به گزارش قدس آنلاین، اکثر اوقات وقتی در شرایط حساسی قرار دارید دچار عطسه ای می‌شوید که به ظاهر مزاحم است. بطور مثال وقتی که در آسانسور، زمانی که در سینما مشغول تماشای فیلم یا درست هنگام خوردن غذا و یا خوراکی و همچنین هنگام روبوسی با دوستان و آشنایانتان، عطسه مزاحم به سراغتان می آید.
برخی افراد بر این باورند که در زمان حضور دیگران بهتر است عطسه مزاحم خود را نگه دارند، اما امروزه پزشکان درباره این عمل به نظر مودبانه هشدارهایی می‌دهند.
متخصصان گوش و حلق و بینی بیمارستان دانشگاه لستر «NHS Trust» هشدار دادند که تلاش برای نگه‌داشتن عطسه می‌تواند منجر به تجربه عوارض متعددی از جمله آنوریسم مغزی باشد. پزشکان معتقدند عطسه به طور بالقوه با خروج شدید هوا همراه است که می‌تواند ناشی از ذرات تحریک‌کننده موجود در هوا باشند. مسدودکردن مسیر خروج هوا نه تنها ممکن است سبب پارگی مری شود بلکه می‌تواند زمینه‌ساز بیماری آسم نیز باشد.

در ادامه به فواید تخلیه عطسه و عوارض نگهداری آن می پردازیم.

عطسه یک مجموعه واکنش های فیزیولوژیکی می باشد و زمانی رخ می‌دهد که ذره یا ماده محرک تنفس شده، از سوراخ بینی به مجرای داخل بینی وارد شده باشد.
یکی از وظایف بینی، تمیز کردن هوای تنفسی و اطمینان بخشی از عاری بودن هوا از ذرات آلودگی و باکتری‌هاست. بعد از آن معده موکوس حاوی ذرات آلودگی را هضم کرده و به این ترتیب اثر هرگونه مهاجم خارجی بر بدن خنثی خواهد شد.
این فرایند موجب آزاد سازی هیستامین می گردد که سلول های عصبی (که از عصب سه قلو به سمت مغز می روند) را در مجرای بینی تحریک کرده و حسی را در صورت تان ایجاد می کند. گرفتگی بینی و همچنین آلرژی های فصلی نیز می تواند موجب آزادسازی هیستامین در بدن شود.
زمانی که مغز این سیگنال را از سلول های عصبی دریافت می کند، موجب انقباض ماهیچه های گلو شده و به شش ها پیام خارج کردن شدید هوا از طریق نای را می دهد.
این خروج قوی هوا یعنی عطسه، به منظور خارج کردن ذرات محرک سیستم تنفسی به بیرون از بدن اتفاق می افتد.
عطسه آنقدر پرقدرت است که به اندازه یک اتاق و یک زمین ۶ تا ۸ متری پیشروی می کند.
در سال ۲۰۱۶ در پژوهشی، دانشمندان میزان فشار وارد شده روی لوله هوایی زنی در حال عطسه کردن را اندازه گرفتند. این مقدار فشار معادل یک پوند روی یک اینچ مربع یا ۱ psi بود. در حالی که زمانی که فرد در طی یک کار شدید عمل بازدم را انجام می‌دهد، میزان فشار وارد شده روی لوله‌های هوایی به مراتب کم‌تر یا چیزی در حدود ۰.۰۳ psi است.
نگه داشتن عطسه فشار درون سیستم تنفسی را ۵ تا ۲۴ بار بیش‌تر از فشاری که عطسه کردن ایجاد می‌کند، افزایش می‌دهد. کارشناسان معتقدند که نگاه داشتن فشار اضافی داخل بدن، باعث ایجاد آسیب‌های احتمالی بسیاری خواهد شد که ممکن است بسیار جدی باشند.

