در مواد ۳۴، ۳۵، ۳۶ ‏و ۳۸ برنامه پنجم توسعه و در مواد ۷۳ و ۷۴ برنامه ششم توسعه به این ضرورت اشاره شده است.

اما آنچه اکنون با عنوان سامانه «تی‌تک» و «نسخه‌پیچی الکترونیک» در داروخانه‌ها در حال اجراست با آنچه مورد تأکید دو برنامه توسعه بوده متفاوت است؛ چرا که در برنامه نسخه الکترونیک سلامت، باید صدور نسخه توسط پزشک در سامانه ثبت شود و داروخانه و سایر مراکز خدمات درمانی با وارد کردن کد ملی بیمار طبق نسخه، ارائه خدمت کنند که اگر این اتفاق می‌افتاد مزایای پیش‌بینی شده در برنامه‌های توسعه نیز تحقق می‌یافت، اما متأسفانه با اجرای طرح سامانه تی‌تک در داروخانه‌ها که به جای پزشک، نسخه توسط پرسنل داروخانه ثبت می‌شود، علاوه بر احتمال خطا در ثبت داروها، بیماران نیز ناگزیرند زمان طولانی‌تری را در داروخانه به انتظار بمانند، موضوعی که از یک سو موجب ازدحام بیماران در داروخانه‌ها و نارضایتی آن‌ها به‌ویژه در روزهای کرونایی شده و از سوی دیگر نارضایتی مسئولان فنی داروخانه‌ها را به دلیل افزایش هزینه‌ها و بار مسئولیتی که بر دوش آن‌ها انداخته است، به همراه دارد.

اهمیت نسخه‌نویسی الکترونیک

حمید خیری، عضو هیئت مدیره انجمن داروسازان ایران می‌گوید: از طرح «نسخه‌نویسی الکترونیک در قالب پرونده الکترونیک سلامت» به‌ عنوان یک طرح ارزشمند و بزرگ حمایت می‌کنیم، اما آنچه اکنون در حال اجراست، با آنچه در قانون برنامه پنجم و ششم توسعه به عنوان ضرورت اجرای «پرونده الکترونیک نظام سلامت بیماران » تأکید شده بسیار متفاوت است و ادامه این روند به ضرر بیماران است.

وی اضافه می‌کند: این طرح علاوه بر افزایش دقت و صحت در تولید نسخه، موجب تسهیل و تسریع در روندکاری داروخانه‌ها و مراکز پاراکلینیک‌ می‌شود، همچنین امکان مشاهده اطلاعات هویتی و اقلام تجویز شده، تنها با کدملی بیمار در این مراکز میسر شده و نیازی به ثبت دوباره اطلاعات در سیستم درمانی نیست.

همچنین با نسخه الکترونیک، بیمار می‌تواند داروهای مورد نیاز خود را از هر داروخانه‌ای تهیه کند. ضمن آنکه با اجرای نسخه الکترونیک سابقه مصرف دارویی بیماران مشخص می‌شود؛ زیرا ممکن است یک بیمار در طول یک هفته به چند پزشک مراجعه کند و به این ترتیب پزشکانی که این بیمار را ویزیت می‌کنند، می‌دانند در نسخه‌های پیش چه داروهایی را مصرف کرده است.

به گفته دکتر خیری، از دیگر مزایای اجرای این طرح می‌توان به پیشگیری از مصرف کاغذ، پیشگیری از سوءاستفاده از نسخه‌های کاغذی، کنترل رفتار بیمه‌شدگان و بدست آمدن آمار و اطلاعات برای برنامه‌ریزی اشاره کرد.

وی با اشاره به مشکلات موجود در شیوه فعلی نسخه‌پیچی الکترونیکی که در داروخانه‌ها اجرا می‌شود، می‌گوید: بااینکه داروخانه‌ها سازوکار مربوطه را فراهم کرده‌اند اما وضعیتی که بیمه سلامت درباره نسخه الکترونیک پیش پای داروخانه‌ها قرار داده، به طور کلی خطا و نادرست است و انجمن داروسازان کشور در این خصوص، بارها و بارها هشدار داده است، چرا که این ساختار باید آمادگی کامل داشته باشد و به صورت جدی از مبدأ، یعنی از صدور نسخه توسط پزشک اجرا

شود.

متأسفانه سازمان بیمه سلامت بدون توجه به زیرساخت‌های لازم برای اجرای نسخه الکترونیک بر آن پافشاری می‌کند؛ این در حالی است که ما با اینکه از این پروژه به‌عنوان یک طرح ارزشمند و بزرگ حمایت و از آن استقبال می‌کنیم، اما معتقدیم اگر بستر و زیرساخت آن فراهم نشود یعنی نسخه الکترونیک توسط پزشک صادر نشود، اجرای آن با دست‌اندازها و گرفتاری‌هایی مواجه می‌شود که در نهایت به ضرر تمام ذی‌نفعان خواهد بود.

داروخانه حلقه آغازین نسخه الکترونیک نیست

به گفته وی واقعیت این است که داروخانه، حلقه آغازین نسخه نیست که بخواهد نسخه‌ها را الکترونیکی کند؛ اینکه پزشک نسخه کاغذی نوشته و داروخانه آن را تبدیل به الکترونیک کند؛ اشکالات مختلفی از جنبه حقوقی، اجرایی و درمانی دارد که احتمال خطا در آن زیاد و ادامه این روند به ضرر بیماران است، چرا که علاوه بر تجمع بیماران و معطلی آن‌ها در شرایط کرونایی در داروخانه‌ها، احتمال خطا را افزایش می‌دهد و باید در این خصوص مسئولیت‌ها تعریف و تقسیم شود.

این عضو هیئت مدیره انجمن داروسازان ایران ادامه می‌دهد: بهترین رویکرد برای اجرای طرح آن است که الگوهای جهانی نسخه الکترونیک سلامت را مدنظر قرار دهیم و نسخه‌نویسی الکترونیک از سوی پزشکان و در ادامه آن، نسخه‌پیچی و مشاوره‌های دارویی در داروخانه، توسط داروساز انجام شود تا دفترچه‌های کاغذی نیز جمع‌آوری گردد و بخشی از هزینه‌های سازمان‌های بیمه‌گر کاهش یابد؛ ضمن آنکه باید در این خصوص هزینه‌ها و مسئولیت‌هایی که برای داروخانه‌ها به همراه دارد تعریف شود.