سال۱۳۹۸ نخستین بار در کشور کارگروه «وکلای ترمیمی» در مشهد با کمک دستگاه قضا راه اندازی شد تا میان طرف های دعوا صلح و سازش برقرار کند و درنتیجه راهکاری باشد برای کاهش شمار پرونده های ورودی به دستگاه قضا که به تعبیر سیدامیر مرتضوی، معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری خراسان رضوی، رشد قارچ گونه دارد و حالا به گفته علی ادبی، دبیر کارگروه وکلای ترمیمی، این کارگروه در مشهد حدود دویست عضو ثابت و هفتاد عضو فعال دارد.
هدف عدالت ترمیمی، ترمیم خسارت بزه دیده و مسئولیت بخشی به بزهکار است و وکلای ترمیمی تلاش می کنند تا با مشارکت همه طرف های درگیر در جرم و از طریق میانجیگری، جرم زدایی و از تشکیل و ورود پرونده قضایی به دادگاه ها جلوگیری کنند.

دعوتی برای مشارکت
دبیر کارگروه وکلای ترمیمی در مشهد با بیان اینکه «وکلای ترمیمی» مفهومی است که از عدالت ترمیمی نشئت می گیرد، اظهار کرد: در عدالت ترمیمی همه کسانی که مسئله ای دارند، کنار هم جمع می شوند و با کمک هم راه حلی برای آن پیدا می کنند. درواقع عدالت ترمیمی دعوتی برای مشارکت است.
علی ادبی در گفت وگو با شهرآرا اظهار کرد: حضور و مداخله نهاد وکالت در عرصه اجتماعی در راستای حل مشکل مردم و برای انجام رسالت اجتماعی است. به نوعی نهاد وکالت علاوه بر تکالیف حقوقی و قضایی تلاش می کند که نقش و رسالت اجتماعی خود را در قالب کارکردهای عدالت ترمیمی بازتعریف و اجرا کند. وی ادامه داد: اولین اقدام این وکلا مشاوره رایگان است که بیشتر در حاشیه شهر و دفاتر تسهیلگری انجام می شود. دومین اقدام، برگزاری نشست های صلح و سازش است و در بخش بعدی مواردی داریم که ناچار به طرح دعوا هستند و توان پرداخت هزینه های وکیل را ندارند. بنابراین برای آن ها وکیل های معاضدتی در نظر می گیریم.
ادبی از حضور و فعالیت شش گروه اقدام وکلای ترمیمی در پایگاه های داخل دادگستری خبر داد و افزود: وکلا در برنامه دوشنبه های حقوقی نیز فعال هستند. با کمک استادان دانشگاه و حمایت دستگاه قضایی، در حاشیه شهر مشهد شوراهای حل اختلاف محلی تشکیل شده که کارکردشان بی‌قراری سازش است.

جبران خسارت، جایگزین نگاه تنبیهی
عضو هیئت مدیره کانون وکلای خراسان‌رضوی در گفت وگو با شهرآرا، با اشاره به اینکه موضوع وکلای ترمیمی با ایده شهر ترمیمی آغاز شده است، اظهار کرد: شهر ترمیمی شهری است که به جای اینکه به تخلفات با دیدگاه سرکوبگری نگاه کند و به جای نگاه تنبیهی، به موضوع های شهری بیشتر نگاه انسانی و جبران خسارت دارد. بنابراین دبیرخانه شهر ترمیمی در شهرداری شکل گرفت. البته این موضوع کارگروه هایی را ازجمله شهرداری ترمیمی، مدرسه، وقف، دادگستری و زندان ترمیمی شامل شد که یکی از این کارگروه ها وکلای ترمیمی بود. عباس شیخ الاسلامی با بیان اینکه در کارگروه وکلای ترمیمی علاوه بر کانون وکلا، وکیلانی از مرکز وکلا نیز مشغول به خدمت رسانی هستند، گفت: این طرح که تقریبا از ابتدای شیوع ویروس کرونا شروع شده است، خدمات وکالتی رایگان را با نگاه صلح و سازش و ترمیم اختلافی بین بزه دیده، بزهکار و جبران خسارت برای افراد را ارائه می دهد. وی فعالیت وکلای ترمیمی را موجب کاهش بار دستگاه قضایی دانست و افزود: در ابتدا این کار در پنج محله شروع شد و اکنون دفاتر تسهیلگری با ما قرارداد می بندند. می توان گفت بیشترین مشکلی که وکلای ترمیمی برای صلح و سازش آن تلاش می کنند، اختلافات مالی، مسائل صنفی و مشکلات مربوط به زمین و تابعیت است. وکیلان از اینکه خدمتی اجتماعی و کاری انسانی انجام می دهند، بزرگ ترین لذت را می برند، اما باید به مرور از آن ها به ویژه در حوزه معنوی حمایت کنیم.

منبع: شهرارا