قدس آنلاین: هنگام خرید چند قلم ادویه و عرقیجات در یکی از عطاری‌های محله، متوجه فروش قرص‌های ترک اعتیاد به ‌صورت فله به چند مشتری توسط متصدی عطاری شدم؛ با توجه به خطر انتقال و ابتلا به بیماری کرونا از این طریق، از او توضیح خواستم؛ گفت که به خاطر روال تعریف ‌شده وزارت بهداشت، تهیه این قرص‌ها در بسته‌بندی و پوشش، بسیار سخت و گاه ناممکن است؛ ضمن آنکه مشتریانش به این موضوع عادت کرده‌اند و به تنها چیزی هم که فکر نمی‌کنند، خطر انتقال بیماری است؛ ضمن آنکه کلینیک‌های ترک اعتیاد هم قرص‌ها را از بسته‌بندی خارج کرده و بدون پوشش تحویل بیمارانشان می‌دهند؛ چون باید ورق خالی (پوکه) قرص‌ها را به معاونت دارو تحویل دهند.

این رویه هر چند به‌ منظور جلوگیری از قاچاق و عرضه خارج از شبکه داروهای ترک اعتیاد، از سال‌ها پیش به اجرا گذاشته ‌شده است اما تجربه همین سال‌ها نشان داده که این سیاست هرگز نتوانسته هدف سیاست‌گذاران را محقق کند؛ چراکه از همان بدو توزیع داروهای ترک اعتیاد در کلینیک‌های مجاز، شاهد عرضه گسترده‌تر آن در عطاری‌های سطح شهر بوده‌ایم و با وجود اقدام‌ها و طرح‌های متعدد دستگاه‌های مختلف، هیچ تغییری در این روند حاصل نشده است. این مشکل هم ناشی از عوامل متعددی از جمله تناسب نداشتن عرضه و تقاضا و دسترسی آسان و سریع به این داروها در عطاری‌ها بوده است.

امروزه هر چند در برخی از کلینیک‌ها دیگر فرایند تشکیل پرونده و الزام به ویزیت پزشک و روانکاو وجود ندارد و دارو بدون تشریفات خاص و حتی ارزان‌تر از بازار سیاه در اختیار بیماران (مراجعان) قرار داده می‌شود ولی به دلیل کم بودن تعداد این کلینیک‌ها و بعد مسافتی که یک بیمار! برای رسیدن به آن باید طی کند؛ همچنین محدودیت ساعت کاری نسبت به عطاری‌ها و نیز بی‌اطلاعی بسیاری از متقاضیان نسبت به تغییر شیوه کاری این قبیل کلینیک‌ها و اینکه بیشتر این افراد پول لازم برای خرید کلی‌تر دارو ندارند، ناچار به مراجعه به عطاری شده و خرید روزانه خود را با بدترین شرایط بهداشتی انجام می‌دهند و همین ماجرا برای روز بعد و روزهای بعد تکرار می‌شود؛ در نتیجه ما شاهد شلوغی مدام فروشگاه عطاری و حضور افراد مختلف از تمام رده‌های سنی و اجتماعی در آن هستیم که برای خرید یکی دو عدد قرص آمده‌اند و این وضعیت خطر انتقال و شیوع بیماری کرونا را در جامعه تشدید می‌کند.

با توجه به این شرایط و اینکه سیاست تحویل پوکه تاکنون اصلاً نتوانسته مانع عرضه خارج از شبکه داروهای ترک اعتیاد شود و مهم‌تر از آن- فارغ از مسائل بهداشتی- تفاوت زیادی بین عرضه این داروها در عطاری یا برخی کلینیک‌ها وجود ندارد؛ به نظر می‌رسد وزارت بهداشت و دانشگاه‌های علوم پزشکی دست‌کم در این روزهای کرونایی، برنامه تحویل پوکه را کنار گذاشته و اجازه بدهند داروهای ترک اعتیاد به‌ صورت بهداشتی و ایمن به دست متقاضیانش برسد.

این اقدام علاوه بر تضمین نسبی سلامت بخش وسیعی از جامعه می‌تواند دوره‌ای آزمایشی برای بررسی میزان اثرگذاری سیاست تحویل پوکه در کاهش قاچاق دارو و برنامه‌ریزی اقدام‌های آینده در خصوص شیوه توزیع داروهای ترک اعتیاد باشد.

این نکته را نیز به‌ عنوان روزنامه‌نگاری که بیشتر عمر حرفه‌ای خود را در زمینهٔ پیشگیری از جرم گذرانده باید یادآور شوم که با توجه به تمام اوضاع‌ و احوال و شرایط حاکم بر موضوع مبارزه با اعتیاد، بهترین راهکار؛ کاهش هزینه‌های ترک و حذف ضوابط و مقررات دست و پاگیر و زمانبر است که نخستین گام باید با اصلاح شیوه‌نامه پذیرش و درمان معتادان در کلینیک‌های ترک اعتیاد خصوصی برداشته شود. اینکه داروهای ترک اعتیاد در سطح گسترده‌ای در عطاری‌ها عرضه می‌شود و یا برخی کلینیک‌های خصوصی بدون توجه به تشریفات ابلاغی، دارو در اختیار مراجعان قرار می‌دهند نیز ناشی از همین نیاز بالای جامعه معتادان است که به دلایل متعدد و گاه منطقی امکان و توان تبعیت از ضوابط دولتی را ندارند.

بدون تردید اگر با هدف کاهش هزینه‌ها و تسریع و تسهیل دسترسی معتادان به دارو و درمان، بازنگری جدی در ضوابط موجود صورت بگیرد، نه‌ تنها از قاچاق داروهای ترک اعتیاد و عرضه خارج از شبکه آن به حد چشمگیری کاسته خواهد شد که تعداد بسیار بیشتری از افراد نیز به درمان اعتیاد خود روی خواهند آورد.

انتهای پیام/