کتاب شریف نهجالبلاغه شامل سخنان و کلمات و نامههای گهربار امیرالمؤمنین و امیر بیان، علیبن ابیطالب(ع) است که در موقعیتهای گوناگون بیان فرموده یا برای افراد مختلف نوشته است. گردآورنده این کتاب ارزشمند سید رضی ابوالحسن محمد بن حسین موسوی (۳۵۹- ۴۰۶ هجری) است. این کتاب در سه بخش شامل خطبهها و نامهها و برخی از سخنان کوتاه و گهربار امیرالمؤمنین علی (ع) است که در موقعیتهای گوناگون بیان فرموده یا برای افراد مختلف نوشته است.
دکتر منصور پهلوان در این مراسم گفت: این کار یک نهجالبلاغه کمغلط است. ما بیشتر ترجمهها را مشاهده و سعی کردیم اغلاطی را که دیگران مرتکب شدهاند، نداشته باشیم. ترجمه آزاد از کلام مولا و قرآن در شأن مولا و قرآن نیست؛ چراکه در دگرگون کردن معانی تأثیر دارد.
وی افزود: ما عبارات نهجالبلاغه را تقطیع کردیم و در مقابلش معنای صحیح را نوشتیم. اگر کسی بخواهد نهجالبلاغه را یاد بگیرد، ترجمه بسیار خوبی است و ترجمه صریح و دقیقی دارد. در این کار انشانویسی صورت نگرفته است. در پاورقی، لغت اصیل و توضیحات ادبی متن را آوردهایم. ما به معنای اصیل کلمه باید دقت نموده و به آن مراجعه کنیم. اگر کسی بخواهد با قرآن و نهجالبلاغه آشنا شود، باید با فرهنگ لغوی زمان خودشان آشنا باشد. ما در برخی مواقع به روایات و اشعار جاهلی عرب استناد کرده و از فرهنگ لغات اصیل استفاده کردیم. این ترجمه، ترجمه درست و دقیقی است.
شریعتی در ادامه بیان کرد: هنگام ترجمه به مباحث
فقه الحدیثی و زمان صدور حدیث هم توجه داشتهایم. به طور مثال، کلمه «قهرمان» در ترجمه فارسی با آنچه در فرهنگ عرب است، تفاوت دارد. این کلمه در کلام امیرالمؤمنین را باید با فرهنگ آن زمان مطابقت داد.
وی افزود: در دوره پس از انقلاب در ایران، یک ویراسته از نهجالبلاغه که مربوط به دکتر صبحی صالح است، مورد توجه قرار گرفت. خیلی از مترجمان بدون توجه به کلمات و معانی آقای صبحی صالح به ترویج آن پرداختند؛ در صورتی که متن صبحی صالح اشکالات متعددی دارد.
شریعتی با اشاره به اینکه در جامعه اسلامی دو تاریخ برای نهجالبلاغه داریم، افزود: این کتاب را سید رضی در سال ۴۰۰ هجری گرد آورده و سید مرتضی ادامه آن را در ۴۳۶ هجری نوشته است. علمیت سید مرتضی در علوم اسلامی بیشتر بود و سید رضی بیشتر یک ادیب به شمار میرفت. در
قرن ۷، دو شاعر بزرگ داریم؛ یکی ابن ابیالحدید، یکی ابنمیثم بغلانی که با صبغه کلامی نهجالبلاغه را شرح داده است. ابن ابی الحدید هم با صبغه تاریخ و ادبیات آن را شرح کرده است. رفتار ترجمه این دو شخصیت دو الگو برای دیگران شد.
وی افزود: توضیحات سید رضی و ارجاعاتش به کتابهای دیگر کمکهای شایانی کرده تا ما ملاک محکمی در ترجمه اصیل داشته باشیم. ما به نسخههای خطی مراجعه و آنها را بررسی کردیم. کسی که بخواهد نهجالبلاغه را ترجمه کند، باید شرحهای دیگر را
دیده باشد.
نظر شما