ارائه آمارهایی مبنی بر قاچاق ۴ تا ۵ میلیارد دلاری از طریق رویههای شبهقانونی نظیر کولبری، تعاونیهای مرزنشینی و پیلهروی، این روزها بیش از گذشته انگشت اتهام قاچاق را به سمت کالاهای وارد شده از طریق ملوانان نشانه رفته است. به طوری که یکی از مصوبات ششمین سفر استانی رئیسجمهور به بوشهر تعیین تکلیف وضعیت کالای همراه ملوان تحت عنوان تهلنجی بود. ابراهیم رئیسی در این سفر از استاندار بوشهر خواست این مسئله را در قالب طرحی پیگیری و نتایج حاصله را به هیئت دولت ارائه کند.
طرح ساماندهی کالای همراه ملوان در هیئت دولت
هم اکنون اطلاعات مورد نیاز طرح ساماندهی کالای همراه ملوان به وزارت کشور، دفتر رئیسجمهوری و ستاد مبارزه با قاچاق کالا ارسال و منتظر تصمیمگیری در هیئت دولت است. کالای همراه ملوان که این روزها بحث ساماندهی آن در هیئت دولت مطرح است، نوعی واردات کالا بدون پرداخت عوارض گمرکی است که از دیرباز رواج داشته و برای گذران زندگی ساحلنشینان از خوزستان گرفته تا هرمزگان و بوشهر بسیار حائز اهمیت است.
تولیدکنندگان داخلی مدعی هستند سالانه حجم قابل توجهی از کالاها، بدون رعایت تشریفات گمرکی از طریق تهلنجی وارد کشور شده و در بازار شهرهای بزرگ توزیع میشود. از جمله منتقدان؛ تولیدکنندگان لوازم خانگی هستند که معتقدند در حال حاضر ۴۰ درصد بازار لوازم خانگی ایران در اختیار کالای خارجی است که عمدتاً به صورت قاچاق وارد میشود اما در مقابل، ساکنان استانهای ساحلی قرار دارند که امرار معاش لنجداران، ملوانان، بازاریان، ماشینهای حمل و جابهجایی کالا، کارگران تخلیه و بارگیری و زنجیرهای از مشاغل اعم از هتل، رستوران و دیگر صنوف را در گرو تداوم این رویه قانونی میدانند و میگویند واردات تهلنجی تهدیدی برای تولید و فروش اجناس داخلی محسوب نمیشود.
نبود زیرساختهای لازم برای اشتغال در بنادر
عبدالرضا حسینزاده، رئیس تعاونی لنجداران ساحلنشینان بندرلنگه و کنگ در گفتوگو با خبرنگار ما از نبود زیرساختهای لازم برای اشتغال صنعتی، کشاورزی و... مردم در این مناطق گلایه کرده و از بیکاری گسترده در این منطقه میگوید؛ مشکلی که بیشتر مناطق مرزی کشور به آن دچارند.
وی با اشاره به اینکه واردات کالای همراه ملوان نقش مهمی در اشتغال و کسب درآمد طیف وسیعی از مردم این مناطق دارد میافزاید: امرار معاش لنجداران، خدمه، ملوانان و دیگر صنوف به رونق بنادر و بازارچههای مرزی آن بستگی دارد که محل فروش کالای تهلنجی به مسافران است. فروش این کالاها نیز ضرری به تولید نمیرساند، بلکه با ارائه در بازارچه موجب اشتغال و رونق منطقه هم میشود.
وی میگوید: در سالی که گذشت به خاطر سختی معیشت، ساکنان این منطقه ۲۰۰ فروند موتور لنج خود را فروختند، اگر تهلنجی آن قدر که میگویند برای ما سود داشت یا با این حجم زیاد انجام میشد که تولید یک کشور را متوقف کند، این لنجها فروخته نمیشد.
