یونس قانونی، کریم خرم، ارشاد احمدی، محمدالله بتاش، ظاهر وحدت و سلام رحیمی اعضای هیئت سیاسی‌ کابل هستند. نگاهی به این ترکیب نشان می‌دهد این گروه تقریباً نماینده تمام اقوام و جهت‌ها بوده و می‌تواند تسهیل‌گر خوبی برای ادامه گفت‌گوها در آینده باشد. از سوی دیگر رهبران ارشد سیاسی طالبان به ریاست «عباس استانکزی» معاون سیاسی، مولوی «خیرالله خیرخواه» و همچنین «قاری دین محمد حنیف» به تهران آمده‌اند که این خود نشان از عزم جدی این گروه برای حاضر شدن در میز مذاکرات دارد. 

وزیر امور خارجه کشورمان در افتتاحیه این نشست با اشاره به شکست آمریکا در افغانستان و حضور بیش از دو دهه در این کشور که موجب خرابی‌های بسیاری شده، خاطرنشان کرد: امروز مردم و رهبران سیاسی افغانستان باید برای آینده کشورشان تصمیمات دشوار بگیرند. محمدجواد ظریف با اشاره به نتایج نامطلوب ادامه منازعات، همچنین آمادگی ایران را برای کمک به روند گفت‌وگوها میان جناح‌های موجود به منظور حل و فصل مناقشات و بحران‌های جاری در آن کشور اعلام کرد.

نشست تهران گام نخست

اوضاع افغانستان در چند هفته گذشته به‌شدت شکننده بوده و به‌ویژه پس از اعلام خروج نظامیان آمریکایی، بار دیگر نگرانی از بروز جنگ داخلی در این کشور افزایش یافته است. اینکه ابتکار جمهوری اسلامی تا چه حد بتواند از تنش‌ها بکاهد و به بازگشت آرامش در افغانستان کمک کند، اهمیت زیادی دارد. پیرمحمد ملازهی با اشاره به نشست تهران در این باره معتقد است افغانستان برای رسیدن به آرامش دو راه بیشتر پیش رو ندارد؛ جنگ و دیگر راهی که از کانال مذاکره می‌گذرد. اما ایران معتقد است باید یک دیدگاه میانه پیدا شود تا هم دولت مرکزی و هم طالبان به عنوان یک واقعیتی غیر قابل انکار در آن شریک باشند. 

ملازهی برگزاری این نشست را فصل مهمی از بازیگری جدی‌تر ایران در تحولات افغانستان خواند و در این‌باره افزود: طرح صلح مسکو درباره افغانستان درصدد بود سه جریان را با خود همراه و هماهنگ کند. نخست کشورهایی که مرز مشترک با افغانستان دارند (ایران، پاکستان و کشورهای آسیای مرکزی)، کشورهای صاحب نفوذ در این همسایه شرقی (هند، عربستان سعودی، ترکیه، قطر، امارات) به‌علاوه دیگر کشورهای مهم دنیا (آمریکا، اتحادیه اروپا، چین، روسیه). وی تصریح کرد: این طرح صلح به دنبال آن بود با ارائه فرمولی مانند کنفرانس «بن»، از کانال سازمان ملل کاری کند تا مداخلات خارجی در افغانستان پایان یابد. نشست تهران در راستای این طرح می‌تواند گامی مهم باشد و سبب خیر شود. یعنی باید ابتدا به یک جمع‌بندی و هم‌افزایی در درون جامعه افغانستان برسیم و سپس این موضوع را به سطح کشورهای همسایه، کشورهای صاحب نفوذ و کشورهای بین‌الملل برسانیم.

گامی مبارک در روند اجماع‌سازی منطقه‌ای

مدیر خبرگزاری اطلس افغانستان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار قدس در باب اهمیت نشست بین‌الافغانستانی تهران می‌گوید: واقعیت سناریویی که آمریکا طراحی کرده، این است که پس از خروج آن‌ها از افغانستان، جنگ بلندمدتی میان دولت و طالبان در مناطق شمالی اتفاق افتد. با این حربه طالبان به جای اینکه دشمن ایالات متحده باشد و با آن درگیر شود، دشمن کشورهای همسایه و رقبای آمریکا (روسیه، چین، هند، ایران و حتی ترکیه) می‌شود.

سیداحمد موسوی مبلغ تصریح کرد: این سیاست در حالی است که دولت کابل و طالبان تا حد زیادی به این درک رسیده‌اند که وعده‌های واشنگتن به آن‌ها دروغی بیش نبوده است. وی در ادامه افزود: از سوی دیگر مذاکرات صلح دوحه هم عملاً به بن‌بست خورده و به همین دلیل نیاز بود در این محیط خلأمانند برای جلوگیری از یک جنگ شدید و خانمان‌سوز ابتکار عملی بر پایه گفت‌وگو رو شود. نشست تهران از این دست است. موضوعی که باید طرف های داخلی افغان به آن برسند این است که یک اجماع منطقه ای می‌تواند تأمین کننده امنیت پایدار در افغانستان باشد نه همراهی با آمریکا.