سینما به عنوان مهمترین و تأثیرگذارترین ابزار رسانه ای برای معرفی شهدای دلپاک و افتخارآفرین تا حدی نقش تاثیر گذاری داشته است. سرداران و فرماندهان شهیدی که با گفتار،رفتار و عقاید انقلابی و اسلامی خویش، هر یک در زمان خود الگوی موثری بر اطرافیان و نزدیکان خود بودند و بعد از شهادتشان وجوه دیگری از شخصیت عرفانی و اخلاقی آنان چنان آشکار گردید که زمینه تحول بسیاری از جوانان این مرز و بوم را فراهم نمود. از جمله آثاری که در حوزه دفاع مقدس منتشر شده می توان به فیلم«چ» ابراهیم حاتمی کیا، «موقعیت مهدی» هادی حجازی فر،«زیباتر از زندگی» انسیه شاه حسینی،«ایستاده در غبار»محمد حسین مهدویان و...اشاره کرد. در چندماه گذشته مستندی به نام «رخ مادر» از شبکه یک سیما پخش شد که به موضوع مادران شهدا پرداخته است. در ادامه با «امیرحسین اکاتی»، نویسنده و تهیه کننده این مستند به گفت وگو پرداختیم و جزئیات بیشتر را از ایشان جویا شدیم.

اکاتی، تهیه کننده مستند «رخ مادر» به موضوع فیلم اشاره کرد و افزود: در فصل اول این مستند به زندگی ۶ مادر شهید که هرکدام در شهرهای مختلف زندگی می کردند، پرداخته شد. این ۶ نفر مادران شهیدان میرفاضلی،جنیدی،برزگر،آذربهرام،قراگوزلو،رحیم خانی و عزیزی بودند.
این نویسنده با اشاره به این موضوع که از ابتدا تلاش کردیم در ارتباط با زندگی شهدا کار متفاوتی را بسازیم و الویت اول ما انتخاب یک قصه خوب بود گفت: ما در این برنامه به زندگی و زیست مادران شهدایی پرداختیم که خود آن ها یک سوژه کامل بودند زیرا این مادران به دلیل شخصیتی که دارند سوژه های منحصر به فردی هستند و عملا در جامعه ما به عنوان یک الگوی تربیتی_فرهنگی حضور دارند. در مدت ۲ ماه قصه های مختلفی راجع به مادران شهدا را از سراسر ایران جمع آوری و شروع به تحقیق و پژوهش کردیم. تلاش ما بر این بود قصه هایی را که انتخاب می کنیم هم برای مخاطب جذاب و هم قصه دراماتیکی باشه که مخاطب بتواند ارتباط برقرار کند و اثر ماندگارتری برجای بماند. ما از بین ۳۶ سوژه متفاوت فقط ۶ داستان را انتخاب کردیم و ساخت برنامه را شروع کردیم. فیلمبرداری این مستند در کرمان،چالوس،گیلان،شهر ری،پیشوا و قزوین انجام شد.
وی با بیان اینکه قصدم از ساخت این مستند یک کار تکراری نبود بیان کرد: مادران شهدا،مادران بسیار ارزشمند و شایسته ای هستند که به عنوان الگوی جامعه در بین مردم حضور دارند و اگر بتوانیم به درستی زندگی این مادران را برای مخاطب تبیین کنیم، می توان به عنوان نماد های فرهنگی از آن ها یاد کرد. هیچکدام از این مادرها از پا افتاده نیستند و هرکدام به نوعی در حال انجام دادن فعالیت های مختلف فرهنگی، اجتماعی و... هستند.
کارگردان مستند در پاسخ به این سوال که مادران شهدا با صبوری و گذشت هایی که در زندگی خود داشتند چه تاثیری در جامعه و زندگی مردم دارند،عنوان کرد: در ابتدا خاطره ایی را از مادر شهید رضا عزیزی بازگو کنم،ایشان با وجود داشتن ۸۵ سال سن همچنان در حال برگزاری جلسات قرآن و انجام دادن کارهای فرهنگی هستند و این نشان دهنده این است که علاوه بر مدیریتی که در زندگی شخصی خود دارند،همچنان امیدوارانه قصد دارند به نهالی که ۴۰ سال قبل در کشور کاشته شده و اکنون تنومند و باربر هست،رسیدگی کنند و نیروهای بیشتری را تربیت کنند تا بتوانند ثمره خوبی برای جامعه باشند. مادران شهدا در طول هشت سال دفاع مقدس حماسه‌های جاویدی آفریدند که تاریخ همیشه از آن یاد خواهد کرد، آنان با صبر، استقامت، تحمل دشواری ها و برای حفظ آرمان‌های انقلاب اسلامی و همچنین امنیت و آرامش مردم، همه‌ ملت ایران را مدیون خود ساختند.

اکاتی از لزوم پرداخت به موضوعات شهدا و همچنین مادران آنان گفت و ادامه داد: در جنگ جهانی دوم، کارگردانان بزرگ آمریکایی فیلم و مستند های بسیار متعددی در ارتباط با این موضوع ساختند و بخشی از داستان که مقاومت ملی آن ها را نشان می دهد،پررنگ تر جلوه می دهند. در کشور ما نیز هشت سال دفاع مقدس یکی از درخشان ترین عرصه های دفاع محسوب می شود؛ هنگامه ای که ملت ایران در اتحادی بی نظیر و یکپارچه به مصاف با دشمن متجاوز رفتند و برای حفظ و پاسداری از خاک وطن، سراسر عشق، ایثار و شجاعت شدند، پس از پایان جنگ نیز مجاهدانی از تبار شهیدان برای دفاع از اسلام و حریم اهل بیت(ع) در قامت مدافعان حرم در جنگ با اندیشه های افراطی و تکفیری، جامه برازنده شهادت را بر تن کردند و تحسین جهانیان را برانگیختند. اگر این موضوع به عنوان بخشی از تاریخ برای مخاطب امروزی و مخاطب آینده به درستی تبیین،حفظ و بیان شود تاثیر بسیار زیادی در زندگی مردم دارد.

این نویسنده از چرایی انتخاب «رخ مادر» به عنوان این مستند گفت و ادامه داد: از ابتدا به دلیل اینکه تصمیم بر این بود که به سرگذشت و زیست چندمین مادر شهید بپردازیم من ترجیح دام که این مستند از لحاظ فرمی و ساختار هم متفاوت باشد و ۴کارگردان داشته باشد. ۲ نفر ازکارگردان ها ۲مستند و ۲نفر دیگر هرکدام یک مستند ساختند. پس از ساخت و بررسی کارها متوجه شدم هرکدام از آن ها پرتره ای از یک مادر است ومانند قطعات پازلی هستند که اگر آنان را در کنار یک دیگر بگذاریم،قصه هایی را تماشا می کنیم که نشان دهنده ی یک وجه از زندگی آنان است و ابعاد مختلفی از زندگی مادرانه آن ها را نمایش می دهد. از میان تعداد کثیری اسم که برای این مستند انتخاب شده بود، «رخ مادر» را انتخاب کردیم.
وی با اشاره به نقش شهدا در امنیت کشور گفت: امنیت و آرامشی که در حال حاضر داریم به واسطه ایثار و از خودگذشتگی همین شهیدان است و همچنین با وجود مقابله بسیاری از کشور ها با ایران، مردم ما نشان دادند نه تنها از حق و حقوق خود نمی گذرند،بلکه یک وجب از خاک وطنشان را به بیگانگان نمی دهند. این جریان نسل به نسل به هم وطنان ما انتقال پیدا کرد.
خبرنگار: محدثه رضایی