مسجد در صدر اسلام تنها محل عبادت نبود بلکه مرکز رسیدگی به مسائل اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و علمی محسوب میشد.
مسجدها در گذشته مرکز دادخواهی مظلوم از ظالم نیز به شمار میرفت به طوری که پیامبر اکرم(ص) هر زمان میخواستند تصمیم مهمی در عرصههای مختلف نظامی، اجتماعی و… بگیرند، آن تصمیم را در مسجد مطرح و به اطلاع عموم میرساندند. حتی پس از رحلت رسول خدا(ص) و در دوره خلفا مسجد جایگاه خود را در شئون مختلف حفظ کرد؛ اما به تدریج در طول تاریخ برخی مسائل از مسجد فاصله گرفت به طوری که درِ مسجدها در ساعتهای غیر نماز بسته است.
یکی از شهروندان بجنوردی در این زمینه در گفتوگو با خبرنگار ما از بسته بودن مسجدها در طول روز گلایه میکند و میگوید: درِ همه مسجدها به غیر از زمان نماز بسته است.
موسیالرضا سعادتی اظهار میکند: بنده هر روز صبح قبل از طلوع آفتاب، در پارک کنار منزل که برای پیادهروی میروم، شاهد مسافران بسیاری هستم که در این مکان اقامت موقت داشتهاند و زمانی که میخواهند برای خواندن نماز به مسجد بروند، با درِ بسته آن مواجه میشوند.
وی ادامه میدهد: با توجه به اینکه این استان در محل گذر زائران امام رضا(ع) قرار دارد و سالانه میلیونها مسافر از این استان عبور میکنند، لازم است دستکم مسجدهای مسیر اصلی باز باشند؛ زیرا برخی از مسافران و افرادی که زمان اذان به مسجد نرسیدهاند، میخواهند نمازشان را در مسجد بخوانند؛ ولی مجبورند کنار خیابان یا در پارک نماز را اقامه کنند. بسته بودن مسجدها نشان از بیتوجهی به بهره بردن از ظرفیت مسجد است.
یکی دیگر از شهروندان بجنوردی هم میگوید: باید مسئولان به گونهای برنامهریزی کنند تا ظرفیت مسجدها در ساعتهای مختلف حفظ شود نه اینکه تنها مکانی برای برگزاری نماز و مجلس ختم باشد.
عبدالحسین رزاقی میافزاید: باید از ظرفیتهای مسجد در برگزاری کلاسهای مختلف علمی، دینی، آموزشی و... بهره برد و این مکان مقدس را به نهادی فعال و پویا تبدیل کرد.
وی همچنین میگوید: مسئله دیگری که وجود دارد متأسفانه در برخی از مسجدها، شأن مسجد رعایت نمیشود. یکی از شئونات مسجد، رفتار صحیح و پسندیده خود مسجدیهاست که گاه برخی رفتارها و برخوردها را از سوی آنان میبینیم که موجب میشود جوانان و نوجوانانی که با ذوق و اشتیاق به مسجد آمدهاند، از این مکان مقدس رانده شوند. رانده شدن جوانان از اینگونه مکانها تبعات زیادی در پی دارد و موجب آسیبهای اجتماعی و فرهنگی میشود.
گلایه نماینده ولی فقیه ازانفعال مسجدها
نماینده ولی فقیه در خراسان شمالی و امام جمعه بجنورد نیز میگوید: افزون بر هزار مسجد در خراسان شمالی وجود دارد؛ ولی این مسجدها در حد انتظار، فعال نیستند. در حالی که مسجد بهترین نهاد برای حل مشکلات محلات و مقابله با انواع آسیبهای اجتماعی است.
حجتالاسلام والمسلمین نوری بر ضرورت احیای بیشتر کارکردهای اجتماعی مسجدها تأکید و اظهار میکند: دستگاههای فرهنگی و اجرایی باید تلاش کنند با رویکردی انقلابی و با تشریک مساعی این کارکردها را احیا کنند.
وی با اشاره به اهمیت احیای کارکردهای چندگانه مسجدها میافزاید: اگرچه مسجد بعد از پیروزی انقلاب اسلامی احیا شد؛ ولی هنوز نتوانستهایم کارکردهای چندگانه فرهنگی آن را احیا و اجرایی کنیم. در حالی که مسجد نقش تأثیرگذاری در توسعه فرهنگ دینی و رفع آسیبهای اجتماعی محلات دارد.
وی با بیان اینکه امور اجتماعی اسلام با محوریت مسجد انجام میشود، ادامه میدهد: باید تمامی نهادهای فرهنگی ازجمله کانون فرهنگی و هنری مساجد، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، حوزه هنری انقلاب اسلامی و پایگاههای بسیج برای احیای کارکردهای مسجدها مشارکت فعال داشته باشند.
نوری با بیان اینکه فعالیت امام جماعت نباید تنها محدود به اقامه نماز جماعت باشد، خاطرنشان میکند: امام جماعت باید رابطه صمیمانهای با مردم محله داشته باشد تا بتواند مشکلات آنان را برطرف کند.
وی مسجد را محل تربیت انسانهای وارسته توصیف میکند و میگوید: براساس آمارها، افزون بر ۹۰ درصد شهدا اهل مسجد بودند و در این مرکز دینی پرورش یافتهاند.
امام جمعه بجنورد با تأکید بر اینکه باید کودکان و نوجوانان را به حضور در مسجد تشویق کنیم، این مهم را لازمه تربیت نیروهای انقلابی و مدافع ارزشهای اسلامی دانست.
در ادامه، مدیر مرکز رسیدگی به امور مساجد خراسان شمالی نیز تعداد مسجدهای استان را یکهزار و ۲۰۰ مسجد عنوان میکند و میگوید: از این تعداد، ۸۵ مسجد شاخص و فعال و ۶۳۲ مسجد به نوعی در خدمات اجتماعی فعال هستند. همچنین ۳۵۲ امام جماعت در سطح استان فعالیت دارند.
حجتالاسلام محمد خانی با بیان اینکه شهرستان بجنورد به نسبت آمار جمعیتیاش تنها ۸۰ مسجد دارد که در مقایسه با جمعیت، به شدت کم است اظهار میکند: در حال حاضر از این تعداد مسجد در شهرستان بجنورد ۱۲ مسجد اقامه نماز ندارد و در مجموع ۳۰۴ مسجد در کل استان نماز مغرب و عشا و ۱۶ مسجد نماز صبح برگزار میکنند.
وی میافزاید: نکته قابل توجه این است که مسجدها هدفمند نیستند؛ بلکه در جانمایی آنها در برخی محلهها چندین مسجد و برخی محلهها کمبود مسجد داریم.
وی با اشاره به هفته جهانی مسجد میگوید: به همین مناسبت برگزاری نخستین نمایشگاه دستاوردهای مسجدهای استان با حضور ۳۲ مسجد و ۳۲ غرفه در محل مصلی بجنورد در حال برگزاری است.
حجتالاسلام خانی، دومین رویداد رونمایی از کتاب مسجد انقلاب از آغاز تا تراز انقلاب، برگزاری همایش بزرگ همسنگران مسجدی با حضور ائمه جماعت و ارکان مسجد، بازدید و حضور نماینده ولی فقیه در یکی از مسجدهای فعال استان در شیروان، کلنگزنی مسجد محله فرهنگیان را از جمله برنامههای شاخص این هفته عنوان میکند.
خبرنگار: سمانه محمدزاده ثانی
نظر شما