هدف مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از ابتدا تاکید بر رفع دغدغه های اصحاب فرهنگ، هنر و رسانه و ایجاد فضایی بدون تنش برای این قشر فرهیخته بود تا آنها بتوانند رسالت خطیر و فعالیت های خود را بدون هیچکم و کاستی ادامه دهند.

با گذشت حدود ۱۰۰ روز از آغاز فعالیت دولت سیزدهم، تلاش زیادی برای حل بحران‌ها به ویژه موضوع داغ کرونا و نیز حواشی کمبود کاغذ و بودجه و تاکید بر برقراری عدالت فرهنگی از سوی محمد مهدی اسماعیلی صورت گرفته و از او به عنوان یکی از وزیران پر کار این دولت یاد می شود. معاونت امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با حضور یاسر احمدوند به عنوان راس هرم این مجموعه تلاش کرد تا در یکصد روز گذشته با انجام اقداماتی چند فعالانه در این عرصه ظاهر شود.

تاکید بر حل بحران کاغذ و حواشی این کالا

با آغاز دولت سیزدهم مساله تامین کاغذ، حل مسائل و چالش های مربوط به این کالا و رفع مشکلات صنعت چاپ و نشر مورد اهتمام قرار گرفت همانطور که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفت و گوهای اولیه خود پس از اخذ رای اعتماد نمایندگان مجلس شورای اسلامی، کاغذ را مساله اول دولت عنوان و بیان کرد و افزود: در مساله نشر با کمبود کاغذ مواجهیم کارگروهی به منظور رفع این مشکل در دولت تشکیل شده است.
وی همچنین از ملی شدن صنعت نشر به عنوان یکی از شعارهای خود در ابتدای مسئولیت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و قبل از آن یاد می کند او معتقد است: اگر قیمت کاغذ وابسته به نرخ ارز باشد همچنان شاهد کتاب گران‌قیمت خواهیم بود که در سبد مردم قرار نمی گیرد. خودکفایی و تسهیل شرایط تولید، انتشار و خرید کتاب، هدف ملی شدن صنعت نشر است.

پس از انتصاب یاسر احمدوند به سمت معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد  اسلامی و به دنبال آن برپایی نشست‌های مختلف با تشکل‌های نشر، این انتظار به وجود آمد که حل مشکلات کاغذ و نشر در کوتاه‌مدت و بلندمدت سیاست روشنی در برنامه های مسئولان  فرهنگی در این دوره وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی داشته باشد.
خوشبختانه توجه به مسئله کاغذ که از زیرساخت‌ها و نیازهای اصلی تولید محصولات فرهنگی محسوب می شود، با عزم و اراده‌ای جدی به عنوان یکی از اولویت‌های دولت مردمی برای رفع مشکلات و حل چالش های این کالا به مرور ابتدا در کوتاه مدت و سپس میان مدت و در نهایت بلند مدت در معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مدنظر قرار گرفت.
در ۱۰۰ روز اول عملکرد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، به ‌درخواست محمدمهدی اسماعیلی جلسه‌ای مشترک با حضور محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور، وزیران صنعت، معدن و تجارت و فرهنگ و ارشاد اسلامی و نماینده بانک مرکزی و... درباره وضعیت کاغذ و راهکارهای برون رفت از معضلات و رفع مشکلات این حوزه برگزار و تصمیماتی نیز اتخاذ شد.
از سویی در این مدت با ورود بخش‌های مختلف حاکمیتی در دستگاه‌های نظارتی، دولت و دستگاه‌های امنیتی، با به نتیجه رسیدن شکایت‌های سال گذشته معاونت امور فرهنگی از شرکت‌هایی که با دریافت ارز دولتی، کاغذ وارد کرده اما توزیع نکرده بودند، بخش عمده‌ای از  کاغذهای حبس شده، پس گرفته و به انبار منتقل شد. پس از آن نیز با برنامه ریزی معاونت برای توزیع آن، ناشران برای دریافت کاغذها ثبت نام کرده و تا کنون بخشی را دریافت کرده اند.  
اسماعیلی درباره این نکته گفت: توانستیم با همکاری قوه قضاییه، نزدیک ۲ هزار تُن کاغذهای موجود را وارد بازار کنیم که این امر می‌تواند نیاز بخشی از ناشران را تامین کند. هم اکنون مشکل کمبود کاغذ، بیشتر در حوزه نشریات و روزنامه‌ها وجود دارد که امیدواریم این مسئله در چند روز آینده مرتفع شود.

