قدس آنلاین: ضرورت رعایت پوشش، تنها مختص کشور ما نیست. اگر نگاهی به سایت دانشگاههای بزرگ و معتبر دنیا بیندازیم و قوانین و ضوابط آنها را بررسی کنیم، خواهیم دید همه جای دنیا روال این است که وقتی وارد محلی میشوید باید قواعد پوششی آن محل را رعایت کنید. همانطور که پزشکان و پرستاران لباس خاص خود را میپوشند و میهمانداران هواپیما، یونیفورم میهمانداری به تن میکنند؛ در دانشگاه نیز همینطور است؛ وقتی فردی قدم به فضای دانشگاه میگذارد، اجازه ندارد پوششی همسان با لباسی که در یک میهمانی و یا محیطهای دیگر خارج از دانشگاه به تن دارد، داشته باشد.
دانشگاه بهواسطه هویتی که دارد باید در همه زمینهها بهویژه رفتار، گفتار و پوشش برای جامعه الگو باشد، به همین دلیل آییننامه عفاف و حجاب سوم مهر۹۸ از سوی معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، به دانشگاههای کشور ابلاغ و بر اساس این آییننامه مقرر شد صیانت و ارتقای ارزشهای فرهنگی و دینی، حفظ نظم، انضباط و داشتن فضایی مناسب و پویا به عنوان لازمه و قوامبخش تحقق اهداف و مأموریتهای چندگانه آموزشی، فرهنگی، اجتماعی و پژوهشی دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور مورد توجه قرار گیرد.
مقام معظم رهبری نیز امسال در ارتباط تصویری با نمایندگان تشکلهای دانشجویی تأکید کردند: «بنده نسبت به مسئله حجاب و حیای اسلامی در دانشگاهها دغدغه دارم. رؤسای دانشگاهها، مدیران و خود دانشجویان و بهخصوص دخترخانمها به حجاب و فاصلهگذاری اهمیت بدهند و توجه کنند».
این تأکید دوباره، مسئولان فرهنگی دانشگاهها را به تکاپوی جدیتر برای فراهم آوردن سازوکار اجرای این مهم واداشته است.
ضرورت نهادینه کردن فرهنگ عفاف و حجاب
مجید سرسنگی، معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه تهران با بیان اینکه حجاب و پوشش مناسب از جمله اصول و ارزشهای فاخر اسلامی-ایرانی است که حفظ و رعایت آن، علاوه بر اینکه زمینهساز سعادت و تقرب الهی فردی است، سعادت و بالندگی اجتماعی و تحکیم بنیان خانواده را نیز در پی دارد، میگوید: توجه به پوشش و حجاب دانشگاهی، در مکان مقدسی که به تعبیر بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی، کارخانه انسانسازی است، بیشتر از دیگر بخشها حائز اهمیت است.
دکتر سرسنگی میافزاید: دانشجویان و دانشگاهیان همانگونه که از نظر علمی سرآمد هستند، باید از نظر رعایت اصول و ارزشهای اسلامی و انقلابی نیز برای سایر آحاد جامعه الگوساز باشند که البته تاکنون تجلی آن را در آیینهایی چون پیادهروی اربعین حسینی، اعتکاف، شبهای قدر، فعالیتهای جهادی و سایر عرصههای دانشجویی دانشگاه تهران دیدهایم. البته در این بین تعداد انگشتشماری از دانشجویان ممکن است ضوابط پوشش را رعایت نکنند که در این خصوص نیز برای نهادینهسازی فرهنگ حجاب و پوشش دانشگاهی اقدامهای متعددی از جمله «تهیه برنامه اجرایی با هدف ترویج و گسترش فرهنگ پوشش در دانشگاه»، «برنامهریزی برای استفاده مؤثر از ظرفیت اعضای هیئت علمی دانشگاه در امور فرهنگی و تربیتی دانشجویان»، «استفاده از ظرفیت خانواده دانشجویان در امور فرهنگی و تربیتی»، «حمایت از پایاننامه و رساله دانشجویانی که در حوزه حجاب، پوشش و به طور کلی اخلاق حرفهای در دانشگاه کار میشود»، «حمایت از عرضه اقلام و محصولات فرهنگی در زمینه پوشش اسلامی» و همچنین «برگزاری مؤثر کرسیهای آزاداندیشی متعدد از جمله تبیین مسئله حجاب و پوشش به عنوان یک موضوع همهجانبه و دغدغه نمودن این مسئله برای همه دانشگاهیان» انجام شده است و تلاش میشود محیط دانشگاه محیطی علمی، با نشاط، سالم، فرهنگی و اخلاقی باشد تا بتوان علاوه بر کسب علم و دانش، از ظرفیت این محیط آموزشی بهعنوان مشوق هنجارها و بازدارنده ناهنجاریها بهرهمند شد.
