موضوعی که به سرعت فیلم و عکس‌هایش در فضای مجازی دست به دست و البته موجب ایجاد حاشیه‌هایی در جامعه شد.آن‌طور که مسئولان بانکی می‌گویند ۲۰ درصد مشتریان اتباع خارجی که هنوز کد اتباع خود را به بانک اعلام نکرده‌اند در روز پنجشنبه کارت بانکی آن‌ها مسدود شده است.مدیر کل امور اتباع و مهاجرین خارجی خراسان رضوی در واکنش به این موضوع گفت: مشکلاتی که اتباع در خصوص بانک‌ها دارند کشوری است، در کشور تصمیماتی گرفتند که باید بانک مرکزی و مجموعه وزارت کشور پاسخگو باشند.

هاشمی افزود: در استان جلسه‌ای گذاشتیم و صحبت کردیم تا بتوانیم کار اتباع را دنبال کنیم، اما رؤسای بانک‌ها می‌گویند این تصمیمی است که بانک مرکزی به ما ابلاغ کرده است. من در مورد دلیل آن اطلاعی ندارم و این در حالی است که هیچ مشکلی به لحاظ هویتی برای اتباع وجود ندارد.پیگیری‌های خبرنگار قدس برای تماس و مصاحبه با مسئولان بانکی بی‌نتیجه ماند و تنها یک نفر مشروط به ذکر نشدن سمت و نامش در خبر، راضی به گفت‌وگو و پرده برداشتن از این موضوع شد.

شعب بانکیملزم به اجرای دستور بانک مرکزی بودند

این منبع آگاه گفت: موضوع بر اساس یک دستور بانک مرکزی به تمامی بانک‌ها اتفاق افتاد که در این دستور عنوان شده به منظور جلوگیری از پولشویی و ساماندهی حساب‌های بانکی مهاجران، تمامی کارت‌هایی که «کد شهاب» ندارند باید توسط بانک‌ها مسدود شوند. این بحث‌ها به خاطر جلوگیری از حمایت مالی اتباع از تروریست‌ها و موضوعی امنیتی است. اجرای این دستور توسط بانک‌ها موجب افزایش مراجعه‌ها به‌ویژه در محله گلشهر که محل اسکان اتباع بیشتری است، شد.

این مسئول مطلع با تأکید بر اینکه هیچ بانکی در این موضوع دخیل و تصمیم‌گیر نیست و ما فقط ملزم به اجرای دستور بانک مرکزی بودیم، افزود: کد شهاب یک کد سراسری برای حساب‌های بانکی در ایران است که از طریق بانک مرکزی صادر می‌شود. برخی شعب بانک‌ها موضوع را مدیریت و با کمک و راهنمایی خوبی که به مراجعان کردند این دستور بدون هیچ حاشیه‌ای اجرا شد، اما انتشار آن فیلم‌ها و عکس‌ها از یک شعبه در مشهد کار درستی نبود و متأسفانه همیشه این نقص‌هاست که در فضای مجازی دست به دست می‌شود؛ هیچ‌کس از شعبی که کار را بدون مشکل مدیریت کردند فیلمی نگرفت.

این در حالی است که مدیرعامل بانک صادرات هم در این خصوص اظهار کرده است: از ابتدای سال، اقدام‌هایی به عمل آمد تا عزیزان غیرایرانی بدون کد شهاب بتوانند اطلاعات هویتی خود را تکمیل و کد شهاب را دریافت کنند که خوشبختانه بخش عظیمی توانستند و مشکل حل شد. صیدی اذعان کرده است: تعدادی هم به‌دلیل دریافت نکردن کد فراگیر که ظاهراً به دلیل قانونی و رسمی‌ نبودن مهاجرتشان است، نتوانستند کد شهاب بگیرند. از آنجا که گاهی با برخی کارت‌های این گروه، تراکنش‌های مشکوک انجام می‌شد، در نهایت پس از چندین بار تمدید و تذکر به صاحبان این حساب‌ها، تمامی بانک‌ها موظف شدند از تاریخ ۶ بهمن‌ حساب‌ها و کارت‌های بدون کد شهاب را مسدود کنند.

معطلی یکساله تدوین دستورالعمل

در ادامه تحقیقات درباره این موضوع به سراغ یک پژوهشگر مسائل اجتماعی مهاجران رفتیم و نظر وی را جویا شدیم.

حمیدرضا رضایی در این باره اظهار کرد: ما حدود سه سال است پیگیر این موضوع هستیم و تمام این مشکل به خاطر ماده ۷۳ قانون مبارزه با پولشویی است که در آن اتباع خارجی بر اساس ریسکی که دارند دسته‌بندی شده‌اند و باید برای تراکنش‌های بانکی آن‌ها ضابطه‌ای نوشته شود که حدود یک سال است تدوین این دستورالعمل معطل مانده است.او گفت: بیشتر از یک سال است ماده ۷۳ آیین‌نامه مبارزه با پولشویی معطل دستورالعمل شناسایی مشتریان خارجی است.

این پژوهشگر عنوان کرد: تنها علت مسدود شدن‌های گاه و بیگاه کارت‌های بانکی اتباع و مهاجران موضوع پولشویی است.

در حالی که اگر بحث پولشویی باشد شهروندان ایرانی هم می‌توانند پولشویی کنند اتفاقاً اگر به این افراد کارت بانکی داده شود و معاملاتشان از طریق تراکنش‌های الکترونیکی باشد خیلی بهتر می‌توان آن‌ها را رصد کرد.

رضایی با اشاره به اینکه اراده‌ای برای حل این مشکل وجود ندارد، گفت: حتی شیوع کرونا نتوانست این اراده را بین مسئولان به وجود آورد، در یک سال اخیر به خاطر شیوع کرونا استفاده از کارت‌های بانکی تبدیل به یک ضرورت انکارناپذیر شد، اما مشکل کارت بانکی اتباع بیگانه در ایران حل نشد.

 وی متذکر شد: برای کنترل پولشویی می‌توان به آن‌ها کارت بانکی داد اما میزان تراکنش‌ها را در روز کاهش داد. موضوعی که به راحتی قابل حل است. این مشکل بیشتر گریبانگیر اتباعی است که کارت آمایش و به نوعی پناهندگی موقت یکساله دارند.