اروپایی‌ها با وجود آنکه در یکسال و نیم گذشته  بههیچ یک از تعهدات خود در مقابل ایران عمل نکرده‌اند، با این اقدام چه پیامی ارسال می‌کنند، گفت: این حرکت در حقیقت فرار به جلو و راهکاری برای شانه خالی کردن اروپایی‌ها از تعهداتشان است. آنها امروز یک پیام مشخص امروز برای تهران ارسال کردند. اینکه کاملاً در کنار ترامپ و آمریکا هستند و این درسی باید باشد برای ما چون در زمانی نه چندان دور عده ای در کشور منتظر و لحظه شمار برجام اروپایی بودند. الان مشخص شده که آنها واقعا به ادبیات اولیه روابط بین‌الملل هم توجه نداشتند.

وی افزود: امیدواریم شفاف شدن اروپایی‌ها و کنار رفتن نقاب آنها این ذهنیت را در برخی سیاسیون و مقامات که گمان می‌کردند می‌توانند با اروپا کار کنند و به نتیجه برسند را عوض کند.

ایزدی با بیان اینکه اظهارات امروز بوریس جانسون نخست وزیر انگلیس که گفت طرح ترامپ بهترین کزینه برای برجام است موید و سند همسویی و همکاری اروپا و ترامپ در برار ایران است.

وی افزود: ما باید قبل از شهادت سردار سلیمانی و بعد از آنرا دو بازه متفاوت در سیاست اروپا و روابط ما با اروپایی ها نیز در نظر بگیریم.  قبل از شهادت سردار سلیمانی در داخل عده‌ای فکر می‌کردند اروپا بین ایران و آمریکا میانجیگری خواهد کرد و بالاخره ترامپ را راضی می‌کند تا برخی مفرها را باز کرده و تحریم‌ها را کاهش دهد. با همین نگاه ماه‌ها دولت با طرح فرانسوی‌ها درگیر بود تا شاید قابل پذیرش شود.

فواد ایزدی یادآور شد: مقام معظم رهبری با نگاهی تیزبینانه فرمودند که آقای مکرون یا نادان است و یا همکار آمریکایی هاست. امروز معلوم شد که نادان نیست و همکار آمریکا و ترامپ است.

وی افزود: در آنسوی ماجرا اروپایی ها هم به این باور رسیدند که ترور سردار سلیمانی امکان مذاکره و توافق ایران با ترامپ را به صفر رساند و جایی برای آن باقی نگذاشت.

دیروز دیدیم وقتی از آقای اوبرایان مشاور ترامپ سوال شد که آیا دولت آمریکا حاضر است کمی از تحریم‌ها بکاهد تا امکان مذاکره با ایران فراهم شود، او  به صراحت و قاطعانه پاسخ منفی داد و گفت ابدا! لذا  در نهایت اروپایی ها هم نقش خود را کنار گذاشتند و کنار آمریکا قرار گرفتند.

ایزدی در پاسخ به این سوال که آیا اکنون آنگونه که علی اکیر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی و معاون رئیس جمهور از رفتن اروپا به سمن مکانیزم ماشه به نابودی برجام تعبیر کرد، اتفاق امروز به معنای قرار گرفتن این توافق در مسیر نابودی حقوقی است؟ اظهار داشت: تا زمانی که عده‌ای در داخل ایران و دولت نگاه ناموسی به برجام داشته باشند و گمان کنند یک متن مقدس است ، برجام کاغذی نابود نمی‌شود چون یک توافق چند جانبه است و طرفهای دیگری هم دارد.

وی افزود: در گام پنجم هم دیدیم دولت اعلام کرد متعهد به برجام است و تعهدات پادمانی و نظارتی را حتی فراتر از پروتکل الحاقی ادامه می‌دهد. عده‌ای هنوز خود را وابسته به برجام می‌دانند و تا زمانی که این افراد در دولت هستند، برجام برای آنها زنده است و چون الان آنها ایران را نمایندگی می‌کنند برجام یک رمقی دارد و لزوما از بین نرفته چون آنها اصرار دارند این توافق باید باشد.

این کارشناس وسائل سیاسی در پاسخ به این سوال که در صورت عمل مکانیزم ماشه  و برگشت قطعنامه‌ها چه خواهد شد؟ آیا تغییر محسوسی در وضعیت ایران بوجود خواهد آمد؟ گفت: زمانی که دولت روحانی می خواست برجام را به مردم بفروشند، امضا کنندگان برجام گفتند یکی از خاصیت‌های این توافق آنست که تحریم‌های سازمان ملل را بر می‌دارد. اما واقعیت این بود که قطعنامه 2231 قطعنامه‌های قبلی را تجمیع و موارد به درد بخور آنها را در یک قطعنامه جمع کرد. هیچ قطعنامه‌ای تا زمان و تا کنون نفت و مبادلات مالی ما را تحریم نکرده است. همه این تحریم‌ها تحریم‌های آمریکایی است. بنابراین هیچ تحریم اضافه‌ای بر ما وارد نمی‌شود.

وی افزود: به نظر می‌رسد اتفاق قابل توجه این خواهد بود که دولت در ماه‌های اخیر به دنبال پایان محدودیت‌ها و تحریم‌ها تسلیحانی بود که چند ماه دیگر به پایان می‌رسد و در صورت برهم خوردن برجام  این مسئله منتفی خواهد بود اما ما نیازی در این زمینه نداریم.

وی در مورد نقش و ظرفیت روسیه و چین برای حل این مشکل هم با اشاره به اینکه برجام به نحوی نوشته شده که مکانیزم ماشه خیلی وابسته به تایید و نظر روسیه و چین نیست، گفت: البته مسکو و پکن از ظرفیت رایزنی و ارائه راهکار و طرح برخوردارند  لذا باید دید مسکو و پکن در این اتفاق چگونه ایفای نقش خواهند کرد و طرحی برای حل و فصل اختلاف ارائه خواهند داد یا نه؟

انتهای پیام/