امروز که شاهد آخرین جزئیات تشیع ملکه سابق انگلستان در شبکه‌های اجتماعی این رسانه پرطمطراق و شبکه خبری سلطنت طلب انگلیسی هستیم بد نیست نقش دوستداران بهائی ملکه انگلستان را در تشکیل این بنگاه سخن پراکنی واکاوی کنیم به همین منظور خبرگار حوزه تاریخ قدس آنلای گپ و گفتی با استاد سید کاظم موسوی محقق پرتلاش عرصه جریانهای انحرافی داشته است.
قدس آنلاین: برای شروع لطفاً کمی در خصوص چگونگی و چرایی شکل گیری بخش بین المللی شبکه جهانی بی بی سی توضیح دهید؟
موسوی: بخش بینالمللی بی‌بی‌سی در سال 1932م/1311ش با عنوان «سرویس امپراتوری بی‌بی‌سی» فقط برای جذب مخاطبان انگلیسیزبان در مناطق مختلف جهان راه‌اندازی شد. که در سال 1988م عنوان آن به سرویس جهانی بی‌بی‌سی تغییر کرد.
در سال‌های آغازین جنگ دوم جهانی رادیو رسانه‌ای برتر نسبت به دیگر رقبای خود در آن روز محسوب می‌شد. زیرا محدودیتی در انتشار اخبار نداشت. از سویی چون با حس شنوایی و تخیل مخاطب در ارتباط است، می‌تواند با انتشار اخباری غیرقابل انتظار به لحاظ روانی مخاطب را غافلگیر کند. از این‌رو رادیو وسیله ارتباط جمعی مؤثری محسوب می‌شود.
در سال‌های منتهی به اشغال ایران در شهریور1320ش، انگلیس و شوروی در راستای اهداف خود در جهان و پی‌گیری سیاستهای تبلیغاتی خود در طول جنگ به رسانه برتر آن روز یعنی رادیو روی آوردند. این دو کشور استعمارگر به دلیل تلاش برای بهره‌گیری هرچه بیش‌تر از فضای ایران، نیاز به اقناع افکار عمومی ایرانیان داشتند، بنابر این شوروی در سال1318ش و انگلیس در سال 1319ش اقدام به راه‌اندازی بخش فارسی در برنامه‌های برون مرزی رادیوهای خود کردند. آلمان نیز در همین‌راستا اقدام به تأسیس رادیو برلین نمود تا افکار عمومی ایرانیان را با سیاستهای خود همسو سازد.
بی‌بی‌سی که به رادیو لندن معروف است، در دی‌ماه 1319ش با بودجه وزارت خارجه انگلیس تأسیس شد. مهم‌ترین مأموریت این رادیو، خنثی‌سازی برنامه‌های تبلیغی رادیو برلن، آماده‌سازی ذهن مخاطب ایرانی برای عزل و برکناری رضاشاه از سلطنت و اشغال ایران بود.
اولین برنامه‌های رادیو بی‌بی سی به مدت یک‌ساعت، آن‌هم چهار روز در هفته (شب‌های یکشنبه، دوشنبه، سه شنبه و چهارشنبه) پخش می‌شد. که هر نوبت از ۱۵ دقیقه تجاوز نمی‌کرد و آن هم فقط اختصاص به پخش اخبار جنگ داشت. با نزدیک شدن به زمان اشغال ایران توسط متفقین مدت برنامه‌ها افزایش یافت و هم‌این‌طور ماهیت برنامه‌ها نیز تغییر کرد. بخش قابل توجهی از مطالب برنامه‌های توسط میس لمبتون، وابسته مطبوعاتی سفارت انگلیس در تهران تهیه می‌شد. زیرا وی به‌خوبی جامعه ایرانی را می‌شناخت و با ذهنیت مردم ایران آشنایی داشت.
اولین گوینده رادیوی بی‌بی‌سی فارسی حسن موقر بالیوزی بود.
قدس آنلاین: لطفاً حسن موقر بالیوزی کیست؟
موسوی:حسن موقر افنان بالیوزی (1980-1908م ) فرزند علی‌محمدخان مؤقرالدوله است. وی از مسئولین و عضو مؤثر سازمان بهائیت و رئیس تشکیلاتی محفل ملی انگلستان در سال‌های 1937 تا 1960 بود. وی در سال 1957م توسط شوقی افندی سومین رهبر بهائیان به‌عنوان یکی از ایادی امرالله منصوب شد. پس از مرگ شوقی، وی نیز چند سالی عضو هیأت ایادی امرالله مقیم فلسطین اشغالی بود. حسن بالیوزی سازمان‌دهندة اولین کنگره جهانی بهائیان بعداز مرگ شوقی در 8/2/1342 بود که با شرکت پانزده هزار نفر از بهائیان در لندن برگزار شد. از ایران نیز هزاران زن و مرد بهائی با تسهیلات ویژه‌ای که دولت اسدالله علم فراهم آورده بود به این کنگره اعزام شدند. این موضوع باعث اعتراض شدید امام خمینی(ره) نیز گردید.