پوشش دانشجویی در دانشگاههای ایران و جهان
سید علی اکبر هاشمی راد، معاون دانشجویی فرهنگی دانشگاه علم و فرهنگ با بیان اینکه پوشش دانشجویی در دانشگاههای ایران و جهان تابع قوانین است، میگوید: پیرو بیانات مقام معظم رهبری، یکی از راهبردهای «سند دانشگاه اسلامی» نهادینه کردن فرهنگ عفاف و حجاب، ساماندهی فضای عمومی دانشگاهها و حفظ شئون محیط علمی آن است که وظایف قانونی دانشگاهها در خصوص حجاب و عفاف را تشریح میکند، از این رو طی بخشنامهای که وزارت عتف به دانشگاهها و مراکز آموزشی کشور ابلاغ کرده، بر صیانت از عفاف و حجاب در محیطهای علمی و آموزشی تأکید شده است؛ ابلاغیهای که تأکید دارد دانشگاهها و مراکز آموزشی در فعالیتهای خود نباید صرفاً به مسئله حجاب با دید ظاهری توجه کنند، بلکه باید موضوع عفاف را نیز همراستا با حجاب پیگیری کنند، چرا که عفاف مقولهای درونی بهشمار میرود. آموزش و آگاهسازی، ارشاد، تذکر و برخورد با متخلفان سه محور اصلی ابلاغیه وزارت علوم در خصوص عفاف و حجاب است که باید توسط کمیتهای در دانشگاهها دنبال میشد. با توجه به اینکه ابلاغیه وزارت علوم به دنبال تقویت جنبههای درونی عفاف و حجاب به دور از ابزارهای تنبیهی است، این مقوله در دانشگاه علم و فرهنگ نیز همچون سایر دانشگاهها در دستور کار معاونت دانشجویی فرهنگی قرار گرفت و در شورای فرهنگی و همچنین کمیته تخصصی با همین مضمون، موضوع «عفاف و حجاب» را پیگیری کرده است.
ترویج عفاف و حجاب دانشجویی
وی ادامه میدهد: همانطور که تمام دانشگاههای دنیا قواعد مرسوم را به اطلاع دانشجویان میرسانند این دانشگاه نیز قوانین، قواعد اخلاقی و منشور دانشگاهی را در زمینه عفاف و حجاب از ابتدای ورود دانشجویان با هدف نهادینه کردن فرهنگ عفاف و حجاب به آنها اطلاع میدهد که این مهم به شیوههای مختلف از جمله از طریق فرمهای اطلاعرسان در جلسات آزمون شفاهی ورودیهای جدید هر سال دانشگاه، طراحی و پخش عکسنوشتهها و اطلاعیههای کوتاه در مانیتورهای دانشگاه با موضوعیت قوانین پوشش و حجاب دانشجویی، پخش ویدئو کلیپهای تخصصی «آشنایی با قوانین پوشش دانشجویی در دانشگاههای ایران و جهان» در آیین اصلی نو ورودیهای هر سال دانشگاه و برنامههای ویژه معرفی انجمنهای علمی دانشجویی، در دانشگاه علم و فرهنگ اطلاعرسانی میشود.
دکتر هاشمی راد میافزاید: با توجه به ظرفیتهای اعضای هیئت علمی این دانشگاه، معاونت دانشجویی فرهنگی رویهای را پیش گرفته تا از طریق استادان متخصص و داوطلب، تخلفات مربوط به موضوع عفاف و حجاب را رفع کند و پرونده دانشجویان کمتر به کمیته انضباطی ارجاع شود، به گونهای که استفاده از ظرفیت اعضای هیئت علمی و بهرهمندی از امکانات علمی و تخصصی مرکز مشاوره دانشگاه موجب شده فرایند رویکرد تربیتی در این حوزه تقویت شود.
خط مشیهای متناسب با نیاز دانشجویان در فضای مجازی
هاشمیراد ادامه میدهد: با توجه به فضای امروزی که جوانان جامعه را در موقعیت تازهای قرار داده و آنها با سبک زندگی متفاوتی مواجه شدهاند، برنامهریزیهای جدی و خط مشیهای تازه متناسب با نیاز دانشجویان در فضای مجازی میتواند راهگشای برخی از مشکلات باشد. به عنوان نمونه استفاده از تفکر نوین و خلاق در توسعه فرهنگ و مسئولیتپذیری اجتماعی دانشجویان در فضای مجازی، بهویژه فعالیتهای فرهنگی حول محور و مسئله حجاب و عفاف دانشجویی، میتواند یکی از کلیدهای طلایی برای پیشبرد اهداف در این حوزه باشد و ما در این معاونت، از هر تصمیمی که موجب افزایش شور و نشاط، تحرک و انجام فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی در میان جوانان دانشجو، در راستای پیشبرد اهداف دانشگاه علم و فرهنگ شود، حمایت خواهیم کرد.
