قدس آنلاین: برخی شهرهای لبنان در روزهای اخیر شاهد اعتراضات خیابانی و حمله معترضان به بانکها و برخی دوایر دولتی در اعتراض به مشکلات اقتصادی و افت شدید ارزش پول ملی بوده است که به درگیری میان معترضان حاضر در نیابانها و نیروهای ارتش و پلیس منجر شده و چهره شهرهای مختلف لبنان را از جمله طرابلس در شمال و صیدا در جنوب به مناطق آشوب زده شبیه کرده است.

بالاگرفتن ناآرمی‌هایی که از اواسط سال گذشته  در اعتراض به ناکارآمدی دولت سعد حریری شکل گرفت و با کناره‌گیری او از قدرت و شانه خالی کردن از مسئولیت وضعیتی که در لبنان بوجود آمده بود موجب تشدید آن شد، در روزهای اخیر درست پیش از آن رخ داده که دولت حسان دیاب طرح اصلاحات اقتصادی و مبارزه با فساد را به منظور بررسی حسابها و اموال چهره های سرشناس از جمله وزرای فعلی و پیشین لبنان را که گفته می‌شود برخی از آنها در خارج کردن ارز و ثروت ملی لبنان از کشور، فرار مالیاتی و دامن زدن به بحران مالی در کشور نقش دارند ارائه داده است. طرح که به نظر می‌رسد برخی احزاب و چهره‌های سیاسی و با نفوذ در لبنان را نگران کرده و ممکن است روابط خارجی آنها را بر ملا کند.

همزمان نیروهای معارض و نزدیک به آمریکا در ساختار سیاسی احزاب لبنان که سهم و جایگاه خود را در ساختار دولت از دست داده اند همسو یا دولت آمریکا و متحدان منطقه‌ای اش همچون عربستان و اسرائیل حملات خود را متوجه محور مقاومت و حزب‌الله کرده‌اند تا از این مسیر از دولت دیاب امتیاز گرفته و از قدرت حزب الله در ساختار سیاسی لبنان بکاهند. هدف نهایی در این مسیر خلع سلاح حزب‌الله است.

جعفر قنادباشی تحلیلگر ارشد مسائل غرب آسیا و جهان عرب  در گفتگو با خبرنگار قدس آنلایندرباره تحولات اخیر و اغتشاشات روزهای گذشته در لبنان با اشاره به اینکه  منطقه‌ای که ناآرمی‌ها در آن رخ داده نشانه‌های خوبی را برای تحلیل ماجرا به دست می‌دهد گفت: آنچه این روزها در لبنان رخ می‌دهد موضوع تازه‌ای نیست و در دو دهه  گذشته به دفعات ناآرمی‌ها و اعتراضات از طرابلس شکل گرفته است.

وی اظهار داشت: با این حال رخدادهای اخیر از جهاتی نیز با گذشته متفاوت است به این دلیل که اوضاع لبنان در هفت ماه گذشته ملتهب بوده و ملتهب بودن درگیری های اخیر در امتداد ناآرامی‌ها و اعتراضات سال ۹۸ و شرایط نابسامان اقتصادی است که ماهیت آنها برآمده از یکسری اقدامات هدایت شده برای ایجاد تنش و موانع دشوار در برابر دولت بیروت است.

این کارشناس مسائل غرب آسیا گفت: بهانه معترضان و جریانها و احزاب سیاسی پشت آن‌ها موضوع بحران اقتصادی و سقوط ارزش پول لبنان است درحالی که  که دولت لبنان پس از یک دوره طولانی بلاتکلیفی و تنش اکنون می‌توان گفت تثبیت شده و اخیرا و در همین هفته نیز شاهد ارائه برنامه ویژه دولت حسان دیاب برای مبارزه با فساد در دستگاه‌های دولتی و افراد ذی‌نفوذی بودیم که به گفته دولت سرمایه و ثروت لبنان را برای ایجاد بحران به خارج از کشور منتقل کرده‌اند.

