گروه استان ها-بابک رحیمیان: هرسال در آستانه عید قربان، سیستان و بلوچستان حال و هوایی خاص به خود می‌گیرد، از شلوغی بازارها و مراکز خرید برای تهیه لباس و آجیل تا آماده کردن حنا برای اجرای مراسم حنابندان در شب عید از آدابی است که در چنین ایامی رنگ خاصی به خود می‌گیرد.

سنت‌هایی که به‌واسطه مردم ولایتمدار و این خطه از ایران اسلامی درگذر زمان و پیشرفت‌های دنیای صنعتی و فناوری اعتقادات همچنان پاک و دست‌نخورده باقی‌مانده که البته امسال تحت شعاع شرایط کرونا قرارگرفته است.

با توجه به که این روزها به دلیل شیوع کرونا، هنوز رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی، پروتکل‌های بهداشتی و پرهیز از ترددهای غیرضروری صدرنشین خبرهاست و همه مسئولان بهداشتی بر آن تأکید می‌کنند، امسال عید قربان متفاوتی را در پایتخت وحدت تجربه می‌کنیم.

آئین‌های مذهبی

ازآنجایی‌که این عید به‌عنوان عید اصلی اهل تسنن و تشیع تلقی می‌شود، در سیستان و بلوچستان به‌عنوان مرکز وحدت پیروان این دو مذهب رسمی واصلی اسلام صفای معنوی عید قربان در هر شهر و روستا و کوی و برزن جلوه خاصی دارد.

 از چند روز مانده به عید بازارهای فروش البسه، شیرینی و شکلات و تنقلات و دام رونق زیادی پیدا می‌کند مردم برای خرید دام به میدان‌ها و مکان‌های مخصوص فروش دام می‌روند و در هر خیابان و کوچه‌ای صدای گوسفند به گوش می‌رسد.

اهل تشیع سیستان و بلوچستان در روز عید قربان لباس‌های نو بر تن کرده و به بهترین شکل در جامعه ظاهر می‌شوند.

مردم شیعه این استان پس از اقامه نماز عید در صبح روز قربان، برای انجام این فریضه قربانی کردن عازم منازل خود می‌شوند و بیشتر مردم این استان خودشان کار ذبح را در منازل انجام می‌دهند.

کمک به فقرا

گوشت حاصل از قربانی در بسته‌بندی‌های مختلف برای فقرا، نیازمندان و نیز بخشی از آن برای اقوام و فامیل در نظر گرفته می‌شود و هر خانواده به‌اندازه طعام یک روز خود از آن برمی‌دارد.

دیدوبازدید آشنایان و دوستان و انجام صله‌رحم از بزرگ فامیل آغاز می‌شود و حال و هوای عید با فریادهای کودکان هنگام بازی در کوچه‌ها و خانه‌ها همه را به وجد می‌آورد.

اقامه نماز عید، قربانی کردن، حنابندان، انجام صله‌رحم، دیدوبازدید و حلالیت طلبیدن از شاخص‌ترین آداب‌ورسوم اهل سنت در پاسداشت این عید فرخنده است.

حنابندان

خرید گوسفند، دوخت و دوز لباس و خرید کفش، تهیه شیرینی و آجیل و پخت کلوچه محلی ازجمله آداب و برنامه‌های مردم بلوچستان قبل از عید سعید قربان است.

زنان خطه بلوچستان در شب عید قربان دست و پای فرزندان خویش را با حنای قرمز نقش می‌زنند و از صبح روز عید لباس‌های پاکیزه و خوشبو بر تن کودکان خود می‌کنند.

در آستانه عید سعید قربان زن و مرد و پیر و جوان خود را به زیباترین لباس و زیورآلات می‌آرایند و با شرکت در نماز عید سجده شکر را با پاک‌ترین احساس به‌دوراز غرور و خودپسندی در برابر ذات اقدس الهی بجای می‌آوردند.

بزرگان اقوام بلوچ بعد از اتمام نماز عید قربان به منازل خود بازمی‌گردند و گوسفندانی را که از قبل آماده کرده‌اند با بر زبان راندن نام خداوند تعالی برای صدقه دادن به مستندان ذبح می‌کنند.

رفع کدورت‌ها

اهل سنت سیستان و بلوچستان عید قربان را یکی از شاخص‌ترین اعیاد مذهبی خود می‌دانند بر همین اساس به مدت سه روز با حضور در منازل بزرگان، سران و ریش‌سفیدان طوایف به جشن و شادی می‌پردازند.

بازار آشتی‌کنان، کنار گذاشتن کدورت‌ها و حلالیت طلبیدن در بین برادران اهل سنت بلوچ در سه روز عید قربان از همیشه داغ‌تر می‌شود.

سایه کرونا

بر اساس سنت دینی و ملی در عید قربان دیدوبازدیدهای خانوادگی و صله‌رحم انجام می‌شود اما امسال با توجه به شیوع کرونا کارشناسان و مسئولان بهداشت و درمان سیستان و بلوچستان خواستار روند توقف این دیدوبازدیدها و کاهش آن تا حداقل ممکن هستند.

کارشناسان بهداشتی با تأکید بر این موضوع که با توجه به افزایش موارد ابتلا به این بیماری هرگونه تجمع و درهمی‌های خانوادگی احتمال خطر ابتلا به کرونا را بسیار  افزایش می‌دهد تقاضا دارند تا نماز عید قربان نیز با جمعیت حداقلی و توصیه اکید به استفاده از ماسک توسط نمازگزاران و رعایت پروتکل‌های بهداشتی در طول اقامه نماز برگزار شود.

مسئولان بهداشتی رعایت پروتکل‌های بهداشتی، استفاده از ماسک و فاصله گذاری اجتماعی در نماز عیدقربان را ضروری دانسته و از مردم در عید امسال درخواست کردند تا برای سلامت خود و دیگران مراسم «هک پهلی» یا همان طلب حلالیت را به صورت تلفنی و بدون مصاحفه و در آغوش کشیدن یکدیگر انجام دهند.

پویش در خانه ماندن

گفتنی است امسال همزمان با فرا رسیدن عید قربان برای قطع زنجیره شیوع کرونا و بازگرداندن سلامت به جامعه و شهروندان برخی از علمای استان گلستان با اجرای «پویش در خانه ماندن» خواستار کاهش دیدو بازدید های خانوادگی و تلاش برای حفظ سلامتی خانوده ها و جامعه شدند.

علمای اهل سنت اعلام کردند هدف از عید قربان تقرب درگاه الهی است و مردم خوب اهل سنت به جای دید و بازدید و مهمانی رفتن می‌توانند با تقسیم گوشت‌های نذری خود به همسایگان و یا افراد نیازمند در این مسیر گام بردارند.

در همین راستا آخوند محمدامین صفری امام جمعه اهل سنت شهر فراغی در شهرستان کلاله اظهار کرد: مردم می‌توانند با کمک‌های مادی و قربانی خود به نیازمندان و خانواده‌های درگیر کرونا در راستای فرمایشات مقام معظم رهبری مبنی بر کمک مومنانه نیز تلاش کنند.