حساب کالای قاچاق را از کالای ملوانی جدا کنید
ناخدا حسینزاده با اشاره به اینکه کل کالایی که ملوانان در طول سال میآورند دو کانتیتر هم نمیشود، میگوید: نهادهای نظارتی پس از ارزیابی کالاهای موجود در لنجهای ما اجازه ترخیص کالاهایمان را صادر میکنند مشخصات کل محموله و تهلنجی هم به دریابانی و گمرک اعلام میشود، اما آن چیزی که به تولید آسیب میزند محمولههای بزرگی است که در برخی بنادر تخلیه شده و بار کانتینرها کرده و راهی شهرهای بزرگ میکنند، شاید به این کالاهای قاچاق هم تهلنجی بگویند ولی سیاستگذاران باید حساب کالای قاچاقی را از کالای ملوانی جدا کنند.
حسینزاده یادآور میشود: آقایان مجوز صید در بندر را به صیادان نمیدادند سالی که رهبر معظم انقلاب به بندرعباس آمدند، دستور دادند بگذارید مردم صید کنند، با همان دستور دارند زندگی میکنند، قضیه کولبری هم همین طور حل شد، حالا برای تهلنجی هم همان قصه است. ما هیچ ضربهای به اقتصاد نمیزنیم. کسانی که این تجارت قاچاق را میکنند افراد دیگری هستند که ملوان و ناخدا نیستند، آنها سازمان یافتهاند و اسکلههای مخصوص دارند که آنجا پهلو گرفته و کشتیهای لوازم خانگی را در کانتیترها خالی میکنند.
رئیس تعاونی لنجداران ساحلنشینان بندرلنگه و کنگ میگوید: بر کار ما نظارت میشود، از زمانی که وارد اسکله میشویم؛ گارد هست، پاس گمرک، پاس بندر و مأمور اداره بندر هست، دوربینها کار میکنند و محموله ما را بررسی میکنند. این طور نیست که هر کسی بتواند برای خودش هر میزان که خواست کالا بیاورد، با کنترلهایی که میکنند اگر ۴۰۰-۳۰۰ تن بار بشود لنج جریمه میشود.
۳۶۸ میلیون دلار؛ کل واردات تهلنجی سال گذشته
موسوی گمارانی، مدیرعامل تعاونی لنجداران بندر گناوه نیز درباره کمیت و کیفیت کالای همراه ملوان گفته است: آمارهای گمرک نشان میدهد سال گذشته ۳۴ میلیون و ۴۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۳۸ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار وارد ایران شده است و بر همین اساس به طور میانگین، ارزش دلاری هر یکتن کالای وارد شده برابر با هزار و ۱۱۶ دلار است. از سوی دیگر بنا بر آمار سازمان بنادر، تعداد لنجهای فعال در بخش کالای همراه ملوان حدود ۲هزار و ۵۰۰ فروند است و مطابق مصوبه ستاد مبارزه با قاچاق کالا، هر لنج اجازه دو سفر در سال و حداکثر به میزان ۶۰ وانت نیسان را دارد که با توجه به ظرفیت ۲.۲ تنی وانت نیسان، مشخص میشود کل میزان باری که سال گذشته از مجرای تهلنجی امکان ورود به کشور را یافته در بیشترین حالت ۳۳۰ هزار تن به ارزش حداکثر ۳۶۸ میلیون دلار بوده است.
پیشنهاد واردات مواد اولیه به جای کالا از طریق تهلنجی
موسوی گمارانی بیان کرد: بر همین اساس، با در نظر گرفتن آمارهای رسمی مشخص میشود ادعای واردات ۵میلیارد دلار کالا به کشور از مجرای تهلنجی بیاساس است.
با وجود این اگر فرض را بر این بگیریم که عدهای با سوءاستفاده از امتیازاتی که به ملوانان داده شده به دنبال دور زدن قوانین و واردات در پوشش کالای تهلنجی هستند، با تدابیری میتوان از استثنائات تجاری در راستای کمک به رونق تولید استفاده کرد. محمدیفرد، کارشناس اقتصادی پیشنهاد میدهد از ظرفیت تهلنجی، کولبری و سایر رویهها میتوان برای واردات مواد اولیه تولید استفاده کرد.
نظر شما