فقط سازمانی به سازمان‌های دیگر اضافه شد

مجید ابهری، پژوهشگر و متخصص علوم رفتاری که در برخی از جلسات سازمان امور اجتماعی کشور هم شرکت داشته است درباره عملکرد این سازمان به قدس می‌گوید: امور اجتماعی و مهم‌تر از آن آسیب‌های اجتماعی، به دلیل وجود متولیان متعدد، نبود مدیریت منسجم، هدررفت سرمایه‌ها و نیروی انسانی، جزو آشفته‌ترین بخش‌های کشور هستند.

وی با اشاره به اینکه قرار بود با تشکیل سازمان امور اجتماعی کشور همه سازمان‌ها و نهادهای فعال در حوزه آسیب‌های اجتماعی زیرنظر این سازمان مدیریت و اداره شوند، می‌گوید: این سازمان قرار بود سازمان‌های همسو را همپوشانی و امکانات و برنامه‌های آن‌ها را منسجم و متمرکز کند، اما این اتفاق نیفتاد و فقط یک سازمان به سازمان‌های موجود اضافه شد. یعنی باوجود حسن نیت و تلاش پیگیر مدیریت سازمان امور اجتماعی کشور، به دلیل نبود هماهنگی بین  سازمان‌های مشابه و موازی با آن، کارایی‌اش در حد بسیار کم بوده است، بنابراین باید رئیس جمهور به سازمان‌های مشابه مثل بهزیستی و سمن‌ها دستور دهد در راستای برنامه‌ریزی‌های این سازمان حرکت کنند تا بتوانیم از وجود آن بهره بیشتری ببریم.

فقط خواستیم بگوییم هستیم

جعفر بای، محقق و پژوهشگر آسیب‌های اجتماعی هم با اشاره به اینکه تا حدودی با سازمان امور اجتماعی آشنایی دارد، در خصوص عملکرد آن به قدس می‌گوید: سازمان امور اجتماعی در بخش شناسایی و مطالعه آسیب‌های اجتماعی تا کنون سندی ارائه نداده یا اگر هم ارائه  داده ما اطلاعی از آن نداریم و در حوزه اجرا هم اقدام خاصی انجام نداده، در حالی که رسالت این سازمان شناسایی آسیب‌های اجتماعی و ارائه راهکارهای عملیاتی برای رفع آن‌هاست؛ چون این سازمان یک نهاد اجرایی است و انتظار می‌رود کار خاصی انجام دهد اما جز اینکه نشستند و گفتند و برخاستند چیز خاصی از این سازمان بیرون نیامده است تا در مهار و کاهش آسیب‌های اجتماعی به درد سازمان‌های درگیر بخورد. در واقع این سازمان در سه سال اخیر باوجود صرف هزینه، راهکاری عملیاتی که منجر به خروج از بن‌بست و یا رهایی از چالش افزایش آسیب‌های اجتماعی در کشور شود ارائه نکرده است.

البته این سازمان چند آسیب اجتماعی مهم را شناسایی و اولویت‌بندی کرده است. یعنی گفته روی آسیب‌های مهمی مثل اعتیاد، طلاق، مفاسد اخلاقی و حاشیه‌نشینی تمرکز کنیم. این یعنی نسبت به بقیه آسیب‌ها فعلاً بی‌خیال شویم که به نظرم برای این کار نیازی به ایجاد چنین تشکیلات بزرگی نبوده است. متأسفانه ما برای اینکه بگوییم از قافله عقب نیستیم بیشتر به صورت شکلی و نمایشی عمل می‌کنیم و برای این منظور هم فوری ستاد و کمیسیونی تشکیل می‌دهیم و همایشی هم برگزار می‌کنیم تا نشان دهیم هستیم و حضور داریم؛ اما نمی‌گوییم چند درصد آسیب‌ها را کم کرده‌ایم و یا اعداد و ارقام بدست آمده ناشی از تلاش و فرابرنامه‌های ما بوده یا تلاش دستگاه‌های دیگر.

در عمل اقدام خاصی نشده است

دکتر فاطمه قاسم‌زاده، روان‌شناس کودک و عضو هیئت مؤسس شبکه یاری کودکان کار و خیابان هم که به عنوان نماینده بخش سمن‌ها به هنگام تدوین آیین‌نامه کودکان کار در جلسات شورای اجتماعی این سازمان شرکت داشته است، در خصوص عملکرد این سازمان به قدس می‌گوید: تشکیل سازمان و شورای امور اجتماعی ذیل وزارت کشور ضرورت داشت تا این گونه بتوان برخی اقدامات را بالاتر از سازمان‌های دولتی انجام داد اما واقعیت این است که ما اطلاع چندانی از عملکرد سازمان امور اجتماعی نداریم. یعنی در حوزه آسیب کودکان کار فقط پارسال گفتند سازمان می‌خواهد طرح جامعی در زمینه کودکان کار تدوین کند تا به صورت اصولی مشکل این نوع کودکان بررسی و برطرف شود. به هرحال پس از چندین جلسه، طرح مورد نظر تدوین شد که حرکت مثبتی بود، اما این طرح هنوز اجرایی نشده و باز سازمان بهزیستی شروع به جمع‌آوری کودکان کار کرده است.