عقیل رحمانی/

طبق اعلام سازمان صمت استان، کشتارگاه صنعتی مشهد دست به تخلف گران‌فروشی میلیاردی زده و از سوی دیگر رئیس اتحادیه فروشندگان گوشت دامی مشهد از پشت پرده کشتار دام و وارد آمدن خسارت به مالکان دام که موجب افزایش قیمت گوشت در بازار می‌شود، پرده برداشت.

 اتحادیه: گوشت گران نیست، بی‌تدبیری وجود دارد!

باقری، رئیس اتحادیه فروشندگان گوشت دامی مشهد به پشت پرده ماجرای عدم‌کاهش قیمت گوشت اشاره و دراین زمینه به قدس گفت: عواملی که موجب افزایش نرخ گوشت قرمز در سطح شهر مشهد می‌شود چندین بعد دارد که شاید مردم از آن خبر نداشته باشند. اگر این ایرادات در کشتارگاه صنعتی مشهد برطرف شود و به مالی که ما برای کشتار تحویل آن‌ها می‌دهیم آسیب نرسد، قیمت هر کیلو گوشت بین 8 تا 10هزار تومان و در مواقعی شاید بیشتر از این رقم کاهش پیدا کند.

وی تصریح کرد: برای آنکه مردم بدانند چه بلایی سر دام زنده ما می‌آید و ما آخر مجبور می‌شویم به خاطر آن خسارت‌ها قیمت گوشت را بالاتر ببریم، این نکات در خور اشاره است، پس دقت کنید که گوشت گران نیست، بی‌تدبیری‌های موجود در مسیر کشتار و ... موجب گران شده آن می‌شود.

 دام را تشنه سر می‌برند!

باقری به نکته‌ای تأسفبار در کشتارگاه صنعتی مشهد اشاره و در این زمینه عنوان می‌کند: دامی که در طول مدت عمرش آب شرب و شیرین خورده و در جای سرد و دمای مناسب پروش داده شده، یکباره به محلی منتقل می‌شود که بوی وحشتناکی دارد (گاش) و آب شرب باکیفیتی هم برای خوردن دام وجود ندارد.

رئیس اتحادیه فروشندگان گوشت دامی مشهد عنوان کرد: حیوان زبان بسته را از زمان بارگیری تا رسیدن به خط کشتار(حدود16 ساعت) تشنه نگه می‌داریم و بعد  سر آن را می‌زنیم.

حالا سرزنی شد، شارع مقدس در اسلام به ما می‌گوید پس از سر بری و جان دادن دام، باید گردن و سر حیوان با هم شسته شود تا پاک شود، کجای کشتارگاه صنعتی مشهد این عملیات صورت می‌گیرد؟ آنجا بدون شستن سر را از بدن حیوان جدا می‌کنند(کله‌کردن)، چون سر حیوان را نشسته‌اند این کار دارای ایراد شرعی است.

سلاخ‌ها پوست را نابود می‌کنند

باقری بیان کرد: بنده اعتقاد دارم یک فرد سلاخ مانند یک نقاش حرفه‌ای باید دارای هنر باشد. به مدیران کشتارگاه صنعتی بارها گفته‌ایم این سلاخی را که شما به کشتارگاه آورده‌ای حرفه‌ای و کننده کار نیست، پاسخ می‌دهند که یک وجب جا را می‌خواهد برای ما پوست بکند!

یکی از قدیمی‌های صنف ما تعریف می‌کرد چند سال پیش برای تحویل پوست دام، پیش یکی از تجار شناخته شده پوست رفته بود که در آنجا یک نفر آلمانی را در حال تست و بررسی محموله‌ای از پوست  می‌بیند. او مشاهده می‌کند که تاجر خارجی برخی از پوست را کنار می‌اندازد و تعدادی را هم انتخاب می‌کند، وقتی دلیل این کار از او که به زبان‌فارسی هم مسلط بود پرسیده شد، عنوان می‌کند: بهترین پوست دنیا در ایران و بهترین پوست ایران را بجنورد و خراسان بزرگ دارد، اما اکثر این پوست‌ها کارد خورده (زخمی) است و کیفیت ندارد. فرد تاجر که خود را نماینده مرسدس‌بنز معرفی کرده بود، سال‌های بعد دیگر برای خرید پوست به ایران نیامد.

این ماجرا را عنوان کردم تا بگویم عدم‌استفاده از نیروی متخصص چه بلایی سر پوست دام که ارزش صادرات و ارزآوری دارد، می‌آورد. متأسفانه در حال حاضر هم این شیوه ادامه دارد و موجب شده تا تجار داخلی هر پوست را که 100هزارتومان قیمت دارد را با پایین‌ترین قیمت (گاهی نصف قیمت) از ما خریداری و در صنعت سطح دو و سه از آن استفاده کنند.

