قدس آنلاین: در حالی که بازار بورس در چند ماه اخیر در مجموع نزولی است، اما روز چهارشنبه، آخرین روز کاری هفته خود را با صعودی شدن به پایان برد. شاخص مثبتی که در مقایسه با شاخص منفی چند ماه اخیر به‌هیچ وجه قابل‌اعتنا نیست، اما نکته قابل‌توجه این است که در یک ماه اخیر در طول هفته شاخص منفی است و صرفاً در آخرین روز کاری مقداری مثبت می‌شود.
رفتار عجیب بورس و از بین رفتن سرمایه سهامداران خرد و کلان موجب شده فعالان بازارسرمایه و کارشناسان اقتصادی، نظرهای مختلفی درباره علل و زمینه‌های این مسئله مطرح کنند.
اظهارات وزیر اقتصاد درباره نرخ سود بانکی و بین‌بانکی
اظهارات روز گذشته وزیر اقتصاد درباره نرخ سود بین‌بانکی موجب این گمانه‌زنی شد که علت ریزش بورس احتمالاً افزایش نرخ سود بین‌بانکی یا نرخ سود بانکی خواهد بود. وزیر اقتصاد با بیان اینکه به تازگی برخی مباحث مطرح شد و اثرگذار بود، اظهار کرد: یکی از بحث‌ها این بود که نرخ سود بانکی پیدا کند در حالی که همه فعالان بازار دیدند که رئیس‌کل بانک‌مرکزی این را تکذیب کرد و اتفاقاً چنین چیزی در شورای عالی بورس هم مطرح نبوده است. دژپسند با بیان اینکه بحث درباره بالا رفتن نرخ سود بین‌بانکی مطرح شده و درست هم هست، اظهار کرد: این هم برنامه‌ریزی می‌شود و حتماً باید از این روند جلوگیری شود.
در واقع وزارت اقتصاد، توپ را در زمین بانک‌مرکزی و نرخ سود انداخته، اما این با واکنش منفی فعالان اقتصادی روبه‌رو شد که این آدرس غلط درباره بورس است و وزارت اقتصاد و سازمان بورس باید به وظایف خود عمل کنند. همان‌طور که حسین سلاح‌ورزی، عضو شورای عالی بورس، با اشاره به تصمیماتی مجلس در مورد بورس نوشت الزام بازارگردانی سهام شرکت‌ها، تزریق منابع مالی به صندوق تثبیت و خرید سهام خزانه، موضوع‌های جدیدی نیست وهمه پیشتر در شورای عالی بورس مصوب و ابلاغ شده‌اند. وی تأکید کرد: ضروری و پسندیده‌تر است گزارشی در مورد علت عدم‌اجرای این مصوبات منتشر شود.
این عدم‌اجرای قانون توسط سازمان بورس و وزارت اقتصاد در حالی است که دژپسند روز گذشته وعده داد عرضه اولیه ۱۰۰ شرکت دولتی تا پایان سال عاملی برای رشد بازار بورس خواهد شد.
این پاسکاری مسئولان موجب هیجانی شدن بازار و به‌تبع آن رفتار خلاف قاعده است. میلاد یزدان‌پور، کارشناس بازارسرمایه، درباره عواملی که ریزش بورس را در این روزها رقم زده است، می‌گوید: این روزها مردم به این نتیجه رسیده‌اند که به هر قیمتی که سهم خود را بفروشند می‌توانند همان را در پایین‌تر خریداری کنند. وی علت ایجاد چنین رفتاری در مردم را بی‌اعتمادی به زنجیره‌ای از صحبت‌ها و وعده‌هایی می‌داند که از جانب سازمان بورس و دولت به مردم داده شده، اما سرانجام خوشی را برای آن‌ها رقم نزده است. از آن جایی که تاکنون هر حمایتی که بوده شکسته شده؛ بنابراین بی‌اعتمادی شکل گرفته سبب می‌شود هر تقاضایی هم که ایجاد می‌شود، در نهایت محکوم‌به افزایش عرضه و ریزش شود.
پول‌های تماشاچی به صندوق‌های درآمد ثابت کوچ کردند
وی با اشاره به اینکه رصد بازار نشان می‌دهد پول‌ها از بازارسرمایه به سمت صندوق‌های با درآمد ثابت حرکت کرده‌اند، می‌گوید: با توجه به بلاتکلیفی بازار خیلی از حقوقی‌ها که پول‌های کلان دارند، پول‌هایشان را در کارگزاری‌ها بلوکه می‌کنند، ما به این‌ها پول‌های تماشاچی می‌گوییم. وقتی ما افزایش ورودی صندوق با درآمد ثابت داریم، یعنی در بازار تردیدی وجود دارد که پول را از بازار سهام بیرون کشیده و جایی گذاشته‌اند که خیالشان راحت باشد سرمایه‌شان آب نخواهد رفت. طبعاً وقتی ورودی پول به بازار نباشد، خروجی نقدینگی خیلی بیشتر خودش را نشان می‌دهد و این یکی از عواملی است که بازار این روزها قدرت ندارد و تا کمی تکان می‌خورد تا رشد کند، یکباره یک عرضه خیلی کوچک به کل بازار سرایت و بازار را منفی می‌کند.
