جو بایدن در حالی دوران ریاست جمهوری خود را آغاز کرده که امیدوار است بتواند اعتماد جهان را نسبت به آمریکا زنده کند. در این زمینه منطقه اقیانوس هند و اقیانوس آرام برای این کشور از لحاظ راهبردی اهمیت بالایی دارد، دقیقاً همانطور که در زمان جنگ سرد قاره اروپا برای ایالات متحده اهمیت داشت. از چندین منظر میتوان انتظار داشت آمریکا اعتبار خود را در این منطقه از آسیا دوباره زنده کند. نخستین آن اقتصاد است و آمریکا از این لحاظ از رقیب خود عقب افتاده است. ایالات متحده دیگر نمی تواند مانند سابق روی توانمندیهای اصلی خود یعنی جذب سرمایه اقتصادی یا پویایی بخش خصوصی خود، کشورهای دیگر را برای رابطه با خود مجاب کند. چین در زمینه سرمایهگذاری و صادرات جای آمریکا را در صدر قویترینها در آسیا گرفته و حتی دولتهای آسیایی نیز بیشتر چین را به آمریکا ترجیح میدهند. در این زمینه آمریکا باید طبقه متوسط جوامع منطقه را هدف گرفته و دغدغههای اصلی آنها مثل سلامت، عدم برابری در میزان درآمد و همینطور تغییرات اقلیمی را در نظر بگیرد.
زیرسازیهای اقتصادی نیز این روزها از اهمیت بسیار زیادی در آسیا به خصوص در منطقه ایندوپاسیفیک برخوردار است. پکن از سیستم راهبردی حلقه ساختوساز خود در کشورهای این منطقه با عنوان BRI استفاده میکند و تاکنون بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری کرده است. آمریکا به دلایل مختلف منابع و حضور لازم در این منطقه را نمی تواند مانند چین داشته باشد اما میتواند از تواناییهای خود مانند استانداردهای بالای طراحی و سیستم تکمیل پروژههای بزرگ، کمکهای مالی و مدیریتی و نظارت بر قراردادها و پروژهها استفاده کند.
استفاده از برگ برنده همپیمانان اروپایی نیز دیگر سلاح آمریکا برای مقابله با نفوذ چین در منطقه اقتیانوس آرام و همینطور جذب اعتبار برای خود است. چند سال است که اروپا با چین اختلافات جدی دارد و آنها را به عنوان رقیب سیستماتیک خود لقب دادهاند و آمریکا باید از این اختلافات میان این دو استفاده کند. البته قراردادی که حدود سه ماه پیش بین چین و اروپا پس از هفت سال بیمیلی چین بسته شد و پیروزی دیپلماتیکی برای چین به شمار میرفت، ضربه سنگینی به این نقشه آمریکا زده است. هر چه باشد مدتی است که کشورهای آسیایی به خصوص منطقه هند و اقیانوس آرام میان انتخاب بین واشنگتن و پکن به عنوان همپیمان اصلی خود مردد هستند و چهار سال زمامداری ترامپ کفه ترازو را به سمت چین سنگین کرده است. آمریکا باید اگر میخواهد اعتبار خود در این منطقه را بدست بیاورد، موقعیت خود و برنامههای راهبردیاش را تغییری اساسی بدهد.
نظر شما