قدس آنلاین:صادرات مقوله‌ای است که هیچ کشوری به سادگی از آن نمی‌گذرد و سعی می‌کنند برای افزایش صادرات خود از ظرفیت‌ها و امکانات طبیعی و موجود خود برای تولید و صادرات بیشتر بهره‌مند شوند.
نگاه غیرمتمرکز و غیرساختاری به صادرات در ایران، روند و فرایند بهبود و افزایش صادرات را با مشکلاتی مواجه کرده است؛ بنابراین حل مسئله صادرات وابسته به حل عوامل متعددی است که سال‌ها روی هم تلمبار شده و به این وضعیت منجر شده است.
هر چند تحریم‌های آمریکا و شرایط بیماری کرونا هم بر مشکلات قبلی اضافه شده و چرخ صادراتی ما را از رونق انداخته است، اما نمی‌توان گناه کاهش نرخ صادرات را به گردن تحریم‌ها یا کرونا انداخت؛ چرا که پیش از وقوع این دو عامل هم ما در صادرات چندان توفیقی نداشتیم که از آن به عنوان دوران طلایی صادراتی بخواهیم یاد کنیم.
یکی از مسائل مهم تأثیرگذار در روند غیرمطلوب صادرات، میزان بهره‌وری پول و کار در کشور است که به میزان آورده‌ها و ظرفیت‌های ما بسیار پایین است و این موضوع منجر به آن شده که قیمت تمام شده کالای نهایی ساخت ایران به مراتب از کشورهای دنیا و رقبا بالاتر باشد، بنابراین اشتیاقی برای خرید این کالا در بازاری که رقابت بر سر کیفیت و قیمت حرف اول را می‌زند، پایین می‌آید.
از سوی دیگر با توجه به اینکه اکثر صادرات غیرنفتی ایران موادخام است، ارزش‌افزوده‌ای از این صادرات عاید کشور نمی‌شود که باز هم یک سر دلیل اصلی خام‌فروشی را می‌توان به پایین بودن بهره‌وری نیروی‌کار و سرمایه در کشور ارتباط داد. مشکلات ساختاری صادرات کشور مشکلات کهنه و مزمن شده‌ای است که درمان آن طولانی و نیازمند عزم جمعی و همت همگانی است. قطعاً پیش از اینکه به این موضوع بیندیشیم که نباید مواد خام صادر کنیم، باید به این زمینه ورود کنیم که تا چه میزان برای تولید و صادرات بهتر، باکمیت و باکیفیت روی دو سرمایه مهم یعنی نیروی‌کار و بهره‌وری کار تمرکز کرده‌ایم؟
اساساً برای افزایش کمیت و کیفیت کالای تولیدی و صادراتی ایران باید روی مقوله‌های بسیاری متمرکز شویم؛ از راه‌اندازی خط تولید با تکنولوژی‌های روز و پیشرفته بسیار فنی و تخصصی تا بهره بانکی که به تولیدکننده اختصاص می‌یابد و رغبتی برای کاهش یا افزایش تولید به شمار می‌رود. اگر همه عوامل کنار هم چیده شود و در کنار آن‌ها بهره‌وری کار، پول و سرمایه هم به درستی مورد بررسی و تجدیدنظر قرار داده شود، با توجه به وجود ذخایر و منابع‌طبیعی و نیروی کار ارزان و با سواد و متخصص، می‌توانیم با راه‌اندازی تولید، روند صادرات کشور را ریل‌گذاری کنیم و ریشه بسیاری از مسائلی که مانع صادرات خوب می‌شوند را بخشکانیم، درغیر این صورت باز هم مجبور هستیم کالاهایی چون زعفران، پسته، خرما و حتی سنگ‌آهن را خام صادر کنیم و ارزش‌افزوده چندانی برای کشور حاصل نکنیم.
نظر شما