ساخت دستگاه بریل آمریکایی
درباره روز جهانی نابینایان همان قدر بس که بدانیم این روز مصادف با سالروز تولد «لویی بریل» فرانسوی مخترع خط نابینایان است که در کودکی نابینا شد و توانست خط عادی را به صورت برجسته ابداع کند و حالا سیدمرتضی فاطمی با ساخت دستگاه خط بریل انحصار این دستگاه را توانست از دست آمریکا بگیرد. او دستگاه تایپ بریل را ساخت و این در حالی است که عرضه قطعات آن تا چندی پیش در انحصار کشور آمریکا بود اما او آن را بومی‌سازی کرده است. سیدمرتضی در فیلم تحسین شده مجید مجیدی نقش نجار نابینایی را بازی می‌کرد. او کلاس اول دبستان بینا بوده و یک روز سر کلاس در حال امتحان دادن ناگهان برای همیشه نابینا شده است. هیچ دلیلی برای نابینا شدن او از طرف پزشکان تشخیص داده نشده است و تا چهار سال پس از آن اتفاق او منزوی می‌شود.
موسیقی زندگی
اما روزی صدای ساز سنتور خانه همسایه و همبازی شدن او با بچه‌های آن‌ها رنگ دیگری به زندگی او بخشید. او به داستان خواندن بقیه برایش علاقه‌مند بود و دوباره تحصیل را در شرایط سخت نبود آموزگار آغاز کرد و هر دو پایه تحصیلی را در یک سال گذراند و دبیرستان را به صورت جهشی تحصیل کرد.
او که رتبه ۸۰ کنکور را کسب می‌کند و در رشته حقوق دانشگاه شیراز قبول می‌شود، پس از تحصیل شغل آموزگاری را انتخاب می‌کند و از آنجا که به چوب و کار با آن علاقه داشته با کمک پدرش یک کارگاه سنتورسازی دایر می‌کند. سیدمرتضی در بیشتر فیلم‌های مهمی که درباره نابینایان پس از انقلاب ساخته شده، حضور داشته که «رنگ خدا»، «بید مجنون»، «گل‌های داوودی» و «روزی که هوا ایستاد» حضور داشته است . او می‌گوید: آموزگاری و دیگر کارهای فنی‌ام که به دیگر نابینایان کمک زیادی می‌کرد، مهم‌تر بود و به همین دلیل بازیگری را کنار گذاشتم و ۳۰ سال در کنار همه کارهایم تعمیرکار و بهینه‌ساز دستگاه‌های پرکینگز بریل هستم که ساخت آن در انحصار آمریکاست و بهترین نوع دستگاه نیز هست اگرچه تاکنون مونتاژ این دستگاه در برخی کشورها انجام شده است .
امکان خرید برای همه نابینایان
وی می‌افزاید: در حال حاضر با یک شرکت صنایع آموزشی در قسمت واحد تعمیرات و بهینه‌سازی کالاهای مختلف همکاری دارم که یکی از آن‌ها دستگاه بریل است. در سال ۸۱ طرح ساخت این دستگاه را ارائه دادم ولی با مشکلاتی مواجه شد و دوباره از سه سال قبل شروع به ساخت و بهینه‌سازی کردم و همه هدف من آن بود که با قیمت مناسب امکان خریداری این دستگاه برای بچه‌های نابینا مهیا شود . او با اشاره به این نکته که قیمت دستگاه کلاسیک بریل آمریکایی حدود یک هزار و ۲۰۰ دلار است، بیان می‌دارد: در واقع این دستگاه حکم قلم و کاغذ برای نوشتن بچه‌ها را دارد و با یک سال گارانتی و سه سال خدمات پس از فروش قیمت تمام شده آن حدود ۵ میلیون تومان است و این در حالی است که نمونه آمریکایی بیش از
۳۰ میلیون تومان قیمت دارد. وی خاطرنشان می‌کند: نمونه ساخت من با نمونه آمریکایی آن هیچ تفاوتی ندارد فقط نمونه دستگاه ما مشکی و آمریکایی خاکستری است و در راستای بهینه‌سازی آن نیز همه تلاشم را کرده‌ام .
تولید محدود
وی در پاسخ به این پرسش که تعداد تولید این دستگاه به چه صورتی است، اظهار می‌دارد: از آنجایی که من به تنهایی سازنده این دستگاه هستم و حمایت لازم برای تولید انبوه از آن نشده، امکان ساخت آن کم است و کفاف نیاز نابینایان را نمی‌دهد. بهزیستی و مدارس استثنایی باید خریدهایشان را از ما انجام بدهند. این در حالی است که در طول این سه سال ۲۰۰ دستگاه را به تولید رسانده‌ام و یک سال هم به رفع عیوب و بهینه‌سازی آن پرداختم.
او توضیح می‌دهد: خوشبختانه دستگاه تایپ بریل ما در حد دستگاه‌های آمریکایی است و زمینه اشتغال‌زایی و تأمین نیاز بازار وجود دارد و همه قطعات آن داخلی است .
امکان صادرات
این کارآفرین چیره‌دست تصریح می‌کند: در حال حاضر نیازمند حمایت دولتی برای تولید انبوه این دستگاه هستیم که حتی زمینه صادرات آن نیز وجود دارد. متأسفانه به دلیل ناشناخته بودنمان این حمایت را نداشته‌ایم و امیدوارم بودجه‌ای برای این کار در نظر گرفته شود. در هیچ جای دنیا این دستگاه با این کیفیت ساخته نشده و این در حالی است که تمام دستگاه‌هایی که پیشتر از آمریکا وارد می‌شد ابتدا خودم آن‌ها را سرویس می‌کردم و بعد تحویل مدارس و دانش‌آموزان داده می‌شد اما دستگاه‌های ما این مشکل را ندارند. این دستگاه ثبت اختراع نیز شده است .
وی در پایان تأکید می‌کند: من ۳۰ سال معلم بوده‌ام و نیازهای دانش‌آموزان را می‌دانم و در راستای رفع و بهینه‌سازی این دستگاه تایپ بریل همه تلاشم را انجام داده‌ام تا با قیمت مناسب امکان استفاده این دستگاه برای همگان فراهم شود. در گذشته در کشورمان کسانی که قصد تولید این دستگاه را داشتند، بینا بودند و خواسته دقیق و حس لامسه نابینایان را کامل نمی‌توانستند درک کنند اما در حال حاضر این ایراد رفع شده است .
سخن آخر
وی در پایان تأکید می‌کند: من ۵۵ ساله هستم اگر من نباشم این کار بر زمین می‌ماند و دلم می‌خواهد تا فرصت هست امکان آموزش چندین نفر را داشته باشم تا علاوه بر کارآفرینی این کار بتواند در آینده نیز ادامه داشته باشد و نیاز دانش‌آموزان و دانشجویان نابینای کشورمان مرتفع شود.
نظر شما