 پول کوتاهی از جیب مردم می‌رود

رئیس اتحادیه فروشندگان گوشت دامی مشهد گفت: خوب بعد از سرزنی، باد کردن لاشه دام هم روش خاصی دارد. باید باد ملایم باشد، اگر غیر این باشد و با فشار باد زیرپوست برود احتمال دو پوسته شدن زیاد می‌شود و زمانی که می‌خواهیم پوست را جدا کنیم هم مقدار زیادی گوشت روی پوست می‌ماند و به لاشه صدمه زده می‌شود.

پس از باد کردن، در بقل‌زنی هم دچار مشکل هستند. همچنین در زمان جدا کردن پوست دنبه باید فرد هنرمند باشد، چرا که اگر این‌گونه نباشد مقدار زیادی شلحه روی پوست دنبه باقی می‌ماند و شاید بتوان گفت در هر دام حدود 300 تا 400 گرم دنبه روی پوست باقی می‌ماند که سرجمع آن روی کل دام‌ها ارزش ریالی زیادی دارد. آقایان می‌گوید این دنبه به همراه پوست دنبه معدوم می‌شود، درحالی که ما این اعتقاد را نداریم!

طبیعی است هر چه زیان ما در این فرایند بیشتر شود، قیمت گوشت گران‌تر می‌شود و ما نمی‌توانیم از جیب خودمان جور بی‌دقتی نیروهای کشتارگاه را بکشیم.

هنگامی که می‌خواهیم جیگر بره را بیرون بکشیم، تجربه  به ما ثابت کرده اگر دام قبل از کشته شدن آب فراوان خورده باشد، این عضو بزرگ‌تر، درشت‌تر و باکیفیت خواهد بود که متأسفانه این کار در کشتارگاه مشهد صورت نمی‌گیرد.

وی عنوان کرد: ما کالای دیگری داریم به اسم «پی»، پرسش ما از مسئولان این است که آیا این محصول خوردنی است یا خوردنی نیست؟ اگر نیست چرا در دیگر استان‌ها و حتی مشهد روی سیخ‌های جیگر وجود دارد، چرا می‌گویند خوراکی نیست؟

چرا باید این پی را برای مصرف صابون‌سازی از چرخه خارج کنیم آن هم باقیمت کمتر، برخی بره‌ها تا 6 کیلوگرم پی دارند، اگر این محصول هم درست فرآوری و استفاده شود در کاهش قیمت تمام شده گوشت تأثیر فراوانی دارد.

قیمتی که ما لاشه دام را می‌خریم حدود 80 هزار تومان است، این نیست که دنبه را به یک قیمت و لاشه را به قیمتی دیگر به ما بفروشند.

مناقصه‌های مشکوک

باقری که ماجرای فروش پی را هم مشکوک می‌داند در این باره عنوان کرد: جالب است که پی را برای مناقصه جایی می‌برند که همیشه سه نفر خریدار با هم رقابت می‌کنند. وقتی پشت پرده آن را نگاه می‌کنی متوجه می‌شوی همه با هم شریک هستند و آمده‌اند تا پی‌ها را به پایین‌ترین قیمت خریداری کنند!

در بدن حیوان ذبح شده چهار رگ حرام وجود دارد که باید گرفته شود و متأسفانه عدم‌نیروی کافی در محل موجب شده این کار به درستی صورت نگیرد.

حتی موقعی که سر سینه حیوان را پوست می‌کنند حدود 50 تا 100 گرم چربی به پوست می‌چسبد و از بین می‌رود. خوب است بدانید بهترین آلایش دامی چه از نظر دام سنگین و چه سبک در کشور، متعلق به مشهد است.

بهترین بره پروار کشور با میانگین وزنی بالا در مشهد کشتار می‌شود آن هم به خاطر وجود رستوران‌های فراوان است.

در کله و پاچه هم وضع خوبی نداریم و این درحالی است که بهترین کیفیت کله‌پاچه ایران بازهم در مشهد است. بارها شده به خاطر عدم‌دقت کافی محموله‌های کله و پاچه ارسالی به دیگر نقاط کشور برگشت خورده است، چرا که وقتی مشتری می‌بیند روی کله و پاچه مو و غدد چرکی باقی مانده، بهداشت کافی رعایت نمی‌شود و... رغبتی برای خرید آن ندارد. این موارد موجب شده که کله و پاچه سنگین مشهد در مقایسه با دیگر نقاط کشور 30 هزارتومان هم از میانگین قیمتی پایین‌تر باشد.