قناد باشی با بیان اینکه وقتی به صحنه لبنان نگاهی می‌کنیم باید توجه و تمرکز بر اجرای برنامه مقابله با فسادی باشد که عوامل بحران و افت شدید ارزش پول را رقم زده‌اند و از ادامه فرارهای مالیاتی، خروج سرمایه‌ها و ارز از کشور و ایجاد بحران جلوگیری کند، افزود:  تنشها و درگیری‌هایی که در روزهای اخیر دوباره با تحریک جریانهایی خاص شکل گرفته از اجرای این برنامه دولت حسان دیاب که با مرارت و عبور ازموانع سیاسی و چالش های امنیتی فراوان پس از کناره‌گیری سعد حریری از قدرت شکل گرفته است جولگیری می‌کند و یا حداقل اجرای آنرا کند و با موانع زیادی روبرو خواهد کرد.

وی تصریح کرد: به نظرمن این اتفاقات بیش از اینکه به مردم لبنان برای حل مشکلات اقتصادی کمک کند مانعی است در برابر حل مشکلات و مسائل را پیچیده‌تر می‌کند و دستهای عربستان و اسرائیل و آمریکا را می‌توان پشت این اتفاقات دید.

اگر اعتراضات بخواهد تاثیر مثبتی بجای بگذارد باید در شرایط زمانی و مکانی خاص و متناسب با روند امر شکل بگیرد اما وقتی اعتراضات اسبابی و ابزاری می شود برای تحت تاثیر قراردادن روند طبیعی امور و مانعی برای حل و فصل کشوری که معضلات بسیار زیادی دارد و مربوط به امروز و دیروز هم نیست و به دو دهه انباشت مسائل پیچیده سیاسی، اقتصادی، فساد ریشه‌دار و مداخله‌های خارجی بر می‌گردد. حل این مسائل به همکاری همه قشرها و جریان‌های سیاسی و اجتماعی و قومی در جامعه پیچیده و متکثر لبنان بر می‌گردد.

وقتی یک جریان سیاسی برای اهداف و منافع خاص خود کناره‌گیری یا عهد شکنی بکند و بر احساسات مردم سوار شده و بخواهد آرامش جامعه را بر هم بزند ود دستاویز  قرار دهد این منافع لبنان است که لطمه می‌بیند.

این کارشناس مسائل جهان عرب گفت: متاسفانه در سال گذشته هم احساسات جوانان لبنانی دستاویز اهداف سیاسی جریان‌هایی شد که تمایل به قبضه قدرت و حذف رقبای خود به ویژه حزب‌الله را در جهت اجابت خواست قدرتهای بیرونی داشتند و از مشکلات اقتصادی که اتفاقا خوشان در بروز آن نقش داشتند و بعد با کناره‌گیری از قدرت و ایجاد بحران سیاسی در تداوم آن کوشیدند. 

وی درباره نقش آمریکا در این تحولات و رخدادهای میدانی با توجه به مداخله مستقیم و علنی  سفیر این کشور در امور داخلی دولت لبنانو دیگر بازیگران منطقه‌ای در صحنه لبنان مثل عربستان به عنوان حامل اصلی جریان معارض 14 مارس و سعد حریری رهبر این جریان که زمینه ساز بحران اقتصادی و ناآرامی‌های ماه های اخیر بوده است به قدش آنلاین گفت: این جبهه چندین هدف دارند که در راستای هم هستند. هدفی که آمریکا و اسرائیل دنبال می‌کنند و عربستان هم خیانتکارانه همراهی می‌کند اینست که صحنه لبنان از مقاومت خالی شود و مثل گذشته لبنان تبدیل به مهره ضعیفی شود که آسیب پذیر باشد تا اولا نگرانی‌های امنیتی اسرائیل برطرف شود و دوم اینکه لبنان بار دیگر بدل به زمینی برای بازی آمریکا و اسرائیل در شطرنج منطقه شود.

قناد باشی با اشاره به اینکه این هدف با شعار ناکارآمدی دولت و سوار شدن بر موج مطالبات معیشتی مردم و خواست آنها برای فساد دنبال می‌شود، گفت: بخش عمده این فساد ریشه در پروژه‌های سفارت آمریکا و عربستان دارد و نباید فراموش کرد که واشنگتن پیش از این صراحتا دولت لبنان را برای فشار بر حرب الله و مقاومت و کاستن از نقش ان در دولت با ایجاد بحران و مشکلات اقتصادی و ایجاد ناآرامی و شورس تهدید کرده بود.

