روز یکشنبه هم علی باقری کنی در شورای امنیت ملی حضور پیدا کرده و به ارائه جزئیات اقدامات انجام شده در وین پرداخت. در میانه این تحولات و برخلاف جو مثبتی که طی روزهای اخیر در مورد احتمال نهایی شدن توافق وجود داشت، در دو روز گذشته ورق برگشته و برخی از بن بست در گفت‌وگوها خبر می‌دهند. اظهارات مقامات کشورمان و از جمله حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه نیز نشان می‌دهد چند نقطه حساس که مدنظر تهران است همچنان باقی مانده و حالا باید دید آیا غرب و به‌ویژه آمریکا یارای تأمین منافع ایران را دارد یا نه. در گفت‌وگو با سید مصطفی خوش‌چشم تحلیلگر ارشد سیاسی حواشی درباره مذاکرات هسته ای را به بحث گذاشته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
تحلیل شما درباره مذاکرات وین چیست؟
مذاکرات وین برعکس تصاویری که برخی موافقان و مخالفان سعی بر ایجاد آن‌ها دارند، هنوز به مرحله تکمیلی نرسیده است و همچنان موضوعات حساسی روی میز است که باید تعیین تکلیف شود. در حقیقت توافق و عدم توافق بازی‌ای است که آمریکایی‌ها ذیل ضرب الاجل ساختگی‌شان راه انداخته‌اند تا افکار عمومی و نخبگان و سیاسیون ایران را به شکلی جهت‌دهی کنند که با فشار ساختگی، دولت ما مجبور به امتیازدهی به آن‌ها بشود. این در صورتی است که چنین شرایطی برای ما وجود خارجی ندارد و اگر آمریکایی‌ها عجله دارند، باید تکلیف درخواست‌های ما را روشن کنند. از جمله درخواست‌های ما ضرورت بسته شدن پرونده‌های ادعایی آن‌ها در زمینه اماکن و مطالعات است.
بنابراین ما هنوز به دوگانه موفقیت یا شکست مذاکره نرسیده‌ایم . البته از چهار ماه پیش مشخص بود طرف آمریکایی دوره کوتاه تا اواخر بهمن ماه را که حالا به اوایل اسفند رسیده است به بازیگری با هدف افزایش فشار برای رسیدن به امتیازات حداکثری و عدم اعطای امتیازات ایران بگذراند. با وجود این در این مقطع شواهد نشان می‌دهد طرف آمریکایی آمادگی هرگونه بن بست‌نمایی را برای اجرا و عملیات علیه ایران ندارد، به همین خاطر نیازمند انجام توافق با ایران است.
برداشت شما از آینده گفت‌وگوها چیست؟
افول تدریجی آمریکا سبب شده قدرت آن‌ها در تقابل با ایران کاهش پیدا کند و خروج آن‌ها از منطقه مزید بر علت شده است. از سویی راهبرد آن‌ها مبنی بر مهار چین و در عین حال مسئله اوکراین و تقابل آن‌ها با روسیه هم سبب می‌شود آمریکا نتواند در چند جبهه فعالیت کند. دلایل متعدد دیگری از جمله انتخابات پیش روی آمریکا و همین‌طور ناتوانی بایدن در بهبود وضعیت اقتصادی این کشور سبب نیازمندی آمریکا به توافق با ایران برای پاسخگویی به افکار عمومی این کشور می‌شود. این در حالی است که امروز ایران از دوران اوج اثرگذاری تحریم‌ها عبور کرده است. تهران برعکس گذشته و با توجه به تجربیات حاصل شده، فقط یک شعار دارد که توافق خوب قابل قبول است و توافق نکردن بهتر از هر توافق یا توافق بد است. در صورت لزوم تصمیم مورد نظر عدم توافق خواهد بود، برای همین است که ما به دنبال گرفتن امتیازات باقیمانده هستیم و اگر این امتیازات تعلق نگیرد توافقی در کار نخواهد بود.
برخی مدعی اثرگذاری تحولات اوکراین بر پرونده هسته‌ای ایران هستند؟ آیا این‌گونه است؟
اینکه برخی رسانه‌ها و شخصیت‌ها قضیه مذاکرات برجام را به جنگ اوکراین و تنش‌های آن ربط می‌دهند، حقیقت ندارد. متأسفانه این افراد بدون داشتن اطلاعات دقیق و با شعارهای عوام فریبانه برای بدست آوردن امتیازات جناحی وشخصی به قضیه ورود کرده و مدعی هستند ممکن است روسیه دو پرونده را به هم پیوند بزند. به نظر من رخداد اوکراین سبب می‌شود مواضع روس‌ها به ایران نزدیک‌تر بشود و از این به بعد بانک‌ها و شرکت‌های تحریم شده روسی می‌توانند بدون ترس از تنبیهات غربی‌ها به صورت آشکارا با بانک‌های تهران تجارت کنند و تبادل مالی آن‌ها باعث رشد تجاری طرفین خواهد شد. نقش روس‌ها در مذاکرات بیش از بقیه نیست و طرف روسی و چینی به دنبال حمایت از ایران هستند.
نظر شما