رهبران کشورهای جهان در ادامه با ارسال پیام‌هایی انتخاب حاکم جدید را تبریک گفتند. از ایران نیز رئیس جمهوری سید ابراهیم رئیسی و وزیر امور خارجه حسین امیرعبد اللهیان پیام‌هایی ارسال و بر ارتقای روابط با کشور «دوست و برادر» تأکید کردند.
روابط تهران و ابوظبی هر چند در سال‌های اخیر تحت تأثیر عواملی مقطعی با تنش مواجه بوده و گرمای گذشته را ندارد، اما به‌طور کلی برخلاف روابط تهران با سعودی و بحرین دو کشور مناسبات پایداری را تجربه کرده‌اند. اما اینکه با توجه به تغییرات سیاسی اخیر این روند چگونه طی خواهد شد، پرسشی مهم است. در گفت‌وگو با سید هادی سید افقهی تحلیلگر جهان عرب چشم انداز روابط جمهوری اسلامی ایران و امارات متحده عربی پس از به قدرت رسیدن «محمد بن زاید» را به بحث گذاشته‌ایم
که در ادامه می خوانید؟
به عنوان نخستین پرسش، آینده روابط کشورمان با ابوظبی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
پیش از هر چیز باید توجه داشت از زمانی که آقای خلیفه کسالت جسمی و روانی پیدا کرد و حتی گفته شد مشاعر خود را از دست داده، محمد بن زاید عملاً و نه رسمی مسئول امارات شده و تغییرات کنونی قابل پیش‌بینی بود. شیخ محمد اما روابط ویژه و پیدا و پنهانی با رژیم صهیونیستی و ایالات متحده آمریکا دارد. عبدالله بن زاید برادر تنی محمد در حال حاضر وزیر امور خارجه امارات متحده و چهره‌ای است که توافق‌نامه ننگین ابراهیم را امضا کرده است. پس به نظر می‌رسد تحول خاصی در سیاست خارجی این شیخ نشین اتفاق نیفتاده و امارات در حوزه روابط خارجی همین رویه را ادامه خواهد داد. در رابطه با جمهوری اسلامی هم سعی خواهند کرد روابط نیم بند حفظ شود.
فاکتورهای مؤثر بر مناسبات دو کشور
کدام است؟
نکته مثبت رابطه ما با شیخ نشین امارات در دائمی و پیوسته بودن آن است، هرچند روابط سینوسی بوده. دو متغیر مهم است که اکنون نیز بر مناسبات دو کشور اثرگذار است. نخستین مسئله اظهارات تنش‌زا و گاه و بی گاه ابوظبی در مورد جزایر سه گانه ایرانی است. حاکمان امارات خودشان هم می‌دانند حاکمیت بر این سرزمین‌ها متعلق به ایران است، اما تحت تأثیر القائات دشمنان و به‌ویژه آمریکا در این مورد یاوه گویی می‌کنند. نکته دوم عادی‌سازی روابط میان امارات و رژیم صهیونیستی است. حالا که اسرائیل هم وارد معادلات منطقه شده، قطعاً این فاکتور بر مناسبات با جمهوری اسلامی اثرگذار خواهد بود. البته ابوظبی همواره یکی از متحدان نزدیک عربستان سعودی محسوب می‌شود و بعید نیست اگر روابط ما با ریاض پس از مذاکرات انجام شده ارتقا یابد، مناسبات ما با امارات هم دستخوش تغییرات مثبتی شود.
سفر رئیس جمهور به امارات در دستور کار است. این اقدام چقدر می‌تواند بر مناسبات اثرگذار باشد؟
ما دشمنی حادی با امارات نداریم. نکته این است که این امارات است که از سوی دیگران علیه ما تحریک می‌شود که باید این رویکرد تغییر پیدا کند. نکته دوم اینکه نباید از یاد ببریم این جمهوری اسلامی است که همواره از دوستی با کشورهای حاشیه جنوبی خلیج‌فارس استقبال کرده. دولت روحانی در باب امنیت جمعی منطقه طرح صلح هرمز را مطرح کرد و گفت بنشینیم و با هم و بدون دخالت‌های خارجی در مورد امنیت منطقه گفت‌وگو کنیم. همان‌گونه که گفتید در ماه دسامبر سیدابراهیم رئیسی نامه‌ای از رئیس فقید امارات دریافت کرد که در آن از او دعوت شده بود تا به ابوظبی سفر کند. این دعوت‌نامه در جریان سفر مشاور امنیت ملی امارات شیخ تهنون بن زاید به تهران در ماه دسامبر به رئیس جمهوری ایران داده شده بود. سفر رئیسی به ابوظبی همچنان در دستور کار قرار دارد، اما مشخص نیست به زودی انجام شود، هر چند بنا بر گزارش‌های رسیده، قرار است وی در آینده نزدیک به کشور عمان سفر کند. رویکرد دولت هم همین است. حجت الاسلام و المسلمین رئیسی حتی در نخستین کنفرانس مطبوعاتی خود پس از انتخابات به صراحت از ارتقای روابط با همسایگان سخن گفت. پس بعد از تغییرات جدید سیاسی در رأس حاکمیت امارات اگر حاکمان جدید صادق باشند می‌توان این را به فال نیک گرفت و می‌تواند فرصت خوبی برای ارتقای سطح همکاری دو کشور فراهم کند. شرایط جدید می‌تواند محیط مناسبی برای بهبود روابط ایران و امارات ایجاد کند و اگر به درستی از سوی رهبر جدید امارات درک شود، روابط دو کشور به سطح جدیدی ارتقا خواهد یافت.
نظر شما