پیش سردی که دام را آب می‌کند

باقری در تشریح دیگر مشکلات کشتار هم اظهار کرد: این همه مشکلات به کنار، وقتی لاشه به قسمت پیش‌سرد منتقل می‌شود به خاطر شرایط نگهداری نامناسب، مانند یک سالن برای تمامی کشتار روز، نبود مه‌پاش(حفظ رطوبت لاشه و جلوگیری از تیره‌شدن گوشت) و... حدود 800 گرم از وزن لاشه کم می‌شود. بروید و بررسی کنید کجا این گونه است.

خوب شما حساب کنید با آسیبی که به دنبه و گوشت می‌رسد حدود یک‌کیلو و 200 گرم دراین مرحله از وزن لاشه کم شده، در کله و پاچه حدود 50 هزارتومان، در پوست بین 30 تا 50 هزارتومان و در مصرف داخلی که سرجمع 200 هزار تومان در هر لاشه به ما خسارت می‌خورد.

خوب اگر مسائل گفته شده رعایت می‌شد هر کیلو گوشت گوسفندی حدود 8 هزارتومان ارزان‌تر به مردم فروخته می‌شد.

اجزای حرام را هم که سال‌هاست از ما می‌گیرند و می‌فروشند و هزینه آن را که باید چند میلیارد تومان شده باشد، نمی‌دانیم سر از کجا در آورده است، در حالی که سال گذشته دستوری از سوی مسئولان صادر شد که باید هزینه آن را از هزینه کشتار کم کنند.

وی گفت: وقتی در کشتارگاه به ماجرا اعتراض می‌کنیم، پاسخ مسئولان این است که می‌توانید دیگر در این محل کشتار نکنید! حالا شما ببینید وقتی بیشتر از یک کشتارگاه در مشهد وجود ندارد، ما باید چه کنیم؟

رئیس اتحادیه فروشندگان گوشت دامی مشهد گلایه‌ای از افزایش قیمت کشتار داشت و در این زمینه عنوان کرد: متأسفانه از ابتدای سال هزینه کشتار را افزایش عجیبی داده‌اند، هرچه به مسئولان کشتارگاه گفته‌ایم بیاید بگویید مبنای این کار چه بوده، پاسخی دریافت نکرده‌ایم. علاوه براین از ما هزینه جمع‌آوری آلایش هم می‌گیرند، این درحالی است که تمام هزینه‌ها در رقم  کشتار دیده شده است.

متأسفانه هر چیزی که در حین مراحل کشتار موجب کاهش قیمت تمام شده هر کیلو گوشت می‌شده، آقایان مسئول با بی‌تدبیری از بین  برده‌اند.

طبق قانون باید کشتارکنان و فعالان فراورده‌های دامی و آلایش پیش از شروع به فعالیت به اتحادیه مراجعه کنند و مجوز فعالیت دریافت کنند که متأسفانه کشتارگاه زیربار این موضوع نمی‌رود.

پول بده دوربین چک کن!

باقری به موضوع عجیب دیگر هم اشاره کرد و در این زمینه گفت: بارها اتفاق افتاده که دام یک نفر با دیگری عوض شده، وقتی برای بررسی دوربین‌ها به حراست کشتارگاه مراجعه می‌کنیم در ازای هر بازبینی 50 هزارتومان هزینه دریافت می‌کنند، کجای قانون این کار مرسوم است؟

طبق بررسی‌های ما این افزایش قیمت هزینه کشتار هم غیرقانونی است و دستگاه‌های متولی باید موضوع را بررسی کنند.

سازمان صمت: افزایش قیمت حساب‌کتاب دارد

پس از مطرح شدن ماجرای افزایش غیرقانونی هزینه کشتار در کشتارگاه صنعتی مشهد، موضوع را از کارشناس مسئول معاونت بازرسی سازمان صمت استان پیگیری کردیم که مهدی مقدسی در واکنش به این ماجرا گفت: در خصوص کالاها و رعایت قیمت‌ها و جلوگیری از افزایش غیرقانونی آن، همیشه مردم از دستگاه‌های نظارتی انتظارات ‌بحقی دارند.

وی تصریح کرد: همه می‌دانند وقتی بارش خوبی در سال صورت گرفته و دولت افزایش قیمتی در واردات نهاده‌های دامی نداده و همچنان حمایت صورت می‌گیرد تا افزایش قیمت نهایی نداشته باشیم، هیچ‌کس انتظار بالا رفتن قیمت لحظه‌ای گوشت قرمز را ندارد. اگر هم  قرار است قیمت گوشت قرمز افزایش داشته باشد باید منطقی پشت ماجرا باشد.

