به گزارش قدس آنلاین، چنین است که از هر کجای عالم می‌توانیم با قصد و نیت زیارت و برقراری ارتباط معنوی، اعتقادی و روحی با معصومین(ع)، به آن‌ها سلام و اظهار ارادت کنیم و از وجود نورانی آن بزرگواران کسب فیض نماییم. پس در شرایط کنونی که حضور در بارگاه مطهر امام رضا(ع) میسر نیست، می‌توان از راه دور با خواندن زیارتنامه آن حضرت به برکات زیارت ایشان نایل شد. در این زمینه با حجت الاسلام والمسلمین محمد مهدی ماندگاری کارشناس مسائل مذهبی به گفتگو نشستیم.

یکی از آداب عبادی مسلمانان به ویژه شیعیان، زیارت حرم مطهر ائمه معصومین(ع) است. مفهوم زیارت چیست و چه فواید و برکاتی دارد؟  
زیارت یعنی ارتباط برقرار کردن با امام و ولی خدا، چون ما اعتقادمان بر این است که اهل بیت(ع) محدود به زمان و مکان نیستند. در اذن دخول امام رضا(ع) می‌خوانیم: «اللَّهُمَّ إِنِّی أَعْتَقِدُ حُرْمَةَ صَاحِبِ هَذَا الْمَشْهَدِ الشَّرِیفِ فِی غَیْبَتِهِ ، کَمَا أَعْتَقِدُهَا فِی حَضْرَتِهِ..» ما اعتقاد داریم که امام رضا(ع) و همه ائمه علیهم السلام چه در زمان حیات و چه  در زمان مماتشان، امامت و ولایت الهی دارند و ما را می‌بینند: «اَشْهَدُ اَنَّکَ تَشْهَدُ مَقامیَ اَشْهَدُ اَنَّکَ تَسْمَعُ کَلامِی َاَشْهَدُ اَنَّکَ تَرُّدُ سَلامی». 
مهمترین آثار زیارت این است که گناهان ما را مورد بخشش الهی قرار می دهد. در زیارت‌نامه‌ها هم آمده که این سلام و صلوات ما برای ذنوب ما و تطهیر قلوب ماست. مهمترین ثمره و برکت زیارت تطهیر است و دومین برکت زیارت این است که با ولی خدا و امام رضا(ع) متصل می‌شویم؛ یعنی ما در کنار تطهیر، معیت پیدا میکنیم و در کنار معیت، زندگیمان تنظیم می‌شود و عاقبت به خیر می شویم. یعنی تطهیر، معیت، تنظیم بقیه عمرمان و عاقبت به خیری برکات قطعی زیارت هستند انشاءالله.

همانطور که فرمودید پیشوایان معصوم علیهم السلام محدود به زمان و مکان نیستند. پس از راه دور و بدون حضور در حرم مطهر معصومین(ع) نیز می‌توان به ثواب و برکات زیارت آن بزرگواران نایل شد؟
بله؛ زیارت سه رکن دارد؛ رکن اول نیت زیارت است: اگر ما اعتقاد داریم که اهل بیت علیهم السلام محدود به زمان و مکان نیستند پس در هر زمان، مکان و حالتی می‌توانیم نیت زیارت یا به تعبیری قصد زیارت بکنیم. مثلا اگر در حرم امام رضا(ع) باشیم خیلی بهتر است، ولی زیارت منحصر به حضور جسمی در حرم مطهر امام رضا(ع) و دیگر معصومین(ع) نیست؛ بلکه در هر نقطه عالم می‌توانیم قصد زیارت کنیم. رکن دوم زیارت برقرای ارتباط معنوی، اعتقادی و روحی با معصومین است. اذن دخول یعنی همان ارتباط، وقتی می‌خوانیم اللهم انی اعتقد یعنی ما معتقدیم که حیات و ممات شما یکی است، شما  ما را می‌بینید و سلام ما را جواب می‌دهید، اعتقادمان را تنظیم می کنیم و رکن سوم سلام و صلوات به محضرشان است؛ حالا یا با یک سلام ساده می‌گوییم: صلی الله علیک یا ابالحسن یا علی بن موسی الرضا یا می گوییم: السلام علیک یا امین الله فی ارضه(زیارت امین الله) و یا می گوییم: السلام علیکم یا اهل البیت النبوه یعنی زیارت جامعه کبیره می‌خوانیم و... یعنی یکی می‌تواند با زبان دلش با امام رضا حرف بزند؛ یکی با زبان زیارت‌نامه‌های وارد شده با امام رضا(ع) حرف بزند  و هر کس می‌تواند با هر زبانی به ولی خدا هم عرض ادب کند و هم حاجاتش را بخواهد و هم ارتباط برقرار کند. لذا خوش ذوقان گفته اند: گرچه دوریم به یاد تو سخن میگوییم/ بعد منزل نبود در سفر روحانی.

هموطنان ما ارادت بسیاری به ولی نعمتشان، امام هشتم(ع) دارند و تشرف به حرم  مطهر آن حضرت یکی از آرزوهای همه مسلمانان است. با توجه به شیوع بیماری و بسته شدن بارگاه ثامن الحجج(ع)، برای مردم چه توصیه‌ای دارید؟
دین ما دین تعقل و تفکر و منطق است و وقتی عقل و فکر و منطق و علم می‌گوید تجمع و تماس آدم‌ها باعث سرایت ویروس می‌شود زیارت مستحب باید تحت الشعاع قرار بگیرد. چون سلامت جان از اوجب واجبات است و حالا که در تجمعات احتمال سرایت ویروس هست باید از حضور در اجتماعات پرهیز کنیم. واجبی مثل روزه اگر برای سلامت کسی ضرر داشته باشد تبدیل به حرام می‌شود. حج واجب اگر برای سلامت کسی ضرر داشته باشد تبدیل به نیابت می‌شود و فردی دیگر به نیابت از فرد مریض حج را به جا می‌آورد. یا اگر فردی نماز واجب را نتواند ایستاده بخواند باید نشسته بخواند. زیارت واجب نیست ولی مستحب مؤکد است. اما در شرایط فعلی عقل و منطق و علم می‌گوید تجمع برای جان مومنین ضرر دارد، دین ما و رهبر عزیزمان و مراجع بزرگوار بر اساس این حکم عقل و منطق می‌گویند امسال در مساجد و حرم‌ها و هیات‌ها تجمع نداشته باشید. خود امام رضا(ع) هم راضی نیستند که جان زائرشان به خطر بیفتد. این یک غصه‌ای است برای ما و شکی نیست از اینکه نمی‌توانیم به حرم‌ها برویم هم غصه می‌خوریم و هم قدر حرم‌ها را بیشتر خواهیم دانست. اما خانه‌هایمان را تبدیل به حرم‌می‌کنیم و از خانه‌ها، دلهایمان را متوجه و روانه حرم امام رضا(ع) می‌نماییم و زیارتنامه امام رضا(ع) را می‌خوانیم و به همه دنیا اعلام می‌کنیم که دین ما از همه مکاتب دیگر عقلانی تر است.

منبع: آستان نیوز