قدس آنلاین: مدرسه برای تبدیل شدن به محیطی مطمئن برای تحقق همزمان آموزش و پرورش به راهبردهای نوینی نیاز دارد. راهبردهایی که حالا محسن حاجی‌میرزایی، وزیر آموزش و پرورش از تدوین آن در قالب سند ارزشمند «مدرسه و سلامت روان دانش‌آموز» خبر داده و آن را دستاورد ارزشمند نهمین دوره مجلس دانش‌آموزی برای نظام آموزش و پرورش خوانده است.
اما آیا این سند که توسط نمایندگان دانش‌آموزان تهیه و تدوین شده می‌تواند این محیط آرمانی را برای آن‌ها فراهم سازد؟
اهداف سند «مدرسه و سلامت روان دانش‌آموزی»
رئیس نهمین دوره مجلس دانش‌آموزی کشور در گفت‌وگو با ما با بیان اینکه «مدرسه و سلامت روان دانش‌آموزی» در جامعه نیازی است که در نهمین دوره مجلس دانش‌آموزی به آن پرداخته شده است، می‌گوید: در این خصوص سندی جامع با همکاری کارشناسان حوزه سلامت روان و روان‌شناسی تدوین شده است که چشم‌انداز آن سند افق سال ۱۴۰۸ است و انتظار می‌رود سند تا تاریخ مشخص شده به طور کامل در همه مدارس کشور اجرایی شود.
سید محمد عماد هاشمی با اشاره به موضوع کلی این سند می‌افزاید: تعلیم و تربیت دارای حوزه‌های مختلفی است، حوزه‌هایی که در آن نیازهای مشترک هم‌عرض انسان‌ها قرار گرفته و به‌اصطلاح ساحت‌های تربیتی محسوب می‌شود. از این رو، این سند شامل مقدمه، بیانیه مأموریت و هدف از تعلیم و تربیت و ساحت‌های شش‌گانه «تربیتی اعتقادی، عبادی و اخلاقی»، «تربیت اقتصادی و حرفه‌ای»، «تربیت علمی و فناوری»، «تربیت اجتماعی و سیاسی»، «تربیت زیستی و بدنی» و «تربیت زیبایی‌شناختی و هنری» است که در سند تحول بنیادین نیز به آن اشاره شده و هدف نهایی از تدوین آن ایجاد محیطی شاد و سالم برای دانش‌آموزان در مدرسه است که با همکاری کادر مدرسه و تعامل با اولیای دانش‌آموزان تحقق می‌یابد.
به گفته وی عوامل متعددی در سلامت روان دانش‌آموزان تأثیرگذار است که متأسفانه در برخی از مدارس کشور رعایت نمی‌شود، به طوری که در برخی از مدارس نگاه کادر آموزشی به دانش‌آموزان غیرمحترمانه است که می‌تواند محیط مدرسه را برای دانش‌آموزان به محیطی ناخوشایند تبدیل کند؛ بعضی از محتواهای آموزشی، تحمیلی به نظر می‌رسد و گفت‌وگو محور نیست که موجب دلزدگی دانش‌آموزان می‌شود، همچنین در مورد برخی از مراسم‌هایی که در مدرسه برگزار می‌شود دانش‌آموزان به اقناع نمی‌رسند که ممکن است سلامت روان دانش‌آموزان را به مخاطره اندازد.
وی ادامه می‌دهد: براساس این سند لازم است مدارس علاوه بر دانش‌آموزان با خانواده آن‌ها نیز در ارتباط باشند تا در حد امکان به بهبود محیط خانواده نیز کمک کنند.
چشم‌اندازی برای هشت سال
السا سلیمانی، نماینده دانش‌آموزان تهران در نهمین مجلس دانش‌آموزی نیز در خصوص این سند می‌گوید: چشم‌انداز سند «مدرسه و سلامت روان دانش‌آموزی» برای هشت سال آینده پیش‌بینی شده است و این سند در نظر دارد تا سال ۱۴۰۸ مدارس همه مناطق کشور فضا و امکانات استاندارد داشته باشند و در هیچ منطقه‌ای از کشور دانش‌آموزی نباشد که در آغل درس بخواند یا برای رفتن به مدرسه مجبور باشد ۸۰ کیلومتر را طی کند و یا دانش‌آموزی با بطری آب برای خود کفش درست کند؛ چرا که این موارد بر جسم و روان کودک ایرانی تأثیرگذار خواهد بود.