برنامه‌ریزی برای خودکفایی در تولید کاغذ

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان این که می‌توانیم در یک برنامه یک و نیم ساله صنعت نشر را به خودکفایی برسانیم، اظهار داشت: در حوزه  کاغذ ما ۹۰ درصد واردات داریم. در حالی که با راه‌اندازی و بازگشایی چهار پنج کارخانه می‌توانیم ۸۵ درصد کاغذ را در داخل تولید کنیم
اسماعیلی با تاکید بر اینکه برنامه اصلی ما در عرصه چاپ و نشر تلاش برای خودکفایی است، یادآور شد: ۹۰ درصد مواد اولیه چاپ وارداتی است که در این راستا کمیته سه‌گانه‌ای تشکیل شده و برنامه ما این است که ۸۰ درصد کاغذ مورد نیاز برای نشر کتاب تا یک سال و نیم آینده از داخل کشور تامین شود.
وی با بیان اینکه کل مصرف کاغذ در کشور ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تن است، یادآور شد: سند تحولی در صنعت چاپ تدوین خواهد شد که با نقشه راه به استقلال در عرصه نشر و چاپ دست پیدا کنیم.
اسماعیلی با بیان اینکه تامین کاغذ روزنامه‌ها نیز مورد توجه قرار گرفته است، تصریح کرد: اعتبار تامین کاغذ از سوی بانک مرکزی با دستور ریاست‌جمهوری اختصاص پیدا ‌کرده است.
با انتصاب اعضای کمیته تخصیص، توزیع و نظارت بر کاغذ از سوی معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اولین جلسه این کمیته تشکیل شد و درخواست ۱۲۲ ناشر برای دریافت کاغذ به تصویب رسید.
یکی دیگر از موضوعاتی که توسط یاسر احمدوند در معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شده است، رتبه بندی ناشران بر اساس نوع کارهایی که انجام می دهند بوده که بر اساس عملکردشان، کاغذ به آنها تعلق گیرد، این طرح در دست بررسی و اقدام است و به نظر می رسد برای نمایشگاه فیزیکی سال ۱۴۰۱ (در صورت برگزاری) به نتیجه برسد.

 بررسی میزان توان تولید کارخانه‌های کاغذ در کشور تا حضور هدفمند در نمایشگاه‌های کتاب خارجی

این معاونت در حوزه کاغذ موضوع میزان توان تولید کارخانه‌های کاغذ در کشور برای تولید این کالا را در بازدید از کارخانه‌های شمال و جنوب کشور و همچنین کارخانه در حال تاسیس کاغذ در استان فارس مورد بررسی قرار داد.

همچنین جلسه‌ با معاون اول رئیس‌جمهور و ارائه گزارش برای پیگیری‌های بعدی وایجاد پرونده قضایی برای دو وارد کننده کاغذ که ارز دولتی دریافت کرده بودند نیز از دیگر اقدامات  معاونت فرهنگی در حوزه کاغذ به شمار می رود.

ارزیابی و ترخیص ۷۱۰ عنوان کتاب عربی که به دلیل عدم برگزاری نمایشگاه کتاب بلاتکلیف مانده بود، تشکیل کارگروه مبارزه با قاچاق و تکثیرغیرقانونی کتاب، دیداربا انجمن‌های فرهنگی ناشران و برگزاری نخستین جلسه شورای تشکل‌های نشر به منظور بررسی مشکلات اولویت دار این حوزه،  تشکیل ستاد بزرگداشت دومین سالگرد شهادت سپهبد حاج قاسم سلیمانی و حضور هدفمند در نمایشگاه‌های کتاب خارجی (مسکو، نمایشگاه کتاب باکو و نمایشگاه کتاب فرانکفورت) از دیگر اقدامات این معاونت در ۱۰۰ روز گذشته محسوب می شود.

صدور تعداد ۱۷ هزار و ۶۴۰ مجوز پیش از انتشار کتاب

معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با صدور تعداد ۱۷ هزار و ۶۴۰ مجوز پیش از انتشار کتاب همراه با صدور تعداد ۵ هزار و ۲۳۷ عنوان کتاب به خارج از کشور در شمارگان ۳۹ میلیون و ۶۲۱ هزار نسخه آمار جدیدی را در مقایسه ادوار گذشته بجای گذاشت.