وی افزود: در مرحله فعلی تلاش آمریکا جلوگیری از موفقیت و قوام گرفتن دولت حسان دیاب و تداوم بحران سیاسی در لبنان است تا ترکیب سیاسی در دولت و کابینه را زیر فشار و احتمالا با فروپاشی دولت تغییر دهند زیرا در حال حاضر امکان سهم خواهی گروهای نزدیک به آمریکا مثل ۱۴ مارس وجود ندارد چون انتخابات سال گذشته به نسبت انتخابات‌های پیش از آن در دوره بحران بسیار متفاوت شفاف و متقن بود و بسیاری از گروه‌های افراطی و رادیکال در این انتخابات پس زده شدند و این موضوع باعث خشم این احزاب و جریان‌ها و اتحاد آنها با جریان‌ها و قدرتهای خارجی برای برهم‌زدن بازی و جلوگیری از موفقیت دولت شده است.

این تحلیلگر مسائل منطقه تاکید کرد: در پشت صحنه هم آمریکایی‌ها و اسرائیلی‌ها با تحریک و پشتیبانی از جریانها و احزاب مخالف دولت و حزب الله حضور دارند. چون هیچ گاه مایل نیستند لبنان کنونی به عنوان یکی از طرف‌های اصلی مقاومت در صحنه سیاسی منطقه حضور داشته باشد. لبنانی که امروز می‌خواهد سهم خود را از نفت در دریای مدیترانه بدست آورد در حالی که اسرائیلی‌ها با قلدری می‌خواهند در ساحل لبنان منابع نفتی را تصرف کنند.

وی تصریح کرد:تضعیف مقاومت و حزب‌الله به عنوان نیرویی که در دو دهه گذشته موفق شده اسرائیل را از جنوب لبنان بیرون براند و در همه جنگ‌ها پیروز شده  و در همه سال‌هایی که دولت مرکزی ضعیف بوده یا تشکیل نشده عامل اصلی حفظ امنیت و تمامیت ارزس لبنان بوده هدف اصلی آمریکایی‌ها از ایجاد بحران و فشار بر دولت لبنان است.

جعفر قناد باشی در مورد چشم انداز این برحان و موففقیت راهکار دولت لبنان برای مقابله با فسار و عبور از بحران اقتصادی گفت: تجربه نشان داده که هم مردم و کسانی که وارد این اغتشاشات می‌شوند افرادی هستند که مطالبات اقتصادی و معیشتی دارند و شاید هم حق با آنها باشد اما از آنها استفاده ابزاری می‌شود. در نهایت آنها عامل اصلی بحران و مشکلات را خواهند شناخت و روشنگری‌های گروهای و احزاب سیاسی از جمله جریان ۸ مارس و حزب‌الله و رو شدن بازیگران پشت صحنه در روزهای آتی معترضان را نسبت به واقعیت آگاه خواهد کرد. ضمن اینکه از مسیر اغتشاش و آشوب هیچ گاه اصلاحی ممکن نخواهد شد و در نهایت افراطیون تنها خواهند ماند.

در سالهای گذشته هم جریان ۱۴ مارس و احزاب تندرو بارها تلاش کردند کشور را به ناآرامی و آشوب بکشانند و شکست خوردند و این تلاش جدید هم موفق نخواهد شد زیرا ترکیب کابینه و مجلس و ساختار حکومت شکننده نیست و اکثریت جریانهای سیاسی مثل مسیحیان نیز با این موضوع همراهی نمی‌کنند.

این کارشناس مسائل منطقه خاطرنشان کرد: طرح اقتصادی دولت دو روز پیش به تصویب رسید و پارلمان لبنان هم از ان حمایت می کند و با توجه به قوام نسبی دولت  به نظر می رسد با اجرای این برنامه و مشخص شدن ریشه ها و عوامل فسار و خط و ربط آنها و مشخص شدن نقش آمریکا در این بحران و احتمالا برخی تغییران در بانک مرکزی این کشور اوضاع رو به آرامش خواهد رفت. 

انتهای پیام/