وی ادامه می‌دهد: فضای آموزشی استاندارد تنها برای دانش‌آموزان مناطق یک تا سه تهران نیست. ما در همه مناطق کشور نابغه‌هایی داریم که آن‌ها هم می‌توانند در مدارس مجهز و استاندارد درس بخوانند. فراموش نکنیم خون شهدای زیادی برای تحقق عدالت اجتماعی در این کشور ریخته شده است.
ایجاد مدارسی با محیط امن و جذاب برای دانش‌آموزان
وی ادامه می‌دهد: موضوع دیگری که در این سند به آن اشاره شده، محتوای آموزشی بر مبنای سلامت روان در کنار معلمان سالم و دارای صلاحیت است. متأسفانه امروزه شاهد مدارسی هستیم که در آن‌ها برخی از کادر آموزشی از سلامت روان برخوردار نیستند و فقط به دلیل ارتباط با برخی مسئولان، موفق به دریافت مجوز شده‌اند. چنین مدارسی نمی‌تواند مدارس استاندارد برای دانش‌آموزان باشد.
سلیمانی می‌افزاید: مهم‌ترین هدف تدوین و تصویب این سند، ایجاد مدارسی با محیط امن و جذاب برای دانش‌آموزان سراسر کشور است که توسط معلمان و کادر آموزشی آگاه از رابطه بهداشت روانی با برنامه‌های آموزشی و پرورشی اداره شود و علاوه بر آموزش علوم مختلف، مهارت‌های لازم برای مقابله با مسائل و مشکلات زندگی نیز به دانش‌آموزان آموزش داده شود.
وی با بیان اینکه از راهبردهای کلان سند «مدرسه و سلامت روان دانش‌آموزی» می‌توان به توانمندسازی و افزایش آگاهی معلمان و دانش‌آموزان اشاره کرد، می‌گوید: در بیشتر مدارس کم‌برخوردار کشور آموزش مهارت‌های زندگی به دانش‌آموزان داده نمی‌شود و این سند در نظر دارد علاوه بر دانش‌آموزان، به اولیای آن‌ها نیز مهارت‌های اجتماعی و زیستی آموزش دهد.
تغییر قوانین و مقررات نظام آموزش و پرورش
وی تغییر قوانین و مقررات نظام آموزش و پرورش را یکی از مهم‌ترین بخش‌های این سند می‌داند که یکی از راهکارهای آن استفاده صحیح از درس هنر در مدارس است. سلیمانی می‌افزاید: درس هنر می‌تواند به عنوان درسی آموزنده و یا حتی یک ساعت درمانی در مدارس استفاده شود، اما متأسفانه در اغلب مدارس از این ساعت به عنوان ساعت جبرانی برای سایر درس‌ها استفاده می‌شود.
به گفته این نماینده دوره نهم مجلس دانش‌آموزی، از بین بردن غول و کابوس کنکور نیز یکی دیگر از اهداف این سند است زیرا بین حجم کتاب‌ها و ساعت درسی مدارس هماهنگی وجود ندارد و این مسئله بر بهداشت روان دانش‌آموزان اثرگذار است.
خودداری از وضع شرایط سخت و انعطاف‌ناپذیر
سلیمانی جدی گرفتن ساعت ورزش و افزایش آن در طول هفته را یکی دیگر از اهداف این سند برمی‌شمارد و می‌افزاید: در نظر گرفتن تفاوت‌های فردی دانش‌آموزان توسط معلمان و خودداری از وضع شرایط سخت و انعطاف‌ناپذیر برای دانش‌آموزان نیز از دیگر مواردی است که مورد توجه قرار گرفته است؛ زیرا در حال حاضر ما شاهد افزایش این مقررات در مدارس هستیم.
وی می‌گوید: سلامت روان بدون رفاه اجتماعی معنا ندارد. زمانی که پدر دانش‌آموزی پشت بام خانه‌ای را برای اقامت اجاره می‌کند، هرچقدر هم که فضای مدرسه برای دانش‌آموز فضای امن و جذاب باشد و هرچقدر که معلم دانش‌آموز از حالات روانی سالمی برخوردار باشد به طور حتم اوضاع معیشتی دانش‌آموز بر روان او تأثیرگذار خواهد بود. فراموش نکنیم منابع این کشور عظیم تنها برای دانش‌آموزان مدارس غیرانتفاعی و کلانشهرها نیست و کودکان کار هم دانش‌آموزان این کشور هستند که از منابع و ثروت آن سهم دارند و باید با همت مسئولان، شرایطی ایجاد شود تا فضای درسی مناسب برای آن‌ها فراهم شود که خوشبختانه همه این موارد در سند «مدرسه و سلامت روان دانش‌آموزی» تأکید و تصویب شده است.
نظر شما