این طرح با ۱۷۶ رأی موافق ۶۲ رأی مخالف و هفت رأی ممتنع از مجموع ۲۵۶ نماینده حاضر به تصویب رسید.  مصوبه اخیر نمایندگان با هدف هم‌افزایی بین دو قوه و صرفه‌جویی در وقت و هزینه به صورت دو شوری بوده و بررسی لایحه بودجه بر همین اساس صورت خواهد گرفت.

روش جدید بررسی بودجه چیست؟

بر این اساس بودجه سال آینده به صورت دوشوری و به ترتیب زیر رسیدگی می‌شود. ابتدا لایحه بودجه به همراه پیوست‌ها و جدول‌ها به کمیسیون تلفیق ارجاع می‌شود. کمیسیون تلفیق موظف است حداکثر در مدت پنج روز از زمان وصول لایحه، گزارش خود را در مورد کلیات منتشر کند. گزارش کمیسیون تلفیق مطابق آیین نامه داخلی در نخستین جلسه علنی مجلس مورد رسیدگی قرار می‌گیرد.

در جلسه رسیدگی به کلیات، بعد از گزارش کمیسیون تلفیق، گزارش کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات نیز به مدت ۱۰دقیقه استماع می‌شود، سپس مطابق بند ج ماده ۱۸۲ قانون آیین‌نامه داخلی در مورد کلیات لایحه بودجه دولت رأی‌گیری به عمل می‌آید، چنانچه کلیات به تصویب مجلس برسد، نمایندگان می‌توانند حداکثر در مدت ۱۰ روز پیشنهادهای خود را به کمیسیون‌های تخصصی تقدیم کنند. پس از انتشار گزارش شور دوم نیز کمیسیون‌های تخصصی و نمایندگان ۱۰ روز فرصت دارند تا پیشنهادهای خود را ثبت کنند، در صورتی که کلیات لایحه بودجه به تصویب مجلس نرسد، مراتب به دولت اعلام می‌شود تا حداکثر درمدت ۱۵ روز لایحه را اصلاح و به مجلس ارائه کند تا در صورت تصویب کلیات در مجلس، رسیدگی به جزئیات مطابق فرایند این ماده انجام شود. این مدت با موافقت هیئت رئیسه حداکثر تا مدت ۱۰ روز قابل تمدید است.

مزیت‌های دوشوری شدن بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۱

حال وقتی سخن از تغییر شیوه بررسی لایحه بودجه می‌شود، منظور چیست؟ رئیس کمیسیون تدوین آیین‌نامه داخلی مجلس نحوه بررسی بودجه سالانه در مجلس را تشریح کرده است. محمدحسین حسین زاده بحرینی با اشاره به تصویب طرح دوفوریتی اصلاح ماده (۱۸۲) قانون آیین‌نامه داخلی مجلس عنوان کرد: کمیسیون تلفیق براساس قانون فعلی وظیفه دارد، کلیات و جزئیات لایحه بودجه را طی یک فرایند حدود یک‌ماهه بررسی و گزارش آن را به جلسه علنی ارائه کند. اما مجلس در اقدامی هوشمندانه کمیسیون تلفیق لایحه بودجه را موظف کرد پس از بررسی و تصویب کلیات لایحه بودجه در پنج روز اول، گزارش آن را به صحن علنی برای اعلام رأی نمایندگان ارائه کند.

اگر نمایندگان در صحن علنی کلیات لایحه بودجه را تأیید کردند آنگاه کمیسیون تلفیق می‌تواند به بررسی جزئیات بودجه بپردازد. وی تصریح کرد: پیش از این مصوبه گاهی پس از یک ماه بررسی جزئیات لایحه بودجه در کمیسیون تلفیق و ارائه گزارش آن به صحن علنی مجلس، کلیات لایحه بودجه توسط نمایندگان رد می‌شد و این‌گونه مجلس و به عبارتی کشور به مدت یک ماه معطل می‌شد. نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس اظهار کرد: اکنون مجلس با تصویب این طرح دوفوریتی تصمیم گرفت، اگر می‌خواهد کلیات لایحه بودجه را رد کند، در همان ابتدا تصمیم گرفته و به دولت اعلام کند تا دولت در زمان کافی لایحه را اصلاح کند. بنابراین روند و فرایند رسیدگی به لایحه بودجه در مجلس تغییری نکرده، اما زمان‌بندی آن را نمایندگان به گونه‌ای تغییر داده‌اند که بهره‌وری مجلس در رسیدگی به لایحه بودجه افزایش پیدا کند.

حسین‌زاده بحرینی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا این تغییر شیوه رسیدگی به لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ خواهد رسید، گفت: با توجه به اینکه این طرح به صورت دوفوریتی در مجلس بررسی و تصویب شده است، شورای نگهبان باید در رسیدگی به این مدل طرح‌ها تسریع داشته باشد و بلافاصله پس از ارائه نظر شورای نگهبان نسبت به این مصوبه، این قانون لازم الاجرا خواهد بود. وی افزود: بر این اساس لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ براساس این مصوبه بررسی خواهد شد و یکی از دلایل اینکه نمایندگان به دو فوریت این طرح رأی دادند، این بود که امسال لازم الاجرا شود. حسین‌زاده بحرینی بیان کرد: سال‌های گذشته به‌ویژه لوایح بودجه سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ محل اختلاف میان دولت و مجلس شد و امروز با این مصوبه اختلاف‌ها به حداقل خواهد رسید؛ یعنی اگر مجلس با کلیات لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور مخالف باشد، همان ابتدا نظر خود را اعلام می‌کند و دیگر یک ماه زمان نمی‌گذرد تا اعلام مخالفت شود.