 از رتبه بندی ناشران تا معرفی نفرات طرح روستایی به صندوق کارآفرینی

همچنین رتبه‌بندی کیفی ناشران، شروع به کار جایزه جلال آل احمد، آغاز فرایند برگزاری بیست و نهمین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، دیدار با نمایندگان اقلیت‌های دینی، برگزاری جلسه نهایی هفتمین دوره پایتخت کتاب ایران، صدور گواهی برای عضویت در صندوق هنرمندان برای ۴۶۹ نفر از اهل‌قلم، معرفی ۴۱ نفر از اهل‌قلم برای دریافت وام از بانک عامل و معرفی ۳۵ نفر از اهل‌قلم برای دریافت وام صندوق هنرمندان، برگزاری۴۰ نشست در سرای اهل‌قلم‌ با موضوعات کتاب‌محور و موضوع‌محور، حمایت از ترجمه و انتشار کتاب ایرانی در بازار جهانی (طرح گرنت) و معرفی۴۰۰ طرح روستایی به صندوق کارآفرینی برای حمایت از کسب و کارهای روستایی و برگزاری هفته کتاب و کتابگردی و... از دیگر اقدامات معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در یکصد روز گذشته به حساب می آید.

با عنایت به اینکه مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کمر همت بر نهادینه کردن «عدالت فرهنگی» و همچنین تولیدی محتوایی آثار ارزشمند و فاخر نموده است امید می رود که رفته رفته و در روزهای آینده شاهد رشد و شکوفایی از لحاظ کمی و کیفی در خروجی آثار فرهنگی باشیم.

تاکید بر همدلی و همفکری با اصحاب فرهنگ و قلم

در این دوره وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت سیزدهم بر دیدار چهره به چهره اهالی فرهنگ و هنر و رسانه با مسئولان حوزه های مختلف تاکید دارد. محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از ابتدای قبول مسئولیت در این وزارتخانه بارها بر استفاده خرد جمعی و مشورت با آنها برای ارائه مسائل و مشکلات و همچنین ارائه راهکارهای مناسب علاوه بر تهران در سفرهای استانی نیز بر این مهم تاکید داشته و دارد.

وی معتقد است که باید امور را دست در دست هم با همدلی و همفکری به پیش برد و در این راستا بارها در سخنرانی ها، دیدارها و نشست های خود با اصحاب فرهنگ، هنر و رسانه دست یاری به سوی این قشر دراز کرده و از آنها خواسته تا در ادامه راه با همفکری و همدلی یاری رسانند.  

طرح مسائل کلیدی دولت سیزدهم با ناشران

 معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، پس از منصوب شدن به این سمت طی جلساتی با ناشران و انجمن‌های حوزه نشر، ضمن بیان دیدگاه‌های خود و واکاوی مشکلات فعالان حوزه راه‌حل‌هایی؛ از جمله تامین کاغذ از تولیدکنندگان داخلی و رتبه‌بندی ناشران را برای تحول در بازار کتاب مطرح کرده است.

پس از انتصاب یاسر احمدوند به عنوان معاون امور فرهنگی این وزارتخانه در حکم وی، محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بر اهتمام به سیاست‌هایی به منظور اعتلای اندیشه و قلم، سفارش کرد که «حمایت از حقوق نویسندگان، اهل قلم و ناشران»، «تدوین طرح برای حمایت از حقوق صاحبان آثار (مؤلفان، مصنفان، مترجمان، ویراستاران، تصویرگران، ناشران) و تعیین ضمانت‌های اجرایی آن» و نیز «تعامل سازنده و تبادل نظر با صنوف مرتبط و فعالان حوزه نشر و کتاب» را همواره مد نظر داشته باشد.

براین اساس نشست‌هایی معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تشکل‌ها و انجمن‌های حوزه نشر در مهم‌ترین نهاد قانون‌گذاری و مدیریت کتاب و نشر کشور، برگزار و موضوعاتی که در دولت سیزدهم، مسائل کلیدی هستند را با ناشران در میان گذاشته شد.  ناشران نیز موضوعات مهمی چون رتبه‌بندی ناشران بر اساس کیفیت‌سنجی، ساماندهی یارانه نشر، مدیریت کتاب و نشر با همراهی مدیران و متخصصان، رفع کمبود کاغذ به‌عنوان مساله همیشگی ناشران، مقابله با قاچاق کتاب و بساط گستران که چالشی برای نشر ایران محسوب می‌شوند و نیز تقویت زیرساخت‌های عرضه کتاب را مطرح کردند.

معاونت امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ۱۰۰ روز اخیر تلاشی مضاعف کرد تا حد ممکن و معقول در بازه زمانی کوتاه برخی موارد مطرح شده ساماندهی شود همانگونه که پیش تر مرور شد شماری از آنها تقریبا اجرایی شده و مابقی نیز در دستور کار معاونت فرهنگی در آینده قرار گرفته است.