هنگامی که دستگاه دیپلماسی انگلیس در اوج جنگ جهانی دوم به رادیو فارسی نیاز پیدا کرد، حسن بالیوزی وارد عرصه تبلیغی این کشور شد و با گویندگی اخباری از جنگ و شایعه، شرایط اشغال ایران را از سوی متفقین فراهم آورد. وی به مدت 18 سال به‌عنوان کارمند عالی‌رتبه بخش فارسی رادیو بی‌بی‌سی در سازمان تبلیغات استعمارگران انجام وظیفه نمود. حسن بالیوزی پس از پایان دورۀ‌کاری در بی‌بی‌سی فارسی، بارها به عنوان نمایندۀ جامعه بهائی، به کشورهای مختلف در اروپا، آفریقا و امریکای جنوبی سفر کرد و در جلسات مختلف با حضور بهائیان به ایراد سخنرانی پرداخت.
قدس آنلاین: در ادامه خواهش می‌کنم کمی در مورد نقش دولت انگلستان در تقویت جریان منحرف بهائیت توضیح دهید؟
موسوی: همان‌طور که مخاطبین محترم می‌دانند، بهائیت از بابیت منتج شده است. بابیت و بهائیت هردو ساخته و پرداخته کانون‌های استعماری روس تزاری و انگلیس هستند. استعمارگران برای از بین بردن تشیع و یا حداقل تضعیف آن که منجر به تضعیف روحانیت و مرجعیت می‌شد، ابتدا بابیت را با رنگ و بوی مهدویت ساخته و در میان شیعیان ترویج دادند. از آن‌جایی که این نیرنگ مورد پذیرش مردم ایران قرار نگرفت با مسلک بهائیت وارد میدان شدند.
بابی‌ها و بهائی‌ها که هویت خود را در حمایت بیگانگان استعمارگر می‌دانستند در تمامی وقایعی که توسط کانون‌های استعماری در ایران به وقوع پیوسته است به‌عنوان نیروی نیابتی آنها وارد عرصه شده‌اند. کافی‌است به تحولات سیاسی-اجتماعی که از دوران قاجار در ایران رخ داده نیم نگاهی داشته باشیم. اولین ترور سیاسی که در این دوران به وقوع پیوست توسط بابی‌ها رقم خورد و بعدها مورد حمایت بهائیت قرار گرفت. همین جریان بود که سه بحران سیاسی-امنیتی(مازنداران، زنجان و فارس) را به جامعۀ ایرانی تحمیل کردند. روزی که مردم ایران به دنبال مشروطه به رهبری روحانیت بودند جریان سیاسی بهائیت با استفاده از تمامی ترفندها از جمله ترور فیزیکی رهبران مشروطه و اعدام شیخ فضل‌الله نوری آن را منحرف ساختند. همین جریان در کنار دیگر عوامل هم‌چون فراماسون‌ها به دستور اردشیر جی ریپورتر رئیس مقیم سازمان اطلاعاتی انگلیس در ایران، زمینه سقوط سلسله قاجار و بر آمدن رضاخان را فراهم آوردند.
از این‌رو با فروپاشی قاجار و به سلطنت رسیدن رضاشاه از طرف انگلستان، سازمان بهائیت از دولت تقاضای سهم کرده و رضاشاه نیز در اولین اقدام پست وزارت فواید عامه و تجارت و فلاحت (وزارت بازرگانی) را به پدر حسن بالیوزی، موقرالدوله در کابینه سیدضیاء طباطبایی داده شد. حضور بهائیان در کابینه دولت‌ها بعداز کودتای28 مرداد 1332ش، علنی شد به‌طوری که در کابینه امیرعباس هویدا، نُه نفر از بهائیان با تأیید محمدرضا پهلوی به وزارت رسیدند. وزارت‌خانه‌هایی که در رأس آنها فردی بهائی قرار نداشت معاونین آنها بهائی بودند. در یک جمله می‌توان گفت که ایران اسلامی به دستور استعمارگران و پذیرش شاه توسط بهائیان اداره می‌شد. البته حضور بهائیان در دستگاه‌های کشوری نبود بلکه حضور آنها را در ارتش و ساواک سازمان امنیتی شاه را شاهد هستیم. به گفته کتاب بهائیان نظامی در حکومت پهلوی دوم اثر استاد شاداب عسگری، تعداد کثیری از بهائیان با درجات بالای نظامی و قرار گرفتن در سلک «تیمساران شاهنشاهی» در رأس هرم ارتش شاه نفوذ داشتند. بهطور حتم منشأ تأثیرات غیرقابل انکاری در امنیت ملی ایران بودند.