عوامل محرک شروع فرایند عطسه کردن

ممکن است برای شما حالتی پیش آمده باشد که زیاد عطسه کنید، یا هر چقدر تلاش کنید قادر به کنترل آن نباشید و یا دنبال علت عطسه خود باشید در موارد پایین عللی را که موجب فرآیند عطسه می شود را معرفی میکنیم:
۱.مواد حساسیت زا یا آلرژی ها
۲.ویروس‌ها، مانند ویروس سرماخوردگی معمولی یا ویروس آنفولانزا
۳.مواد محرک راه هوایی بینی
۴.دریافت داروهای کورتیکواستروئید از طریق اسپری‌های بینی
۵.ترک مواد مخدر

عطسه زدن چه فایده ای دارد؟
عطسه با تمیز کردن مجاری تنفسی، ریه های ما را از غبار، آلودگی و دیگر مواد تحریک کننده محافظت می کند. سنسورها داخل بینی و سینوس ها محرک ها را تشخیص می دهند و سیگنال را به مسیرهای تنفسی مژگان مویی ارسال می کنند تا آن ها را خارج کنند.
مژگان از طریق اعصاب به مغز و از آنجا با ماهیچه های سینه ما ارتباط برقرار می کنند تا به شدت منقبض و شل شوند و سپس هوا، بزاق و خلط را از طریق بینی و دهان ما بیرون کند.این عارضه اغلب به صورت ناگهانی و بدون هشدار قبلی رخ می‌دهد و تحت عنوان استرنوتیشن (sternutation) هم شناخته می‌شود، ولی معمولاً ناشی از مشکلات جدی در سلامتی فردی نیستند.
با توجه به اینکه علائم عطسه اغلب آزار دهنده هستند اکثر افراد سعی در کنترل آن دارند که این جلوگیری باعث ایجاد مشکلاتی جدی می شود.عطسه کردن و یا نگه داشتن آن باعث حمله و یا ایست قلبی نخواهند شد. این کار اما ممکن است به صورت موقتی روی ضربان قلب فرد اثر بگذارد، اما به هیچ عنوان باعث ایست قلبی نمی شود.
در این باره با «دکتر حمید سهراب پور، فوق تخصص ریه» گفت‌وگو کردیم:
جلوگیری از تخلیه عطسه کار شایسته ای نیست و خطراتی را به همراه دارد با جلوگیری از عطسه فشار هوا داخل جمجمه و چشم زیاد می شود سرانجام موجب خونریزی می گردد و عوارضی را پدید می آورد. با جلوگیری از عطسه در افرادی که مستعد بیماری هستند و داروهای ضد انعقادی مصرف می کنند فوراً دچار خونریزی می شوند تنها راه درمان در این شرایط مراجعه به پزشک می باشد.

کارشناسان معتقدند فشار ناشی از نگه داشتن عطسه باعث ایجاد آسیب‌های احتمالی بسیاری خواهد شد که ممکن است بسیار جدی باشند.

برخی از این آسیب‌ها عبارتند از:
۱.سوراخ شدن پرده گوش
۲.عفونت گوش میانی
۳.آسیب دیدن رگ‌های خونی در چشم‌ها، بینی یا پرده گوش
۴.آسیب دیدن دیافراگم
۵.آنوریسم یا رگ برآمدگی
۶.آسیب دیدن گلو
۷.شکستگی دنده

با توجه به فشار هوایی وارد در پرده گوش که می تواند موجب آسیب های جدی برای گوش شود با «پروفسور ابراهیم رزم پا، متخصص گوش حلق و بینی» در این موضوع به گفت‌وگو پرداختیم:
عطسه یک نوع مکانیزم دفاعی است که وقتی دچار آن می شویم باید اجازه تخلیه به آن را بدهیم.
اگر از تخلیه عطسه جلوگیری کنیم، فشار راه هوایی بالا می رود و ممکن است با فشار به پرده گوش موجب پارگی آن شود.
نگهداشتن عطسه، اگر خیلی قوی باشد علاوه بر پرده گوش به قلب و ریه فشار وارد می کند بنابراین ترجیحاً وقتی دچار عطسه می شوید اجازه تخلیه بدهید. اغلب عطسه فشار را در گوش میانی بالا برده و موجب آسیب و یا پارگی پرده گوش می‌گردد و مشکلات ریوی و قلبی ایجاد می کند که خیلی شایع نیست.
در رابطه با پرده گوش بیماری داشتم که با فشارِ نگه داشتن عطسه به طور خفیف دچار مشکل شده بود اما پارگی پرده گوش نداشت. لذا اگر بنا به هر دلیلی دچار پارگی پرده گوش شدیم، باید مراقب باشیم تا با ورود به آب و یا قطره دچار عفونت نشود و خودش مسیر درمان را طی کند تا زمانی که ترمیم گردد.

خبرنگار: حدیث محمدگلی