به گزارش قدس آنلاین، این روزها بیشتر از گذشته اصطلاح "جوانان نسل z"به گوشمان خورده است.نسلی که از بدو تولد چشمانشان به روی دنیای تکنولوژی باز شد و هرروز با پیشرفت دنیای ارتباطات قد کشیدند.اما ریشه ی این تقسیم نسل ها در کجاست؟در واقع یک نسل، به گروهی از افراد گفته می شود که در یک واحد زمانی متولد شده‌اند و تجارب مشترکی دارند.جامعه شناسان معتقدند؛ متولدین سال ۱۸۸۳ تا ۱۸۹۹ میلادی نسل گمشده(Lost Generation) و متولدین 1900 میلادی (1278 شمسی) تا 1924 میلادی (1302 شمسی) یعنی متولدین دوران جنگ جهانی اول نسل بزرگان (Greatest Generations) را تشکیل می دهند. نسل بعدی، نسل خاموش (Silent Generation) است که شامل متولدین ۱۹۲۵ میلادی (۱۳۰۴ شمسی) تا 1945 میلادی (1324 شمسی) می شود. این افراد پس از جنگ جهانی اول و در بحبوحه جنگ جهانی دوم و بحران اقتصادی به دنیا آمدند. شرایط دشوار زندگی باعث شد تا آن‌ها برای داشتن زندگی بهتر، افرادی پرتلاش، منظم، صرفه‌جو، محتاط و محافظ کار باشند. نسل انفجار جمعیت (Baby Boomers) شامل متولدین 1946 میلادی (1318 شمسی) تا 1964 میلادی (1343 شمسی) است. افراد این نسل در دوران پس از جنگ جهانی دوم و در زمان رشد فزاینده جمعیت متولد شدند. ریسک‌پذیری، کارآفرینی و همین‌طور خلق کسب‌وکارهای جدید از ویژگی‌های بارز این افراد این نسل است. استیو جابز و بیل گیتس از افراد سرشناس این نسل هستند.نسل بعدی نیز، نسل X است که شامل متولدین 1965 میلادی (1338 شمسی) تا 1979 میلادی (1358 شمسی) می شود. از آنجا که متولدین نسل X در یک دوره پر تلاطم به دنیا آمده‌اند، تغییر را یک مسئله عادی در زندگی می‌دانند و برخلاف نسل خاموش، آن‌ها از تغییر و حتی شکست خوردن هراسی ندارند. نسل بعدی،نسلY است که شامل متولدین ۱۹۸۰ میلادی (۱۳۵۸ شمسی) تا 1995 میلادی (1374 شمسی)می شود.این نسل در بستر فناوری‌های نوین ارتباطی رشد یافته و علاقه‌مند به ارتباط با همسالان و دوستان خود است. نسل Y همواره سعی می‌کند تا زندگی راحت و بدون دردسری را برای خود فراهم کند.و اما نسل Z که شامل متولدین سال 1996 میلادی (1373 شمسی) تا 2010 میلاد ( 1389) می شود. آن‌ها فرزندان نسل x و تا قسمتی هم نسل y هستند. ما در ایران این نسل را تحت عنوان دهه هشتادی ها می‌شناسیم.

برای شناخت بیشتر نسل Zو ریشه ی باور هایشان،سراغ دکتر رضا صمدی،پژوهشگر مرکز مطالعات اسلامی دانشگاه فردوسی و مشاور خانواده رفتیم.

رضا صمدی برای شناخت بهتر این نسل گفت:نسل Z ، نسلی هستند که در سال های بعد از فروپاشی شوروی سابق و آغاز به اصطلاح نظم نوین جهانی به دنیا آمدند. ارتباطات و امکان دسترسی فوری به میلیون ها متن و عکس و فیلم با انواع موضوعات خوب و بد، هرچند در ابتدا برای افزایش آگاهی های این نسل، جذاب و موثر به نظر می رسید؛ اما به زودی مشخص شد فضای باز اطلاعاتی ایجاد شده در حال نابودی تمام آداب و رسوم و حریم ها و هنجارهایی است که نسل های قبل در بستر آن تربیت و رشد یافته بودند.طولی نکشید که این انقلاب تکنولوژی،سبک زندگی مردم را هم دچار تغییر کرد.

