قدس آنلاین: حجت‌الاسلام سیدجواد بهشتی در گفت‌وگو با قدس درباره ضرورت ترویج تفسیر قرآن کریم، با بیان اینکه تفسیر به معنای توضیح مطلبی برای قابل فهم شدن است، می‌گوید: در اصطلاح تفسیر به شرح‌های نوشته شده بر قرآن اطلاق می‌شود اما باید بدانیم کسی نمی‌تواند قرآن را تفسیر به رأی کند؛ تفسیر به رأی یعنی تفسیری که در آن مفسر آیات قرآن را بر اساس نظر و عقیده خودش تفسیر کند و از علومی که مقدمات تفسیر محسوب می‌شود آگاه نباشد. احادیث بسیاری در نهی از تفسیر به رأی در کتاب‌های حدیث و تفسیر از پیامبر اسلام(ص) و امامان(ع) وارد شده است. مشهورترین حدیث که به صورت متواتر از پیامبر(ص) وارد شده، حدیث «مَنْ فَسَّرَ الْقُرْآنَ بِرَأْیِهِ فَلْیَتَبَوَّا مقْعَدَهُ مِنَ النّار» است؛ یعنی هر شخصی که قرآن را مطابق با رأی خویش تفسیر کند، جایگاه خود را در آتش آماده نماید.
او اضافه می‌کند: تفسیر قرآن به معنای آشکار کردن معناهای قرآن است؛ زیرا قرآن یک بنای کلی دارد که در آن به جزئیات کمتر رسیدگی کرده و به همین دلیل تفسیر آن نیز مشکل است؛ لذا مبنای ما برای تفسیر آیات قرآن، ائمه اطهار(ع) هستند.
این استاد حوزه و دانشگاه بیان می‌کند: تفسیر قرآن در مرحله نخست بر عهده شخص پیامبر(ص) است؛ همان گونه که ابلاغ قرآن نیز بر عهده همان حضرت است. قرآن، آخرین کتاب آسمانی، بر دو ساحت ظاهر و باطن استوار شده است. به چهره عمومی الفاظ قرآن که برای همه گشاده است، ظاهر و به چهره و معانی که تنها اندیشمندان آن را درمی‌یابند، باطن گفته می‌شود. او تصریح می‌کند: برخی به ظاهر قرآن توجه می‌کنند که اشتباه است؛ زیرا قرآن معنای طویلی دارد که هر فردی توان درک آن را ندارد؛ به طور نمونه در آیه ۷۲ سوره اسراء آمده است: «وَمَنْ کَانَ فِی هَٰذِهِ أَعْمَیٰ فَهُوَ فِی الْآخِرَهِ أَعْمَیٰ وَأَضَلُّ سَبِیلًا»؛ در مورد تفسیر این آیه برخی به معنای ظاهری آن توجه کرده و آن را کوری جسمانی در دنیا می‌دانند و می‌گویند آنان که در دنیا نابینا هستند، هر چند هم که بصیر و فقیه باشند، در آخرت کور محشور می‌شوند؛ در حالی که مراد، کوردلی در دنیاست.
مفسران واقعی قرآن اهل بیت عصمت و طهارت(ع) هستند
این محقق علوم قرآنی یادآور می‌شود: تفسیر و تبیین آیات قرآن در نظام هستی بر عهده ائمه اطهار(ع) است و مفسران واقعی اهل بیت عصمت و طهارت(ع) هستند. امام اول شیعیان تمام تنزیل، تأویل، معانی و معارف قرآن را از رسول خدا(ص) دریافت کرده و به همین دلیل او دومین مفسر آگاه به تمام معانی قرآن بوده است. اگر به فرمایشات ائمه اطهار(ع) استناد کرده و سخنان آن‌ها را درباره قرآن بشنویم و به کار ببریم، بهترین تفسیر و تدبیر قرآن کریم است. او با اشاره به تأکیدات بسیار مقام معظم رهبری برای تدبر در قرآن می‌افزاید: بر اساس توصیه ایشان مردم باید به قرآن توجه داشته باشند و آیات نورانی آن را بدون تفسیر نخوانند؛ آیات قرآن را چراغ راه زندگی خود قرار دهند و این تبیین و تطبیق امکان‌پذیر نیست مگر با دانستن و عمل به تفسیر و فرمایشات ائمه اطهار(ع).
حجت‌الاسلام بهشتی در پایان و با اشاره به ماه مبارک رمضان می‌گوید: در ماه بهار قرآن و نزول قرآن قرار داریم؛ طبق آنچه از آیات و روایات داریم خواندن یک آیه از قرآن در این ماه ثواب یک ختم قرآن را دارد؛ این سفارشات به این دلیل است که مردم به قرآن توجه پیدا کرده و زندگی خود را هر چه بیشتر با قرآن کریم تطبیق دهند؛ البته خواندن و روخوانی قرآن هم ثواب دارد اما آنچه انسان را حرکت داده و حقایق را برای او تبیین می‌کند، خواندن همراه با دانستن معنای دقیق، تفسیر و عمل به آن‌هاست که در آن صورت تمام زندگی فرد پیرو قرآن شده و مدینه فاضله شکل خواهد گرفت.
نظر شما