در کنار بحث‌هایی که از احتمال تغییر سیاست ترکیه در قبال همسایه جنوبی‌اش، سوریه، پس از یک دهه خصومت علیه نظام بشاراسد وجود دارد، این روزها اظهاراتی از نزدیکی دوباره آنکارا به مصر نیز بر سر زبان‌ها افتاده است. چند روز پیش رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در این باره به‌صراحت سخنانی بر زبان راند و تأکید کرد این کشور به دنبال آشتی با سرزمین فراعنه است. اما دلیل این چرخش در حوزه سیاست خارجی ترکیه چیست؟
روابط آنکارا و قاهره پس از سرنگونی دولت محمد مرسی در سوم ژوئیه سال ۲۰۱۳ رو به تیرگی گذاشت. ترکیه که با دولت اخوانی مصر که پس از فروپاشی دیکتاتوری حسنی مبارک بر سر کار آمده بود، مناسبات حسنه‌ای داشت، تغییر دوباره حکومت و روی کار آمدن حکومت ژنرال عبدالفتاح السیسی را برنتابیده و به تقابل برخاست. در ادامه تحت تأثیر رویکرد خصمانه آنکارا، روابط دو کشور به پایین‌ترین سطح تنزل یافت. اما دولت ترکیه نشان داده هیچ اصل ثابتی در سیاست خارجی ندارد. تغییر سیاست در قبال عربستان سعودی و امارات پس از چندین سال تنش و به‌ویژه برقراری رابطه گرم با رژیم صهیونیستی اوج این جهت‌گیری منفعت‌طلبانه را نشان داد. همزمان شخص اردوغان که با وجود تبلیغات گسترده می‌داند جایگاه چندانی در جهان اسلام ندارد، فرمان سیاسی را به سمت نزدیکی به مصر چرخانده تا بتواند از کنار این حرکت به اهداف ترسیمی خود برسد. این نشان‌دهنده نیاز اردوغان است؛ چرا که اقتصاد ترکیه این روزها بحرانی بوده و گرانی نیز روز به روز رکورد می‌زند. با توجه به اینکه مصر در شمال آفریقا بازار بزرگی برای کالای ترکیه می‌تواند باشد، به نظر دلیل اصلی این تغییر به همین مسئله باز می‌گردد.
اما بر سر خواسته آنکارا موانعی هم وجود دارد. یکی از چالش‌ها بدبینی‌ای است که بین نظامیان و دستگاه امنیتی مصر نسبت به رفتار اردوغان شکل گرفته است. رئیس جمهور ترکیه پس از روی کار آمدن سیسی مواضع تندی علیه حکومت وی گرفته و گفته بود حاضر نیست با دولت برآمده از کودتا کنار آید. به همین دلیل دستگاه حاکمیتی مصر با نگاه به مواضع گذشته اردوغان و قرار دادن ملاحظاتی تلاش داشته و دارد که مناسبات طرفین به سطح بالایی نرسد. با وجود این، نیاز ترکیه و رایزنی‌های این کشور احتمالاً سبب ایجاد سطحی از مناسبات میان طرفین خواهد شد. در سوی مقابل همین بدبینی حاکم در مصر سبب می‌شود قاهره در رابطه با ترکیه با احتیاط گام بردارد.