حالا این سوال مطرح می شود که پیامد این فضا چه بود؟رضا صمدی درباره این موضوع گفت: عملا این فضای متلاطم و جنگ روانی علیه هویت و باورهای ملت ها و ادیان آسمانی، از نسل Z موجوداتی ساخت که از نسل های قبل خود کیلومتر ها دور شده بودند. خانواده هایی که در ابتدا ازحضور فناوری های ارتباطی به روز و رسانه های عصر پست مدرن و ترانس مدرن، از ماهواره ها و سریال های چند ده قسمتی تا بازی های آنلاین و شبکه های اجتماعی، در زندگیشان به گرمی استقبال کرده بودند؛ خیلی زود متوجه شدند که درحال از دست دادن تدریجی فرزندان خود هستند.

وی افزود: نسل Z در یک برآورد کلی نسلی است که شناخت، ارتباط و تاثیرگذاری روی آن به آگاهی و مهارت قابل توجهی نیاز دارد. این نسل سخت کوشی و کم توقعی نسل خاموش را ندارد؛ در حد بیبی بومرها بلندهمت و علم دوست نیست و از روحیه جهادی نسل X و ارتباطات متعهد نسل Y نیز فاصله گرفته است.

اما به راستی باور های این نسل تحت تاثیر چه چیز یا چه کسانی شکل گرفته و در کجا ریشه دارد؟صمدی در این خصوص گفت: این نسل وسط دنیای رسانه به دنیا آمده؛ معلم شماره اولش رسانه است و حتی این معلم از پدر ، مادر و مدرسه نیز سبقت گرفته است. برای همین، همه تبعاتی که رسانه دارد ، در تربیت این نسل دیده می شود؛ مثلا یک ویژگی رسانه این است که بچه هارا تبدیل به اقیانوس یک سانتی می کند! یعنی فرد از موضوعات مختلف اطلاعات دارد اما این اطلاعات عمق کمی دارند مگر اینکه فرهنگ مطالعه و دسترسی به منابع اصلی آن ها تقویت شود.

وی افزود: یکی از اسیب های رسانه، کنترل ذهن است و این برای نسلی که خودش را به دست رسانه سپرده، خطرناک است ؛ چرا که باور هایش را از جایی می گیرد که سند و اعتباری ندارد و غرض ورزی هم جزئی طبیعی در آن است.

رضا صمدی در خصوص راهکار مقابله با جریان تحریفی رسانه گفت: باور های فرزند ما تحت تاثیر ایدئولوژی رسانه ها شکل می گیرد که عمدتا از سمت تفکر صهیونیستی تغذیه می شوند؛ پس باید ریشه ی باور های فرزندمان را قبل از ورود به فضای مجازی قوی کنیم؛ زیرا بازی رسانه در حد میوه ، شاخه و برگ است و اگر ریشه هارا قوی کنیم این درخت باور ها تحت تاثیر بازی رسانه قرار نمی گیرد.

امام علی(ع) در نامه 31 نهج البلاغه به امام حسن(ع) می فرمایند: حسن جان! من وجود تورا کاشتم، قبل از آن که گروه های منحرف آن را بکارند.

اما موضوع غیر قابل انکار این است که نمی توانیم مانع ورود فرزندمان به فضای مجازی شویم! رضا صمدی در خصوص راهکار این موضوع گفت:باید ورود بچه ها به فضای مجازی را مدیریت کنیم و با یک طرح و برنامه فرزندانمان را وارد فضای مجازی کنیم.قبل ورود به فضای مجازی، بچه ها باید تولید محتوا را یاد بگیرند و با فکر و ایده وارد این فضا شوند نه اینکه فضای مجازی به آن ها ایده و فکر بدهد.

وی افزود: ما با تمدن غربی مواجهیم که انسان را ظرف خالی میبیند که باید درونش را پر کنند؛ اما در نگاه تمدنی ما، انسان فطرت دارد. آموزش و تربیتی صحیح است که بر اساس فطرت انجام بگیرد. در مجموع اموزش و پروزش باید از رویکرد محفوظاتی و دانش محور به رویکرد بینش محور و نگرش محور برسد تا بتواند به نیاز های نسل Z پاسخ دهد.

خبرنگار: فاطمه سادات حمدی