نخستین جشنواره ملی و بین‌المللی سرود فجر با هدف اعتلای جریان سرود و گروه‌های سرود اسفند ماه جاری برپا می‌شود و اختتامیه بخش استانی فروردین ماه خواهد بود. سرود، آکاپلا، بازخوانی سرود و طرح و ایده‌های نو از بخش‌های این رویداد است و گروه‌های برگزیده در مسابقه نهایی سرود که اواخر خرداد آینده برگزار می‌شود در یکی از شبکه‌های تلویزیون اجرای زنده خواهند داشت. به تازگی «محمد گلریز» به عنوان رئیس کمیته علمی جشنواره سرود فجر منصوب شده است. محمد گلریز یکی از خوانندگان دوران دفاع مقدس است که صدایش به عنوان میراث شفاهی ایران در سازمان میراث فرهنگی ثبت شده است. گلریز فعالیت خود را پس از پیروزی انقلاب اسلامی با آهنگ «سرود نیایش» شروع کرد. سرود «این بانگ آزادی» با شعر حمید سبزواری و سرودهای ای شهید مطهر، رفتند یاران، خجسته باد این پیروزی و ای شهیدان خدایی نامتان پاینده باد از آثار دیگر این خواننده است. با او درباره حضورش در این رویداد فرهنگی و هنری به گفت‌وگو پرداختیم که در ادامه می‌خوانید.
آقای گلریز برپایی جشنواره سرود در ابعاد ملی و بین‌المللی اتفاق تازه‌ای است که می‌تواند دریچه‌های جدیدی به عرصه موسیقی باز کند. از حضورتان در این جشنواره بگویید.
البته پیش‌تر جشنواره‌های سرود در سازمان بسیج برگزار می‌شد که کرونا آن را محدود کرد، اما از لحاظ نام‌گذاری و سیاست‌های اجرایی اتفاق نو و تازه‌ای است و فکر می‌کنم باید خیلی زودتر از این‌ها انجام می‌شد. درست است که یکی از وظایف بسیج در دوران جنگ سازندگی بود و با همه قوا به معرکه و میدان آمد اما یکی از مهم‌ترین عملکردهایش در حوزه هنر و فرهنگ است و به دلیل اینکه ابتکار عمل را در دست دارد می‌تواند افرادی که در این عرصه کارایی و دانش دارند را به کار گیرد. این جشنواره می‌تواند مؤثر باشد زیرا هویت تازه‌ای یافته و دست‌اندرکاران با عزمی راسخ کارها را در ساختاری خوب پیش می‌برند. شما می‌دانید که من چقدر دغدغه این مسائل را دارم و نگران فرهنگ و هنر هستم. با توجه به هجمه‌های فرهنگی امیدوارم این حرکت ادامه پیدا کند و مقطعی نباشد و من هم به عنوان یک سرباز کوچک در خدمت هستم.
ایجاد کمیته علمی در جشنواره سرود اتفاق قابل توجهی است؛ اساساً نسبت سرود با بن‌مایه‌های علمی چیست؟
اگر هر کاری مبنای علمی داشته باشد طبعاً پیشرفت بیشتری هم دارد. در این جشنواره بهره‌گیری از حضور کسانی که تجربه دارند، این فضا را می‌شناسند و نسبت به آن مطالعه دارند می‌تواند کارآمد باشد و منجر به پیشرفت قابل توجهی هم بشود. کمیته علمی متشکل از افرادی است که تحصیلات دانشگاهی داشته و در موسیقی متخصص، صاحب‌سبک و باتجربه هستند. به نظرم این کمیته می‌تواند پایه‌های این رویداد را مستحکم و تداوم آن را تضمین کند، زیرا همه چیز بر پایه علم و هنر است و اثرگذاری بیشتری دارد و حضور این افراد می‌تواند به ماهیت جشنواره اعتبار ببخشد. متأسفانه درباره برخی ارگان‌ها به قدری ضدتبلیغ انجام شده که عده‌ای منتظرند به آنها انگ بزنند، تحقیر کنند و مسئله را به نوعی لوث کنند و این کار دشمنان است. در حالی که یکی از اتفاقات این جشنواره که می‌تواند در راستای خنثی‌سازی این تبلیغات باشد حضور صدا و سیماست که پای کار آمده و آثار گروه‌ها را در شبکه‌های استانی در کل کشور پخش خواهد کرد تا این گروه‌ها رأی مردمی بگیرند و همین مسئله می‌تواند تأثیر بسیاری در انعکاس این رویداد هنری داشته باشد.