قدس آنلاین:لطفاً نقش بی‌بی‌سی در ماجرای برکناری رضاشاه و کودتای28 مرداد را چگونه تحلیل می‌کنید؟
یکی دو ماه قبل از سقوط رضاشاه و اشغال ایران توسط متفقین، انگلیس و اتحاد جماهیر شوروی بدون ارائه سند و مصداقی، به‌صورت هماهنگ شده، تبلیغات خود را معطوف به‌حضور ستون پنجم و جاسوسان آلمانی در ایران، و اتحاد رضاشاه با هیتلر و احتمال نقض بی‌طرفی ایران به نفع آلمان نمودند. بی‌بی‌سی توانست با استفاده از شگردهای جنگ روانی و تبلیغاتی، مقاومت ایرانیان را در برابر قوای اشغال‌گر درهم بشکند و ذهن آنان را آماده پذیرش اشغال کشورشان از سوی متفقین کند. از این‌رو این شیوه در دوران‌ها و تحولات بعدی در ایران توسط رادیو بی‌بی‌سی به‌کار گرفته شد.
در سال‌های 1329 تا 1332ش که منجر به برپایی دولت مردمی در ایران شده بود و با حمایت مرجعیت از نهضت مردم در صیانت و ملی شدن صنعت نفت این ثروت خدادادی، و قطع دست انگلیس از منافع ایران شده بود. رادیو بی‌بی‌سی هم‌چون ماشین نظامی انگلیس وارد عرصه نبرد اراده با جامعۀ ایران شد. این شبکه رسانه‌ای به دنبال تأثیرگذاری بر افکار عمومی مردم ایران برآمد. گویندگان رادیو فارسی صدای لندن، چون سربازان انگلیسی، در صحنه عملیات همانی را اجرا می‌کردند که وزارت‌خارجه انگلیس از آنها خواسته بود. بنابراین رادیو بی‌بی‌سی به مدیریت و گویندگی حسن بالیوزی بهائی توانست با شایعهسازی، دروغ‌پردازی‌ها و درهم آمیختن واقعیتها با ادعاها و مطالب غیرواقعی افکار عمومی جامعه ایرانی را مهندسی کرده مقاومت مردم ایران را در هم شکسته و مقدمات کودتای 28 مرداد1332ش را مهیا سازد.
قدس آنلاین:بهطور کلی نقش نهاد سلطنت انگلستان در حمایت از بهائیت چگونه می‌بینید؟
همان‌طور که پیش‌تر به آن اشاره شد، سازمان بهائیت توسط انگلیس در دوران قاجار با محوریت مقابله با مهدویت ایجاد شد از آن روز تا کودتای 28 مرداد این نهاد سیاسی-امنیتی(بهائیت) زیر چتر حمایتی انگلستان و شخص پادشاه قرار داشت. ارائه مدال نایت هود به عبدالبهاء که به جز شخص پادشاه هیچ نهادی در انگلستان نمی‌توانست به وی ارائه کند، این مؤید آن است که سازمان بهائیت مستقیماً زیر نظر عالی‌ترین مقام انگلیس یعنی شخص پادشاه قرار داشته و هدایت می‌شده است.
با توجه به این‌که انگلیس بعداز پایان جنگ بسیاری از سازمان‌های تحت امر و هم‌این‌طور مستعمرات خود را به دلیل حمایت و نجات از تصرف این کشور توسط آلمان‌ها و همین‌طور ضعف اقتصادی، بهره‌برداری از آنها را به آمریکا سپرده بود، سازمان بهائیت نیز زیر نظر آمریکایی‌ها فعالیت می‌کرد. با اجرای موفق کودتا توسط آمریکا و انگلیس در 28 مرداد1332ش، عملاً بهائیان در ذیل سیاست آمریکایی‌ها فعالیت آشکاری را شروع کردند و بعدها به صهیونیست‌ها سپرده شدند.
خبرنگار: علی رحمانی
نظر شما