قدس آنلاین: سازمان غیر دولتی انگلیسی  (Conflict Armament Research (CAR در جدیدترین گزارش خود که در روز سه‌شنبه (دیروز - ۸ دسامبر) منتشر شد، جزئیاتی از اینکه چگونه سرکرده داعش با وجود جنگ با ائتلاف بین‌المللی به رهبری آمریکا، از سراسر جهان برای این گروه تروریستی اسلحه می‌خرید، فاش کرد.

پایگاه خبری «لبنان 24» با انتشار این گزارش نوشت: این سازمان غیر دولتی که به طور تخصصی درباره سلاح‌هایی که در درگیری‌های مختلف استفاده می‌شود، تحقیق می کند، در جدیدترین گزارش خود، اعلام کرد که چگونه یک «سازمان افراطی» با وجود اشغال مساحت وسیعی از سوریه و عراق طی سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۹، توانسته چندین تن مواد منفجره، تجهیزات الکترونیکی و پهپاد خریداری کند بدون اینکه این خرید توجه کسی را جلب کند؟

« شرکت‌های جعلی، انتقالهای مخفیانه پولی و شرکت‌های خانوادگی سری» پاسخ اصلی این سوال است و شاهد مثالهای زیادی در این‌باره وجود دارد. مثلا یک فروشگاه کوچک تلفن، توانسته ۶ تن خمیر آلومینیوم بخرد یا یک توزیع‌کننده کوچک محصولاتی کشاورزی در ترکیه، نزدیک به ۲۰۰ هزار دلار (۱۶۵ هزار یورو) برای خرید ۷۸ تن پیشرانه مورد استفاده در ساخت بمب پرداخت کرده است.

بنا بر این گزارش، بین سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷، حدود ۱۰۰ صفحه حاوی خمیر آلومینیوم تولید چین در سراسر مناطق تحت کنترل داعش پیدا شده است.

داعش به طور خاص بر روی افراد و شرکت‌های خانوادگی که به عنوان واسطه در نزدیکی مکانهای استقرارش فعالیت داشتند، به ویژه در جنوب ترکیه اتکا می‌کرد. در این گزارش آمده است که نمی‌توان ثابت کرد که این واسطه‌ها با دانش به چنین کارهای دست می‌زدند اما آنچه که واضح است این است که آنها نقاط اصلی تماس در زنجیره تامین تسلیحات داعش بودند. 

بنا بر این گزارش، داعش اقدام به خرید کودهای نیترات و خمیر آلومینیوم مورد استفاده در تولید مواد منفجره، سوخت موشکی و پهپادی کرده است و حتی برای تولید یک سیستم ضدهوایی تلاش‌هایی انجام داده است، هرچند که دلیلی در دست نیست که نشان دهد داعش در این امر موفق شده باشد.

در ادامه تحقیق صورت گرفته آمده است که داعش 28 پهپاد را با انجام تغییرات و اصلاحات مسلح کرده و تلاش کرده که حتی به سیستم ردیاب نوری دسترسی یابد که احتمالا می‌خواسته در پروسه تولید سیستم ضدهوایی خود از آن استفاده کند. به هر حاتل شبکه کشف شده از داعش نشان می‌دها که این گروه تروریستی یک نهاد تشکیل داده بود که آزادانه در چهارگوشه جهان تجارت می‌کرد. 

بیش از ۵۰ شرکت در بیش از ۲۰ کشور جهان محصولات مورد نیاز داعش را تولید یا توزیع می‌کردند. داعش به شرکت‌های ثبت‌شده قانونی، خدمات لجستیگی فعال در داخل خلافت خودخوانده، پایگاه‌های الکترونیکی جعلی، شبکه ارتباطات امن، نقل و انتقالات بانکی و پرداخت‌های آنلاین اتکا داشت.

تحقیقات صورت گرفته پیشین نشان می‌دهد که نیروهای داعش از افراد و شرکت‌های متمرکز در دانمارک، اسپانیا، سوریه، ترکیه و انگلیس استفاده می‌کند.

پس از شکست داعش

برخی از تامین‌کنندگان  پس از آنکه به قرارداد با داعش مشکوک شدند، قراردادهای خود را فسخ کردند اما برخی دیگر گویی چیز مشکوکی مشاهده نکرده‌اند یا شاید چشم‌پوشی کردند. برای همین این فرایند فعال با وجود شکنندگی، همچنان ادامه یافت.

از زمان پایان خلافت خودخوانده داعش در مارس 2019، داعش تلاش می‌کند تا بار دیگر خود را در سوریه ترمیم و احیا کند و حملات هرچند محدود اما ثابتی را انجام دهد.

