قدس آنلاین: شاید تا چهار ماه پیش در سطح بین‌المللی هیچ کشوری قادر به پیش‌بینی وضعیت فعلی اقتصاد جهانی نبود. کشورها نمی‌دانستند که بیماری منحوسی به نام کرونا بسیاری از اقتصادها حتی اقتصادهای پیشرفته و توسعه‌یافته را در سطح بین‌المللی با رکود و کاهش رشد اقتصادی قابل‌توجهی روبه‌رو می‌کند. ایران نیز همانند سایر کشورهای متضرر شده از بیماری کرونا، برنامه‌ای برای این موضوع نداشت، بنابراین از شیوع ویروس کرونا که تعطیلی بر بازارها حاکم شد و اقتصاد تقاضایی نداشت، انتظار کاهش نرخ ارز معقول بود، اما در واقع چنین موضوعی در کشور محقق نشد.

نرخ ارز در ایران متأثر از مسائل مختلفی است از این رو به سهولت نمی‌توان درباره کاهش یا افزایش نرخ ارز پیش‌بینی کرد. بازار ارز ایران همواره تابع دو نکته مهم بوده که این دو مؤلفه منجر به قیمت‌گذاری ارز شده است. دو نیرویی که نرخ ارز را به سمت کاهش یا افزایش هدایت می‌کنند، تأثیر تقاضا بر بازار ارز است که به دلیل شیوع کرونا تقاضای چندانی برای بازار ارز وجود نداشته است. در حالی که انتظار می‌رفت به دلایل کنسل بودن مسافرت‌های خارجی و کاهش تجارت بین‌المللی نرخ ارز روند کاهشی بگیرد، اما در یکی دو ماه گذشته شاهد افزایش نرخ ارز به‌خصوص دلار بودیم. این موضوع ناشی از نیروی دیگری است که از آن به نام «انتظارات تورمی» نام می‌بریم، نیرویی که مانع کاهش نرخ ارز می‌شود! در وضعیت اقتصاد رکودتورمی و سیاست‌گذاری‌های دولت، مردم براین باور هستند که دولت در آینده‌ای نه‌چندان دور قادر به کنترل نرخ تورم نیست، بنابراین منتظر افزایش نرخ تورم در اقتصاد هستند، از این رو به دلیل انتظار افزایش نرخ تورم تمایل به خرید ارز افزایش یافته و تقاضا برای ارز در بازار افزایش می‌یابد، این مسئله منجر به افزایش تقاضای ارز یا تقاضای ناشی از انتظارات تورمی می‌شود که موجب بالا رفتن نرخ ارز می‌شود. هر کدام از دو مؤلفه عنوان شده بر یکدیگر غلبه ‌کنند حرف اول را در بازار خواهند زد. با اینکه دو ماه گذشته فعالیت‌های اقتصادی تقریباً متوقف بوده و در ظاهر فشار ارزی روی بازار نبوده است، افزایش نرخ ارز بیانگر غلبه انتظارات‌تورمی است که منجر به افزایش قیمت ارز شده است. به نظر می‌آید مسئله انتظارات‌تورمی در اقتصاد خود بحران‌زاست، بنابراین بر این اساس احتمال اینکه با شروع فعالیت‌های اقتصادی و تجاری و بازگشتن به روند طبیعی قبلی و ایجاد تقاضای ارز افزایش نرخ ارز وجود داشته باشد دور از انتظار نیست. وضعیت اقتصادی کشور نشان می‌دهد نیروهای موجود بازار به دنبال آن هستند تا در بازگشت به شرایط عادی‌تر از هم‌اکنون نرخ ارز به نحو چشمگیری افزایش بیابد، بنابراین به ‌ لحاظ کیفی می‌توان گفت نیروهای  کنونی تأثیرگذار در بازار به سمت افزایش نرخ ارز در ماه‌های آینده در حرکت هستند.