این در حالی است که سال‌هاست دولت در حفظ و نگهداری بافت‌های تاریخی دچار مشکل شده و از طرفی اجازه ورود مردم را به این موضوع نداده و نمی‌دهد.

ضرورت تعیین تکلیف بافت‌های تاریخی
سیدعلی یزدی‌خواه، نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در این خصوص به ما می‌گوید: یکی از مشکلات پُر تعداد در کشور، موضوع تعیین تکلیف بافت‌های تاریخی است به‌طوری که برخی بافت‌ها و بناهای تاریخی کشور بیش از ۷هزار سال قدمت دارند و در مناطق مختلف پراکنده‌اند. تعدادی از این بناها استحکام ندارند و بعضی دیگر در تملک مردم است اما به لحاظ قدمت و فرسودگی بافت، اقامت در آن‌ها خطرناک است.
این نماینده مردم در مجلس با اشاره به اینکه در برخی شهرها ۵۰درصد وسعت جغرافیایی شهر، بافت تاریخی محسوب می‌شود، اضافه می‌کند: با توجه به گستردگی بافت‌ها و بناهای تاریخی، وزارت میراث‌فرهنگی از توان اقتصادی لازم برای تملک و یا کمک به مرمت این بافت‌ها برخوردار نیست و مردم با مشکل روبه‌رو شده‌اند. زیرا براساس قانون، مالکان این بناها به دلیل اینکه یک بنا ثبت میراث فرهنگی شده و شناسنامه تاریخی دارد، نه تنها امکان فروش آن را ندارند بلکه به آن‌ها اجازه تجدید بنا و یا مرمت داده نمی‌شود. بنابراین کمیسیون فرهنگی مجلس نشست‌های متعددی با این وزارت داشته که براساس آخرین جلسه قرار است در دوماه آینده کارگروهی با حضور کارشناسان این وزارتخانه و اعضای منتخب کمیسیون فرهنگی مجلس تشکیل شود تا با بررسی همه جزئیات، بتوان راه برون‌رفتی از این بحران برای مردم پیشنهاد داد.

چرا دولت ورود جدی به مرمت بناهای تاریخی ندارد
وی در پاسخ به این پرسش که چرا دولت ورود جدی به مرمت بناهای تاریخی ندارد، اظهار می‌کند: پاسخ آقای ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی این است که این وزارتخانه منابع مالی لازم را برای مرمت این بافت‌ها و بناهای تاریخی ندارد که البته قانع‌کننده است و ضرورت دارد با ارائه راهکارهای دیگری موضوع را مدیریت کنیم. یکی از بهترین روش‌ها، بی.یو.تی (یکی از شیوه‌های جذب سرمایه‌گذار مبتنی بر قانون) است که براساس آن می‌توان با کمک مالکان این بناها آن‌ها را بازسازی کرد تا مالک بتواند از بنا استفاده مفید کند.
وی می‌افزاید: اگر اجازه مرمت به مالکان یا سرمایه‌گذاران علاقه‌مند داده شود، مالک یا سرمایه‌گذار می‌تواند با تغییر کاربری بنا آن را تبدیل به بوم‌های گردشگری کرده و اشتغال‌زایی کند به‌طوری که سرمایه‌گذار براساس قرارداد می‌تواند پس از مرمت و بازسازی، با حفظ سلامت بنا به مدت زمان مشخصی از آن بهره‌برداری کرده و در پایان قرارداد، بنا یا بافت را مانند روز نخستی که بازسازی شده به وزارت میراث فرهنگی تحویل دهد. بنابراین وزارت میراث فرهنگی می‌تواند با تعیین صلاحیت‌های حرفه‌ای برای افرادی که تمایل دارند در مرمت و بازسازی بافت‌های فرسوده مشارکت کنند فراخوان دهد و در صورتی که رزومه و شرایط آن‌ها پذیرفته شد با این افراد قرارداد امضا کند.

نتیجه تبدیل سازمان میراث فرهنگی به وزارتخانه
مرتضی خاکسار، استاد دانشگاه و کارشناس حوزه میراث فرهنگی و گردشگری نیز با تأکید بر ضرورت مرمت بافت‌ها و بناهای تاریخی فرسوده به ما می‌گوید: اکنون که سازمان میراث فرهنگی به وزارتخانه تبدیل شده، انتظار بیشتری از این وزارتخانه می‌رود و نیازمند جنبش، تخصص و انقلاب فرهنگی در حوزه میراث فرهنگی و مرمت این بافت‌ها و بناها هستیم تا بتوانیم با توسعه صنعت گردشگری برای کشور ارزآوری داشته باشیم.
نویسنده کتاب «گردشگری و مدیریت مراکز تفریحی» با بیان اینکه در تبدیل سازمان میراث فرهنگی به وزارتخانه، تغییرات لازمی که ضرورت دارد انجام نشده، اضافه می‌کند: بی‌توجهی به مرمت و بازسازی بناها و بافت‌های تاریخی یکی از ضعف‌های اساسی سازمان میراث فرهنگی بود که متأسفانه با تبدیل این سازمان به وزاتخانه نه تنها برطرف نشد بلکه شدت و افزایش یافت و همواره شاهد تخریب این بناها هستیم.
خاکسار با اشاره به اینکه ضرورت دارد بناهای تاریخی ثبت شده شناسنامه استفاده ظرفیتی داشته باشند تا در حد امکان از تخریب آن‌ها پیشگیری شود، می‌گوید: به عنوان نمونه باید مشخص شود سی و سه پل اصفهان در هر روز، امکان بازدید چند بازدیدکننده و در واقع چقدر امکان تحمل نیرو را دارد و یا سازه‌های آبی شوشتر با چه چالش‌هایی روبه‌رو است و کارشناسان برای حفظ و افزایش طول عمر بناهایی مثل مسجد شیخ فضل‌الله، خانه کاشانی‌ها، خانه باقری‌ها، باغ ارم، آب انبارها، قنات‌ها، پل‌ها و سایر بناهای تاریخی متعددی که در استان‌های مختلف ثبت ملی شده اما برای آن‌ها هیچ اقدامی نمی‌شود، چه پیشنهادهایی دارند.
وی اضافه می‌کند: در مورد مرمت بناهای تاریخی ابتدا باید تعداد بناها و بافت‌های نیازمند مرمت مشخص شود، سپس وزارت میراث فرهنگی اعلام کند برای مرمت آن‌ها به چه مقدار بودجه نیاز است و اینکه آیا دولت می‌تواند بودجه مورد نیاز را اختصاص دهد، اگر نمی‌تواند وزارتخانه چه ظرفیت‌هایی
پیش رو دارد که می‌تواند از آن‌ها برای مرمت بناهای تاریخی استفاده کند. تا این موارد مشخص نشود ابراز گلایه از کمبود بودجه نتیجه‌ای جز فرسایش بیشتر بناهای تاریخی ندارد.

خبرنگار: اعظم طیرانی