مهدی مقدسی در تشریح انواع قیمت‌گذاری کالایی هم عنوان کرد: از همین رو برخی کالاها قیمت مصوب دارند، برخی هم قیمت ارشادی و برخی هم قیمت آن به صورت کارشناسی مشخص می‌شود، پس به هیچ عنوان قیمت‌گذاری روی کالاها از این دایره خارج نیست.

در گوشت قرمز هم همین شرایط حاکم است. در شهر مشهد یک کشتارگاه صنعتی وجود دارد و از کسی که صاحب مال و یا خریدار دام است، مبالغی را بابت خدمات کشتار دریافت می‌کنند.

این مبالغ از سنوات قبل هم وجود داشته که در فضای توافقی دوطرفه‌ای شکل می‌گیرد که معمولاً پس از تصویب ستاد تنظیم بازار و... با نظارت دستگاه‌های متولی اجرا می‌شود.

کشتارگاه و بی‌توجهی به مصوبه ستاد تنظیم بازار

کارشناس مسئول معاونت بازرسی سازمان صمت استان تصریح کرد: هیچ وقت خودسرانه افزایش قیمت کشتارگاهی نداشته‌ایم، اما متأسفانه بررسی‌های ما نشان می‌دهد از ابتدای سال جاری کشتارگاه صنعتی مشهد هزینه خدمات کشتارگاهی را افزایش داده است.

از سوی دیگر کمیسیون تنظیم بازار استان و کارگروه‌های مربوط در 23 فروردین ماه گذشته به محض اطلاع از این ماجرا در بند 9 صورتجلسه مصوب کردند که کلیه کشتارگاه‌های استان تا اطلاع ثانونی حق هیچ‌گونه افزایش قیمت در خدمات کشتارگاهی را ندارند، برهمین اساس تیم بازرسی به موضوع ورود کرد.

گران‌فروشی یک میلیاردی کشتارگاه صنعتی

وی گفت: از همین رو با توجه به اینکه مجری برخورد با این گونه تخلفات سازمان صمت است، موضوع به صورت دقیق مورد تحقیق کارشناسان قرار گرفت و مشخص شد از ابتدای سال تا امروز در کشتارگاه صنعتی مشهد با توجه به ملاک عمل که قیمت سال قبل بود، هزینه کشتار را از حدود هر رأس 26هزار تومان به دو برابر افزایش داده است. بر همین اساس در این کشتارگاه حدود یک‌میلیارد و 22 میلیون تومان تخلف گران‌فروشی صورت گرفته است. در ادامه پرونده این تخلف هم تنظیم و برای رسیدگی به تعزیرات حکومتی ارسال شد. اگر این مسیر ادامه داشته باشد بازهم برای این واحد پرونده تخلف خواهیم زد.

مقدسی بیان کرد : پیش از برخورد قانونی متن مصوبه ستاد تنظیم بازار به آن‌ها اعلام شد، اما پس از آن گزارش‌هایی به دست ما رسید که نشان می‌داد متولیان امر از این مصوبه تبعیت نکردند و مسیر خودشان را ادامه می‌دهند.

وقتی تنظیم بازار اعلام می‌کند نباید افزایش قیمتی داشته باشیم و کشتارگاه این کار را می‌کند، آن فردی که دام را برای کشتار به محل می‌برد، افزایش قیمت صورت گرفته را از جیب خودش پرداخت نخواهد کرد و آن را از تک‌تک مردم شهر، بنده و شما خواهند گرفت. این گونه است که ما در ادامه خواهیم گفت چگونه شد که قیمت دام زنده کاهش پیدا کرد، اما قیمت گوشت در بازار ثابت مانده است، یکی از دلایل همین است.

حاشیه‌سازی با نام گروه سوم کالا و خدمات

کارشناس مسئول معاونت بازرسی سازمان صمت گفت: متأسفانه برخی در این میان مدعی هستند که کشتارگاه‌ها جز گروه سوم کالا و خدمات هستند و عملاً قیمت‌گذاری توسط خودمان صورت می‌گیرد، این موضوع را رد نمی‌کنیم، ولی اگر گروه سوم کالایی هم باشیم به معنای رها شدن قیمت نیست، به معنای اعلام نرخ است. واحد تولیدی نرخ تمام شده را اعلام کند و تأیید این نرخ توسط کارشناسان و مسئولان متولی خواهد بود، نه اینکه خودمان قیمت بدهیم و از صبح روز بعد افزایش قیمت را اعمال کنیم.