نحوه حضور گروه‌ها و اجرای آنها در تلویزیون چگونه خواهد بود؟
نحوه حضور گروه‌ها و اجرای آنها در تلویزیون چگونه خواهد بود؟
گروه‌های سرود ابتدا در شبکه‌های استان‌ها اجرا خواهند داشت و در مرحله بعدی برای منتخبان استان‌های مختلف کارگاه آموزشی برگزار می‌شود و با یکدیگر رقابت می‌کنند. از مجموع آنها دو گروه مردمی و منتخب داوران به مرحله نهایی می‌رسند و قرار است در یکی از برنامه‌های پربیننده تلویزیون مانند «عصر جدید» رقابت کنند.
نخستین جشنواره سرود عنوان بین‌المللی را با هم خودش دارد. بخش بین‌المللی در چه ابعادی برگزار می‌شود؟
از کشورهای همسایه در این رویداد حاضرند و سوریه، لبنان، فلسطین، یمن و عراق پنج کشوری هستند که آثارشان را ارائه کردند. اینکه جشنواره یک عنوان بین‌المللی دارد یک مزیت و البته هشداری به وزارت ارشاد است. مسئولان ارشاد قول داده بودند که در جشنواره موسیقی فجر آثار انقلابی و فاخر عرضه شود اما فقط یک اثر درباره سردار شهید سلیمانی بود و در این جشنواره جز همین یک مورد چیزی ندیدیم و برخلاف صحبت‌های وزیر ارشاد که می‌گفت باید به هنر فاخر بها بدهیم اما می‌بینیم که هنوز همان مدیران قبلی سر کار هستند و چیزی عوض نشده است.
دوران طلایی سرود به سال‌های انقلاب و دفاع مقدس برمی‌گردد و امروز با برپایی یک جشنواره در سطح ملی می‌توان آن را دوباره احیا کرد؛ دایره موضوعات در فراخوان هم بسیار گسترده است. چقدر می‌توانیم به سال‌های اوج بازگردیم؟
دوران طلایی سرود به سال‌های انقلاب و دفاع مقدس برمی‌گردد و امروز با برپایی یک جشنواره در سطح ملی می‌توان آن را دوباره احیا کرد؛ دایره موضوعات در فراخوان هم بسیار گسترده است. چقدر می‌توانیم به سال‌های اوج بازگردیم؟
موسیقی که فقط منحصر به یک موضوع نیست! تا می‌گوییم سرود، ذهن‌ها به سمت دفاع مقدس و انقلاب می‌رود. درست است این مضامین از پایه‌های اصلی سرود است اما به موازات آن مضامین دیگری هم می‌توانند دستمایه ساخت سرود شود. نمونه آن خدمات کادر درمان است که آنها هم بنا به فرمایش رهبری در حال دفاعی مقدس هستند و کسانی که در این راه جانشان را از دست می‌دهند شهید محسوب می‌شوند. اما من نمی‌دانم چرا اسم سرود که می‌آید ذهن همه به مضامین خاصی محدود می‌شود!؟
به نظرتان چرا این ذهنیت به وجود آمده است؟
به دلیل اینکه برایش تبلیغات نشده است. سرود هم شکلی از موسیقی است که پیش از انقلاب به آن ترانه می‌گفتند. ما باید ساختارشکنی کنیم و این نگاه را از بین ببریم و نباید نسبت به آن حساسیت داشته باشیم اما تا اسم سرود می‌آید همه به سمت جنگ و جبهه می‌روند.
سرود، ترانه و تصنیف همه از یک جنس است و هر اتفاقی که در سرزمین ما رخ می‌دهد با اشعار خوب باید برایش موسیقی خلق کنیم که در جامعه انعکاس پیدا کند. «سرود» نام زیبایی است و از زمان ساسانیان هم رواج داشته اما امروز محدود شده و باید با تبلیغات این نگاه را تصحیح کرد.
فکر می‌کنید این جشنواره چه تأثیری در شکوفایی و رشد سرود داشته باشد؟
سرود، ترانه و تصنیف همه از یک جنس است و هر اتفاقی که در سرزمین ما رخ می‌دهد با اشعار خوب باید برایش موسیقی خلق کنیم که در جامعه انعکاس پیدا کند. «سرود» نام زیبایی است و از زمان ساسانیان هم رواج داشته اما امروز محدود شده و باید با تبلیغات این نگاه را تصحیح کرد.
فکر می‌کنید این جشنواره چه تأثیری در شکوفایی و رشد سرود داشته باشد؟
به نظرم تأثیراتش بسیار است و همه کشور را درگیر می‌کند، مانند جشنواره «عمار» که هر فردی در روستا و شهرش با هر امکاناتی که دارد فیلم می‌سازد. ما هم به اقصی نقاط کشور فراخوان دادیم که آثارشان را برایمان ارسال کنند. وقتی کل کشور درگیر می‌شود استعدادهای زیادی هم در راستای تولید موسیقی سالم و فاخر حماسی، اجتماعی و ... شناخته می‌شوند و در نتیجه این فضا رقابت ایجاد می‌کند و موجب رشد موسیقی و افزایش امید می‌شود.
نظر شما