قدس آنلاین-گروه استان ها: امسال خطر کم‌آبی به کشاورزان برنج‌کار منطقه اعلام‌شده است و آنان برای بهره‌مندی بیشتر از آب ذخیره‌شده ، ترجیح داده‌اند تا کشت مکانیزه برنج را زودتر انجام دهند.
کاهش بارندگی در سال زراعی جاری ، زنگ خطر کم‌آبی را به‌عنوان تهدید جدی کشت برنج در شرق مازندران به صدا درآورده است و مدیران جهاد کشاورزی شهرستان‌های این منطقه هم به شالی‌کاران درباره احتمال بروز مشکل در مرحله داشت محصول هشدار داده‌اند.
کشت برنج کاملاً وابسته به تأمین آب مکفی در طول مرحله کاشت و داشت تا رسیدن به برداشت است و بروز هرگونه کم‌آبی سبب ایجاد تنش برای محصول هم به لحاظ کمی و هم کیفی می‌شود.
منابع آبی
مازندران ۱۲۰ رشته رودخانه به طول حدود هفت هزار کیلومتر دارد. آب این رودخانه‌ها در مسیر عبور برای رسیدن به دریای خزر با ایجاد سردهنه کشاورزی توسط کشاورزان برای آبیاری اراضی مورداستفاده قرار می‌گیرد.
نوبت‌بندی دریافت آب از رودخانه‌ها هم با مدیریت زنجیره‌ای شرکت آب منطقه‌ای، جهاد کشاورزی، بخشداری‌ها، دهیاری‌ها و شوراهای روستاها و درنهایت با اعمال سهمیه توسط میر آب‌ها در مسیر رودخانه‌ها اجرایی می‌شود.
سد الیمالات نور با یک‌میلیون مترمکعب، برنجستانک قائمشهر حدود چهار میلیون، سنبل رود شیرگاه حدود ۱.۵ میلیون ، شیاده بابل پنج میلیون، میجران رامسر هشت میلیون و سد صلاح الدین کلای نوشهر با ۲.۱ میلیون متر مکعب ۶ سد کوچک مازندران هستند که میزان ذخایر آن ها بنا بر اعلام آب و منطقه ای نسبت به سال گذشته کاهش نشان می دهد.
گزارش آب منطقه ای مازندران نشان می دهد که آب پشت ۲ سد مهم و بزرگ استان یعنی سد شهید رجایی در ساری و سد البرز در سوادکوه هم در این بازه زمانی به ترتیب ۱۶ و ۱۰ درصد کمتر از نیمه نخست سال زراعی قبل بوده است.
آبگیری سایر سدها و آببندان های مازندران که تعدادشان به حدود ۹۰۰ قطعه می‌رسد ، وضعیت مشابهی را نشان می‌دهد.
طبق گزارش مرکز ملی خشکسالی هواشناسی ایران ، میزان بارندگی در مازندران طی نیمه نخست سال زراعی جاری یعنی از مهرماه تا پایان اسفند سال ۹۹ با کاهش ۳۰ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته و ۱۶ درصدی نسبت به دوره آماری بلندمدت همراه بوده است و بر اساس همین موضوع برنامه‌ریزی برای تغییر نوع کشت و برنج‌کاری زودهنگام در دستور کار مدیران جهاد کشاورزی شهرستان‌های شرق استان قرارگرفته است.
هشدار جهاد کشاورزی
جهاد کشاورزی مازندران هرساله طبق آمار شرکت آب منطقه‌ای از وضعیت ذخیره آب پشت سدها ، آببندان ها و دبی آب رودخانه‌ها و همچنین پیش‌بینی‌های هواشناسی کشت برنج را در شرق استان برنامه‌ریزی و توصیه‌های تغییر الگوی کشت را اعلام می‌کند و امسال بار دیگر هشدار کم‌آبی به کشاورزان این خطه اعلام‌شده است.
جهاد کشاورزی مازندران در این رابطه اعلام کرده است: با توجه به کاهش حدود ۳۰ درصدی بارندگی در نیم‌فصل زراعی جاری یعنی مهرماه تا اسفند سال ۹۹ و همچنین وضعیت کم‌آبی در نخستین ماه فصل بهار امسال ، کشت برنج در شرق مازندران احتمالاً با خطر خشکیدن شالیزارها در نیمه‌راه مواجه خواهد شد.
کم‌آبی و خطر خشکیدن شالیزارها در نیمه‌راه برای کشاورزان برنج‌کار در شهرستان‌های نکا، بهشهر و گلوگاه در شرق مازندران بی‌سابقه نیست.
آخرین بار ، سال ۹۷ شالی‌کاران این منطقه چنین تجربه تلخی را تجربه کرده بودند ، اگرچه بارندگی و سیلاب اسفندماه سال ۹۸ و فروردین سال ۹۹ سبب شد تا بار دیگر شالی‌کاری در این مناطق رونق بگیرد.
کشت عمومی برنج در مناطق شرقی مازندران سابقه‌ای کمتر از ۵۰ سال دارد و عمدتاً از دهه ۵۰ با غیراقتصادی شدن کشت پنبه و رواج حفر چاه‌های نیمه عمیق و عمیق عمومی شد. این منطقه که به لحاظ شرایط آب و هوائی کم رطوبت‌تر و گرم‌تر از مناطق مرکزی و غربی است ، از بارندگی سالانه کمتری برخوردار است و برخلاف مناطق مرکزی و غرب ، رودخانه‌های دائمی و فصلی زیادی ندارد.
اگرچه با ساخت و آبگیری سد « گلورد » نکاء در سال ۱۳۹۶ بخشی از مشکلات کم‌آبی کشاورزی منطقه شرق استان رفع شده است ، اما بیشترین ذخایر آبی که تاکنون کشاورزان این منطقه از آن برای برنج‌کاری بهره می‌بردند ، آب‌های زیرزمینی بود که بر اساس گزارش شرکت آب منطقه‌ای استان سبب شد تا دشت‌های این منطقه با خطر فرونشست و شوری مواجه شود.
میزان بارندگی در مناطق شرقی مازندران هم بر اساس آمار درازمدت هواشناسی همواره نسبت به منطقه مرکزی دشت هراز و غرب استان کمتر بوده است.
نظر شما