ایالات متحده آمریکا به عنوان یگانه قدرت برآمده از زیر خاکستر جنگ سرد که به واسطه سیاستهای نظامی و توسعهطلبانه خود در ۳۰ سال اخیر با چالشهای هویتی روبهرو شده بود، حال اوکراین را صفحه شطرنج مناسبی میبیند تا با مهرهچینی بتواند روسیه پوتین را به چالش کشیده و علاوه بر آن، تقابل را به رویارویی جدیتر با چین تبدیل کند. این سیاست که با همراهی متحدان انجام میشود میتواند بیش از پیش دنیا را در خطر جنگی بزرگ و بر لبه پرتگاه قرار دهد.
در این راستا روز گذشته احزاب مختلف در آلمان به اکثریت لازم برای ایجاد تغییرات در قانون اساسی در زمینه تخصیص بودجه برای صندوق دفاعی ویژه دست یافتند. پیرو آن، وزارت دارایی آلمان اعلام کرد این کشور با اعمال تغییر در قانون اساسی خود موافقت کرده است تا صندوق دفاعی ویژه مبتنی بر اعتباری به مبلغ ۱۰۰میلیارد یورو (۱۰۷.۳۵ میلیارد دلار) که در پی عملیات نظامی روسیه در اوکراین پیشنهاد شده بود، به مرحله اجرا درآید. اسفند ماه سال گذشته بود که اولاف شولتس، صدراعظم آلمان از یک بسته استثنایی برای نوسازی ارتش خبر داده بود. آلمان پس از دو تجربه جنگ جهانی اول و دوم و پس از سالها سرمایهگذاری کم در بودجه دفاعی، این چرخش تاریخی را انجام میدهد. این میتواند به معنای تغییر سیاست نظامی آلمان از دفاع به حمله و در راستای سیاستهای استعماری آمریکا و محور غربی تعبیر شود. برلین در سال ۲۰۱۸ تنها ۳۸.۸ میلیارد یورو به بودجه دفاعی خود اختصاص داد که در سالهای گذشته این میزان بهتدریج افزایش یافت و در سال گذشته به نزدیک ۴۷ میلیارد یورو رسید. نظامی شدن آلمان پس از
۷۰ سال و سه برابر شدن بودجه دفاعی این کشور و خارج شدن غول خفته آلمان از چراغ جادو، البته بیش از همه زنگ خطر را برای پروژه همگرایی اروپایی و بهخصوص نقش رهبری فرانسه در اروپا به صدا درخواهد آورد و این موضوعی است که میتواند بیش از پیش غرب را دچار تشتت و واگرایی کند.
همزمان با برلین، ژاپن نیز مدتی است با کنار گذاشتن مشی محتاطانه نظامی خود در حال پوستاندازی و بازگشت به دوره نظامیگری است. گویی جنگ اوکراین بهانه بازنمایی و بازآرایی آلمان و ژاپن از بازندگان مقهور جنگ دوم جهانی به احیای قدرت تاریخیشان است. فومیو کیشیدا، نخستوزیر ژاپن در دیدار اخیر خود با جو بایدن، متعهد شد بودجه نظامی ژاپن را به میزان چشمگیری افزایش دهند. ژاپن اعلام کرده خواستار افزایش بودجه نظامی در سال مالی بعدی از ۴۲.۵به ۶۰ میلیارد دلار است. هدف آلمان و ژاپن از افزایش بودجه نظامی هرچند تقویت قابلیتهای دفاعی عنوان میشود اما شکی نیست که باید تحرکات آنها را در راستای توسعهطلبیهای آمریکا دانست که میتواند این دو کشور را به ابزاری برای رسیدن به مقاصدش تبدیل کند، همانگونه که در ماجرای اوکراین اتفاق افتاد.
نظر شما