وی با اشاره به برنامههای پیش روی این دانشگاه در زمینه عفاف و حجاب دانشجویی میافزاید: آسیبشناسی و بررسی مقوله عفاف و حجاب با اجرای مطالعات تحقیقاتی در قالب طرحها و پایاننامههای دانشگاهی، بررسی راهکارهای دانشگاه برای کاهش پروندههای انضباطی در زمینه حجاب، تدوین منشور عفاف و حجاب دانشگاه علم و فرهنگ، برگزاری دومین همایش و مسابقه ملی طراحی مانتو جامعه، تولید پادکستهایی محتوایی توسط دانشجویان با موضوع عفاف و حجاب و برگزاری نمایشگاه مجازی آثار هنرهای تجسمی دانشجویان با موضوع «زن در آینه عفاف» از دیگر اقدامهایی است که معاونت دانشجویی فرهنگی دانشگاه علم و فرهنگ در زمینه «عفاف و حجاب دانشجویی» انجام خواهد داد.
تشکیل کارگروه آراستگی و شئون فرهنگی رفتاری
شهرام عَلم، معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی(ره) نیز با اشاره به اینکه اجرای دستورالعمل آراستگی و شئون رفتاری در دانشگاه آزاد اسلامی، اقدامی عملی و مؤثر در اهتمام به دغدغههای مقام معظم رهبری و رعایت موازین شرعی در زمینه حجاب و پوشش اسلامی در دانشگاه است، میگوید: مقام معظم رهبری در بخشی از دیدار تصویری با نمایندگان تشکلهای دانشجویی که ۲۸ اردیبهشت سال جاری برگزار شد، به اهمیت مسئله حجاب و حیای اسلامی در محیط دانشگاه تأکید فرمودند و تفاوت فرمایشات ایشان با سالهای گذشته این بود که امسال با بیانی بسیار صریح و دقیق، مسئله رعایت حجاب و عفاف را به مسئولان دانشگاهی تذکر داده و به نحوی اتمام حجت کردند.
وی میافزاید: همانطور که یک فرد در دانشگاه باید موارد مختلفی از جمله ادبیات زبانی و رفتار شایسته را رعایت کند، باید به موضوع پوشش مناسب نیز به عنوان یکی از هنجارهای اجتماعی و فرهنگی توجه داشته باشد.
بر این اساس و با توجه به تصویب و ابلاغ دستورالعمل آراستگی از سوی شورای فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یادگار امام(ره) در سالهای گذشته بهویژه یک سال اخیر رهنمودهای رهبری را سرلوحه کار خود قرار داده و با تشکیل کارگروه آراستگی و شئون فرهنگی رفتاری و برگزاری منظم جلسات آن به ریاست رئیس واحد و دبیری معاون فرهنگی، اقدامهای قابل توجهی را در زمینه عفاف و حجاب انجام داده است.
بلوغ و بالندگی فرهنگی در دانشگاهها
دکتر عَلم از جمله اقدامهای انجام شده در راستای اجرای دستورالعمل آراستگی در این واحد دانشگاهی را «ایجاد استراحتگاه ویژه و مجزا برای دانشجویان دختر و پسر در بهمن ۹۸»، «برگزاری کارگاههای متعدد آموزشی عفاف و حجاب و تبیین دیدگاه اسلام برای بالا بردن سطح آگاهی دانشگاهیان»، «برگزاری مراسم سخنرانی توسط استادان متخصص برای معرفی الگوهای مناسب رفتاری و سیره عملی معصومین در زمینه عفاف و پوشش اسلامی»، «ارائه مشاورههای مذهبی به دانشجویان توسط کارشناسان مذهبی به صورت غیرحضوری»، «شناسایی، معرفی و تشویق دانشجویان، کارمندان و استادان نمونه در حوزه عفاف و حجاب»، «طراحی، چاپ و تکثیر خلاصه ضوابط و مصادیق مجاز و غیرمجاز پوشش و ظاهرآرایی در قالب پوستر و بنر در محیط دانشگاه»، «گردآوری، چاپ و تکثیر کتابچه حجاب و عفاف»، «برگزاری مسابقه و اهدای جوایز در زمینه سبک زندگی اسلامی ایرانی» و همچنین «ایجاد اتاق فکر فرهنگی و برگزاری منظم جلسههای آن با دعوت از صاحبنظران به ریاست رئیس واحد در دانشگاه» برمیشمارد و میگوید: امید میرود با همکاری دانشجویان بهویژه دختران دانشجو و اقدامهای اصولی و معرفتی مسئولان دانشگاهها، شاهد بلوغ و بالندگی فرهنگی در دانشگاههای سراسر کشور باشیم.
انتهای پیام/
نظر شما