آنچه که امروز از شبکه تامین داعش  باقی مانده بسیار مبهم است و «سام هیلر» مشاور سازمان غیردولتی «گروه بین المللی بحران» و تحلیلگر امور سوریه معتقد است که داعش اکنون با منابعی محدود و کم فعالیت می‌کند.
وی پس از تماشای کلیپی از تسلیحات داعش که در نوامبر 2019 به نمایش گذاشته شده بود، به خبرگزاری فرانسه می‌گوید: به دست آوردن همه این‌ها، ارزان و نسبتا آسان به نظر می‌رسد. و همین اساس پایدار ماندن چنین فعالیت‌هایی است.

کارشناس معروف اسلحه که نام خود را در شبکه توئیتر «Cᴀʟɪʙʀᴇ Oʙsᴄᴜʀᴀ» گذاشته، می‌گوید که داعش امروز به استثنای تجهیزات پیشرفته، تجهیزات و تسلیحات اندکی را از خارج خریداری می‌کند و بیشتر از غنایم جنگی باقی‌مانده در دستش استفاده می‌کند یا برای تهیه تسلیحات مورد نیاز خود به بازار سیاه و شبه‌نظامیانی که هیچ حد و مرزی ندارند و نیز برخی گروه‌های مسلح و افراد فاسد در نیروهای رسمی مراجعه می‌کند.

وی ادامه می‌دهد: زیرا داعش همچنان پول در اختیار دارد و می‌تواند از تجاربی که تاکنون اندوخته استفاده کند. لذا اگر روزی این گروه از نظر استراتژیک در وضعیت خوبی قرار گیرد، ساده‌تر از پیش می‌تواند توپ را پس بگیرد و آسان‌تر از گذشته عمل کند.

نقش واشنگتن و ریاض در مسیر پیچیده انتقال سلاح‌های اروپایی به عراق و سوریه

سازمان انگلیسی  (Conflict Armament Research (CAR سالهاست که در حال پژوهش بر روی اصالت سلاح‌هایی که داعش برای عملیاتهای تروریستی خود در عراق و سوریه استفاده می‌کند و نیز مستندسازی فرایند انتقال سلاح به مناطق درگیری و ردیابی پروسه آن است. این اقدام به درخواست اتحادیه اروپا صورت گرفته تا مشخص شود که از کجا و کدام مسیر تجهیزات نظامی در اختیار تروریست‌های داعش قرار گرفته و می‌گیرد.

این سازمان سه سال پیش نیز، پس از بررسی ۴۰ هزار قطعه سلاح نظامی که در طول سه سال از داعشی‌ها، درعراق و سوریه پس گرفته شده بود، در گزارشی ۲۰۰ صفحه‌ای اعلام کرد که اغلب تسلیحات مورد استفاده داعش در عراق و سوریه ساخت کشورهای اروپایی است و یافته‌ها پس از بررسی داده‌های مربوط به انتقال تجهیزات و تسلیحات نظامی و مسیر این انتقال، حاکی از آن است که نه تنها داعش که بسیاری از گروه‌های شبه‌نطامی دیگر از تسلیحات ساخت کشورهای اروپایی استفاده می‌کنند.

در گزارش این سازمان آمده بود که کشورهایی مانند آمریکا و عربستان سعودی سلاح ‌هایی در مبالغ میلیاردی در شرق اتحادیه اروپا خریداری کرده و به صورت مخفیانه به شبه نظامیان سوریه مانند ارتش آزاد سوریه واگذار کرده‌اند و این سلاح‌ها در اختیار داعش هم قرار دارد.

بنا بر این گزارش، سلاح‌های در اختیار داعش در کشورهای عضو اتحادیه اروپا ساخته و تولید شده و در بیشتر موارد آمریکا پس از خریداری آن با زیر پا گذاشتن بندهای قرارداد مربوط به منع انتقال سلاح، آنها را در اختیار گروه های تروریستی تکفیری در سوریه قرار داده است.و در این میان مدارکی در دست است که نشان می‌دهد آمریکا بارها تسلیحات و مهمات ساخته شده در کشورهای عضو اتحادیه اروپا را در اختیار مخالفان در سوریه قرار داده و به سرعت حجم زیادی از این تسلیحات به دست داعش افتاده است.
 در ادامه این گزارش تایید شد که بخشی از تسلیحات داعش مربوط به صادرات سلاح از بلغارستان به عربستان است و می‌توان این نتیجه را گرفت که کمک‌های آمریکا و عربستان به مخالفان سوری به داعش فرصت استفاده از موشک‌های ضد زرهی و صد تانک را داد.

در بخش دیگری از این گزارش اعلام شد کهکامیون‌های حامل تسلیحات  از مناطق درگیری مثل لیبی، یمن و جنوب سودان،  از طریق مرزهای ترکیه و اردن به سوریه و عراق وارد شدند و به دست داعش رسیدند.