نوسان‌گیری از مردم با خرید سهام‌عدالت
وی با اشاره به اینکه یکی‌دیگر از داستان‌هایی که این روزها گریبان بورس را گرفته، کاهش ارزش سهام‌عدالت است که از حوالی ۱۸میلیون تومان به نصف کاهش‌یافته است، می‌گوید: این اتفاق موجب شده مردم به صورت خیلی هیجانی برای فروش سهام خود اقدام کنند. وی یادآور می‌شود: پیش از این هم نوسان‌گیری حقوقی‌ها با کمک سهام‌عدالت سبب منفی شدن بورس شده بود، اما در ماه اخیر بازار سهام دوباره به دست سهامداران هیجانی افتاده است و هر چند فروش سهام‌عدالت بلوکی شده، اما بازارگردان‌ها و حقوقی‌ها چون سرمایه کافی ندارند، با خرید سهام‌عدالت از مردم نوسان‌گیری می‌کنند. به نظر می‌رسد باید فروش سهام‌عدالت را به نفع سهامداران متوقف کنند.
حمایت حقوقی‌ها در جهت ریزش بازار
وی با اشاره به ورود مجلس برای تذکر به حقوقی‌ها، از عملکرد حقوقی‌ها انتقاد کرده و می‌گوید: حمایت این روزهای حقوقی‌ها در بازار، پر کردن حجم مبنا و ریزش بیشتر سهم است. وی می‌گوید: بازارگردان‌ها قرار بود بیایند درصدی از سهام شرکت را بگیرند و زمانی که سهام قفل هست، در صف خرید آن را عرضه کنند و زمانی که قفل هست در صف فروش، سهم را بخرند، دقیقاً به نحوی دارند عمل می‌کنند که سهم مثلاً ۴۰ میلیون صف فروش هست حجم‌مبنا ۶ میلیون هست، آخر بازار ساعت ۱۲ و نیم می‌بینید حقوقی ۵ میلیون می‌خرد حجم‌مبنا را پر می‌کند و این موجب می‌شود سهم بیشتر بریزد. کاری که با حمایتی که قرار بود بیفتد، کاملاً متفاوت است.
مشکل بورس تقاضاست نه عرضه
وی درباره عرضه اولیه ۱۰۰شرکت تا پایان سال که از سوی وزیر اقتصاد رسانه‌ای شده است، می‌گوید: این روزها روشن شده که بازار دارد به صورت دستوری می‌ریزد. مشکل بازار عرضه نیست، تقاضاست که باید مدیریت شود، ولی ظاهراً دولت می‌خواهد حالا با ۱۰۰عرضه اولیه یک نقدینگی دیگر هم از بازار خارج کند که سبب ریزش بیشتر بازار می‌شود.
وی با اشاره به بسته بودن برخی نمادها مثل شستا، می‌افزاید: بازار در حال یک اصلاح است، همه سهم‌ها باید به اندازه هم این اصلاح را داشته باشند. اگر سهمی بسته بماند یا به صورت دستوری در قیمت‌های بالا نگهش دارند، وقتی بازار می‌خواهد رشد کند، این‌ها دیگر در منطقه اشباع خرید می‌روند و آنجا باید اصلاحاتشان را انجام بدهند که باز این استخوانی در گلوی بازار خواهد شد؛ بنابراین باز کردن همه نمادها به خصوص شستا ضروری است تا از منطقه اشباع خرید خارج شوند و بعد بازار می‌تواند یک روند منطقی را پیش بگیرد.
به گفته وی، پس از این اصلاح ما قطعاً آن رشد شارپ بورس را نخواهیم داشت، چون حمایت‌هایی که در این مسیر شکسته شده بسیار زیاد بوده و در برگشت روند، همه این‌ها نقش مقاومت را خواهند داشت.
به گفته وی، هر چه بتوانیم به وسیله قوانین سیستماتیک عرضه‌های دستوری و سازمانی را در بورس کاهش بدهیم، می‌توانیم به بازار و سهامداران کمک کنیم و دولت اگر می‌خواهد به مردم کمک کند باید عرضه‌های سیستماتیک را مدیریت کند، عرضه اولیه نداشته باشد تا اعتماد به بازار برگردد.
نظر شما