این نمادهای مقدس نقش مهمی در تعمیق ارزش‌ها و باورهای دینی افراد دارند. برخی نیز سوغات را امری مقدس و متبرک می‌دانند. بنابراین باید محصولی ارزشمند از نظر معنوی و در خور اعتقادات و باورهای دینی زائر و فرد دریافت‌کننده سوغات باشد.

بر اساس مدل ارتباطی دیگری، تولید سوغات فرهنگی و ارائه آن به زائر یک فرایند ارتباطی است، بنابراین باید به تمامی عناصر این فرایند ارتباطی توجه کرد. سوغات فرهنگی رهاوردی عینی است که نماینده لایه‌های مختلف فرهنگ مقصد سفر است و مسافر آن را برای دوستان، آشنایان و خویشان به ارمغان می‌برد یا به عنوان یادگار و یادآور سفر برای خود نگه می‌دارد. سوغات در سه شکل می‌تواند نمود پیدا کند:شکل نخست، آن است که سوغات فرهنگی تنها دارای اثر فرهنگی باشد، اما از محتوا و پیام فرهنگی خالی باشد. به این معنا که سوغات به خودی خود فرهنگی نیست؛ به بیان دیگر، ارزش محل خرید و باور به ارزشمند بودن آن کالاها در فرهنگ عمومی، به آن کارکرد فرهنگی می‌بخشد. برای نمونه سوغات متبرک همچون نخود و کشمش، نبات و نمک نمونه‌ای از این دست هستند. شکل دوم، آن است که سوغات فرهنگی تنها دارای محتوای فرهنگی باشد، اما به علت ضعف در اجرا یا سهل‌انگاری در نحوه انتقال پیام، یا در نظر نگرفتن سطح درک مخاطب و یا... اثر مطلوب فرهنگی نداشته باشد. این شکل از سوغات فرهنگی ضعیف‌ترین شکل ممکن است و چه بسا به اصل و هدف سوغات فرهنگی نیز آسیب برساند. از این رو، این شکل از سوغات فرهنگی در این تحقیق، سوغات فرهنگی قلمداد نمی‌شود.

شکل سوم، آن است که سوغات فرهنگی هم دارای محتوا و پیام فرهنگی و هم اثر فرهنگی باشد. با توجه به نمودهای بالا، مسلماً آن شکل از سوغات فرهنگی که همزمان دارای محتوا، پیام و اثر فرهنگی باشد مطلوب‌ترین شکل سوغات فرهنگی است. بر همین اساس «سوغات فرهنگی زائر رضوی» را باید این‌گونه تعریف کرد: سوغات فرهنگی زائر رضوی آن هدیه یا رهاورد عینی است که نماینده یا الهام گرفته از لایه‌های مختلف فرهنگ و معارف رضوی است و زائر رضوی آن را به نشانه محبت، رحمت و رسالت برای دوستان، آشنایان و خویشان به ارمغان می‌برد و یا آن را به عنوان یادگار و یادآور و تکمیل‌کننده فرایند زیارت برای خود نگه می‌دارد.

برداشتی از کتاب «سوغات فرهنگی زائر رضوی» به کوشش مهدی یک پسر